Overslaan en naar de inhoud gaan

Janine Abbring

In het TV-programma Verborgen Verleden ontdekt presentator en programmamaker Janine Abbring in het Zeeuws Archief in Middelburg dat haar voorvader Louis de Regt uit het Zeeuws-Vlaamse Axel actief betrokken is bij de rondreizende prediker Johan Willem Vijgeboom, een voorloper van de Afscheiding in 1834. De Regt nodigt Vijgeboom in 1822 uit om in zijn schuur te preken. Dat zorgt voor de nodige opschudding. Het Axelse gemeentebestuur is ontstemd over de 'Vijgeboomiaansche woelingen' en doet uitgebreid verslag aan de Gouverneur van Zeeland.

Let op: voeg de woorden die ingevoegd moeten worden op de juiste plaats in de regel in. Begin alle regels bij de linker kantlijn. Los alle afkortingen op.

Kijk hier de aflevering van Verborgen Verleden met Janine Abbring terug

niveau
  • Axel den 24 Junij 1822.
    Burgemeesteren der stad Axel hebben de eer Uwe Excellentie kennis te 
    geven dat op zaturdag den 15 dezer in deze stad aangekomen is
    zeker persoon, die men zegt te heeten: Vijgeboom; thands woonach-
    tig te Rotterdam; dat deze persoon openbare godsdienst
    oefeninge gehouden heeft in deze stad ten huize van Pieter Marijs
    broodbakker, op zondag den 16 dezer, des namiddags na het
    eindigen van den Godsdienst; hebbende laten voorzingen
    Psalm 33 vers – , tot tekts gehad Romeinen 8. vers 28, en laten
    nazingen Psalm 92 vers – , en tusschenzingen Psalm 73 de 2 laaste verzen.
    Dat de welErwaarde Heer Predikant Wesselink daar van
    geïnformeerd zijnde, zulks bij missive ons ook ter kennis heeft gebragt,
    met verzoek gemelde persoon te weren, als zijnde zodanige
    oefeningen verboden bij het Reglement op het onderwijs in de
    hervormde Kerk.
    Dat wij den zelven Vijgeboom den 17 dezer maand voor ons
    hebben doen komen, en hem hebben aangezegd geene verdere oefeningen
    te mogen houden, uit hoofde zijner onbevoegdheid en het
    verbod in gemeld Reglement artikel 14 voorkomende;
    Dat hij daar op heeft verklaard met zijn godsdienst oefeningen
    te zullen voortgaan, als geoorloofd zijnde bij de grondwet en
    het Sijnode van Dordrecht, en niet verkiezende zich aan de
    Reglementen van het laaste Sijnode te onderwerpen.
    Dat hij werkelijk des anderen daags avonds, 18 dezer, Openbare godsdienst
    oefeninge gehouden heeft, op de hofstede van Louis de Regt in
    deze gemeente, ten aanhooren, zoo men zegt, van meer dan 500
    persoonen; waar de voorzang was Psalm 51. vers 5 en 8.
    Tekst Psalm 92 vers 14, 15, en 16 en nazang Psalm 33 vers 10. en 11.
    Dat hij daar op deze gemeente heeft verlaten; nog eene oefeninge
    gehouden heeft onder zaamslag, en voornemens geweest is er eene
    te houden onder Ter Neuzen, doch van daar zonder te oeffenen
    vertrokken is. En
    Dat de Heer vrederegter dezes Kantons de persoonen ten wiens
    huize gedachte godsdienst oefeningen zijn geschied, reeds voor zich
    heeft ontboden, en hunne verklaringen nopens den toedragt
    dezer zaak heeft ingewonnen
    Terwijl wij voornemens zijn uwe Excellentie van het gevolg dezer
    zaak, (zoals eenige op valt) onverwijld kennis te geven.
    Wij hebben intusschen de eer uwe Excellentie van onze zuivere hoogachting
    te verzekeren.
    Burgemeesteren der stad Axel.
    Ut Supera
    Aan zijne Excellentie den Heere Gouverneur van
    Zeeland te Middelburg.

