Overslaan en naar de inhoud gaan

De beschermbrief van prins Frederik Hendrik

Tussen juni en augustus 1632 lag het leger van Prins Frederik Hendrik voor Maastricht. Uiteindelijk zou de stad voor hem zwichten, maar zo'n beleg brengt natuurlijk moeilijke tijden met zich mee. Zo ook voor de omliggende gebieden. Voor het dorp Meerssen werd een beschermbrief (of Sauvegarde) uitgevaardigd. Huis en haard werd daarmee beschermd tegen mogelijke plunderingen van de soldaten, op 'peijne van lijffstraffe'.

niveau
  • Jaques Wijts President vande
    Hooghe Crijchraedt: Sergeant
    Major Generael vant Leger der
    Vereenichde Nederlansche Provienten:
    etc.
    De Sauvegarde van wegen sijne Prinselijke Excellentcie
    gestelt om te bewaeren, Ende voor alle schade te bevrijen
    t'gewas vande rogge fruijt boomen, huisinge, Bestialen
    Meubelen, ende andere goeden inde schrijftelicke
    Sauvegarde van sijne hoogh gemelte Excellentcie
    begrepen het dorp Merse, wert belast goede toesicht
    te nemen dat niemandt van dit Leger sich envervoordere
    tegens de selve Sauvegarde te attenteeren op peijne
    van lijffstraffe, Ende soo ymandt daer tegens
    met gewelt vermatt te doen, den selffden te noteeren
    ende aen te brengen, omdaer over naer inquisitie te
    doen straffen, Ende wort particulierlicke het
    gewasse vande Rogge ende boden aentetasten mitsgaders
    so Schaepe Ende andere Beestialen etc.
    Actum Int Leger voor Maestrycht den 15 julij 1632:
    J. Wijts
  • Jaques Wijts President vande
    Hooghe Crijchraedt: Sergeant
    Major Generael vant Leger der
    Vereenichde Nederlansche Provienten:
    etc.
    De Sauvegarde van wegen sijne Prinselijke Excellentcie
    gestelt om te bewaeren, Ende voor alle schade te bevrijen
    t'gewas vande rogge fruijt boomen, huisinge, Bestialen
    Meubelen, ende andere goeden inde schrijftelicke
    Sauvegarde van sijne hoogh gemelte Excellentcie
    begrepen het dorp Merse, wert belast goede toesicht
    te nemen dat niemandt van dit Leger sich envervoordere
    tegens de selve Sauvegarde te attenteeren op peijne
    van lijffstraffe, Ende soo ymandt daer tegens
    met gewelt vermatt te doen, den selffden te noteeren
    ende aen te brengen, omdaer over naer inquisitie te
    doen straffen, Ende wort particulierlicke het
    gewasse vande Rogge ende boden aentetasten mitsgaders
    so Schaepe Ende andere Beestialen etc.
    Actum Int Leger voor Maestrycht den 15 julij 1632:
    J. Wijts
  • Jaques Wijts President vande
    Hooghe Crijchraedt: Sergeant
    Major Generael vant Leger der
    Vereenichde Nederlansche Provienten:
    etc.
    De Sauvegarde van wegen sijne Prinselijke Excellentcie
    gestelt om te bewaeren, Ende voor alle schade te bevrijen
    t'gewas vande rogge fruijt boomen, huisinge, Bestialen
    Meubelen, ende andere goeden inde schrijftelicke
    Sauvegarde van sijne hoogh gemelte Excellentcie
    begrepen het dorp Merse, wert belast goede toesicht
    te nemen dat niemandt van dit Leger sich envervoordere
    tegens de selve Sauvegarde te attenteeren op peijne
    van lijffstraffe, Ende soo ymandt daer tegens
    met gewelt vermatt te doen, den selffden te noteeren
    ende aen te brengen, omdaer over naer inquisitie te
    doen straffen, Ende wort particulierlicke het
    gewasse vande Rogge ende boden aentetasten mitsgaders
    so Schaepe Ende andere Beestialen etc.
    Actum Int Leger voor Maestrycht den 15 julij 1632:
    J. Wijts
  • Jaques Wijts President vande Hooghe Crijchraedt: Sergeant Major Generael vant Leger der Vereenichde Nederlansche Provienten: etc. De Sauvegarde van wegen sijne Prinselijke Excellentcie gestelt om te bewaeren, Ende voor alle schade te bevrijen t'gewas vande rogge fruijt boomen, huisinge, Bestialen Meubelen, ende andere goeden inde schrijftelicke Sauvegarde van sijne hoogh gemelte Excellentcie begrepen het dorp Merse, wert belast goede toesicht te nemen dat niemandt van dit Leger sich envervoordere tegens de selve Sauvegarde te attenteeren op peijne van lijffstraffe, Ende soo ymandt daer tegens met gewelt vermatt te doen, den selffden te noteeren ende aen te brengen, omdaer over naer inquisitie te doen straffen, Ende wort particulierlicke het gewasse vande Rogge ende boden aentetasten mitsgaders so Schaepe Ende andere Beestialen etc. Actum Int Leger voor Maestrycht den 15 julij 1632: J. Wijts

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >

    veel succes en plezier!