Overslaan en naar de inhoud gaan

Stichtse Landbrief

Anno 2025, precies 650 geleden, werd in 1375 met de Stichtse landbrief het startschot gegeven van de 650 jaar provinciale geschiedenis van Utrecht die erop volgde. Uit deze oorkonde hebben we de belangrijkste passage eruit gelicht: die vastlegt dat de macht niet langer alleen ligt bij de landsheer, de bisschop van Utrecht, maar dat de diverse standen moeten gaan samenwerken om beslissingen te nemen. Ook voor de toekomst wordt gewaarborgd dat die macht bij meerdere instanties blijft. Daarom wordt deze landbrief als een soort gewestelijke grondwet beschouwd.

De tekst heeft een lange weg gevolgd en de regels uit deze oorkonde zijn zelf ook knap lang. Extra lastig om te lezen dus. Maar bewandel jij deze lange zinnen paleografisch helemaal vlekkeloos tot het einde toe, of raak je onderweg het spoor een beetje bijster?

niveau
  • Voort so en sel wij of onse nacomelinghe voers. gheenrehande oerloghe aen nemen, wij en haddent erst vervolghet bi onser ecclesy, riddere, knapen ende steden van Utrecht, alse van ouds recht is ende gheweset heeft.

  • Voort so en sel wij of onse nacomelinghe voers. gheenrehande oerloghe aen nemen, wij en haddent erst vervolghet bi onser ecclesy, riddere, knapen ende steden van Utrecht, alse van ouds recht is ende gheweset heeft.

  • Voort so en sel wij of onse nacomelinghe voers. gheenrehande oerloghe aen nemen, wij en haddent erst vervolghet bi onser ecclesy, riddere, knapen ende steden van Utrecht, alse van ouds recht is ende gheweset heeft.

  • Voort so en sel wij of onse nacomelinghe voers. gheenrehande oerloghe aen nemen, wij en haddent erst vervolghet bi onser ecclesy, riddere, knapen ende steden van Utrecht, alse van ouds recht is ende gheweset heeft.

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >

    veel succes en plezier!