  • Axel den 24 Junij 1822.
    Burgemeesteren der stad Axel hebben de eer Uwe Excellentie kennis te 
    geven dat op zaturdag den 15 dezer in deze stad aangekomen is
    zeker persoon, die men zegt te heeten: Vijgeboom; thands woonach-
    tig te Rotterdam; dat deze persoon openbare godsdienst
    oefeninge gehouden heeft in deze stad ten huize van Pieter Marijs
    broodbakker, op zondag den 16 dezer, des namiddags na het
    eindigen van den Godsdienst; hebbende laten voorzingen
    Psalm 33 vers – , tot tekts gehad Romeinen 8. vers 28, en laten
    nazingen Psalm 92 vers – , en tusschenzingen Psalm 73 de 2 laaste verzen.
    Dat de welErwaarde Heer Predikant Wesselink daar van
    geïnformeerd zijnde, zulks bij missive ons ook ter kennis heeft gebragt,
    met verzoek gemelde persoon te weren, als zijnde zodanige
    oefeningen verboden bij het Reglement op het onderwijs in de
    hervormde Kerk.
    Dat wij den zelven Vijgeboom den 17 dezer maand voor ons
    hebben doen komen, en hem hebben aangezegd geene verdere oefeningen
    te mogen houden, uit hoofde zijner onbevoegdheid en het
    verbod in gemeld Reglement artikel 14 voorkomende;
    Dat hij daar op heeft verklaard met zijn godsdienst oefeningen
    te zullen voortgaan, als geoorloofd zijnde bij de grondwet en
    het Sijnode van Dordrecht, en niet verkiezende zich aan de
    Reglementen van het laaste Sijnode te onderwerpen.
    Dat hij werkelijk des anderen daags avonds, 18 dezer, Openbare godsdienst
    oefeninge gehouden heeft, op de hofstede van Louis de Regt in
    deze gemeente, ten aanhooren, zoo men zegt, van meer dan 500
    persoonen; waar de voorzang was Psalm 51. vers 5 en 8.
    Tekst Psalm 92 vers 14, 15, en 16 en nazang Psalm 33 vers 10. en 11.
    Dat hij daar op deze gemeente heeft verlaten; nog eene oefeninge
    gehouden heeft onder zaamslag, en voornemens geweest is er eene
    te houden onder Ter Neuzen, doch van daar zonder te oeffenen
    vertrokken is. En
    Dat de Heer vrederegter dezes Kantons de persoonen ten wiens
    huize gedachte godsdienst oefeningen zijn geschied, reeds voor zich
    heeft ontboden, en hunne verklaringen nopens den toedragt
    dezer zaak heeft ingewonnen
    Terwijl wij voornemens zijn uwe Excellentie van het gevolg dezer
    zaak, (zoals eenige op valt) onverwijld kennis te geven.
    Wij hebben intusschen de eer uwe Excellentie van onze zuivere hoogachting
    te verzekeren.
    Burgemeesteren der stad Axel.
    Ut Supera
    Aan zijne Excellentie den Heere Gouverneur van
    Zeeland te Middelburg.

  • Axel den 24 Junij 1822.
    Burgemeesteren der stad Axel hebben de eer Uwe Excellentie kennis te 
    geven dat op zaturdag den 15 dezer in deze stad aangekomen is
    zeker persoon, die men zegt te heeten: Vijgeboom; thands woonach-
    tig te Rotterdam; dat deze persoon openbare godsdienst
    oefeninge gehouden heeft in deze stad ten huize van Pieter Marijs
    broodbakker, op zondag den 16 dezer, des namiddags na het
    eindigen van den Godsdienst; hebbende laten voorzingen
    Psalm 33 vers – , tot tekts gehad Romeinen 8. vers 28, en laten
    nazingen Psalm 92 vers – , en tusschenzingen Psalm 73 de 2 laaste verzen.
    Dat de welErwaarde Heer Predikant Wesselink daar van
    geïnformeerd zijnde, zulks bij missive ons ook ter kennis heeft gebragt,
    met verzoek gemelde persoon te weren, als zijnde zodanige
    oefeningen verboden bij het Reglement op het onderwijs in de
    hervormde Kerk.
    Dat wij den zelven Vijgeboom den 17 dezer maand voor ons
    hebben doen komen, en hem hebben aangezegd geene verdere oefeningen
    te mogen houden, uit hoofde zijner onbevoegdheid en het
    verbod in gemeld Reglement artikel 14 voorkomende;
    Dat hij daar op heeft verklaard met zijn godsdienst oefeningen
    te zullen voortgaan, als geoorloofd zijnde bij de grondwet en
    het Sijnode van Dordrecht, en niet verkiezende zich aan de
    Reglementen van het laaste Sijnode te onderwerpen.
    Dat hij werkelijk des anderen daags avonds, 18 dezer, Openbare godsdienst
    oefeninge gehouden heeft, op de hofstede van Louis de Regt in
    deze gemeente, ten aanhooren, zoo men zegt, van meer dan 500
    persoonen; waar de voorzang was Psalm 51. vers 5 en 8.
    Tekst Psalm 92 vers 14, 15, en 16 en nazang Psalm 33 vers 10. en 11.
    Dat hij daar op deze gemeente heeft verlaten; nog eene oefeninge
    gehouden heeft onder zaamslag, en voornemens geweest is er eene
    te houden onder Ter Neuzen, doch van daar zonder te oeffenen
    vertrokken is. En
    Dat de Heer vrederegter dezes Kantons de persoonen ten wiens
    huize gedachte godsdienst oefeningen zijn geschied, reeds voor zich
    heeft ontboden, en hunne verklaringen nopens den toedragt
    dezer zaak heeft ingewonnen
    Terwijl wij voornemens zijn uwe Excellentie van het gevolg dezer
    zaak, (zoals eenige op valt) onverwijld kennis te geven.
    Wij hebben intusschen de eer uwe Excellentie van onze zuivere hoogachting
    te verzekeren.
    Burgemeesteren der stad Axel.
    Ut Supera
    Aan zijne Excellentie den Heere Gouverneur van
    Zeeland te Middelburg.

  • Axel den 24 Junij 1822. Burgemeesteren der stad Axel hebben de eer Uwe Excellentie kennis te  geven dat op zaturdag den 15 dezer in deze stad aangekomen is zeker persoon, die men zegt te heeten: Vijgeboom; thands woonach- tig te Rotterdam; dat deze persoon openbare godsdienst oefeninge gehouden heeft in deze stad ten huize van Pieter Marijs broodbakker, op zondag den 16 dezer, des namiddags na het eindigen van den Godsdienst; hebbende laten voorzingen Psalm 33 vers – , tot tekts gehad Romeinen 8. vers 28, en laten nazingen Psalm 92 vers – , en tusschenzingen Psalm 73 de 2 laaste verzen. Dat de welErwaarde Heer Predikant Wesselink daar van geïnformeerd zijnde, zulks bij missive ons ook ter kennis heeft gebragt, met verzoek gemelde persoon te weren, als zijnde zodanige oefeningen verboden bij het Reglement op het onderwijs in de hervormde Kerk. Dat wij den zelven Vijgeboom den 17 dezer maand voor ons hebben doen komen, en hem hebben aangezegd geene verdere oefeningen te mogen houden, uit hoofde zijner onbevoegdheid en het verbod in gemeld Reglement artikel 14 voorkomende; Dat hij daar op heeft verklaard met zijn godsdienst oefeningen te zullen voortgaan, als geoorloofd zijnde bij de grondwet en het Sijnode van Dordrecht, en niet verkiezende zich aan de Reglementen van het laaste Sijnode te onderwerpen. Dat hij werkelijk des anderen daags avonds, 18 dezer, Openbare godsdienst oefeninge gehouden heeft, op de hofstede van Louis de Regt in deze gemeente, ten aanhooren, zoo men zegt, van meer dan 500 persoonen; waar de voorzang was Psalm 51. vers 5 en 8. Tekst Psalm 92 vers 14, 15, en 16 en nazang Psalm 33 vers 10. en 11. Dat hij daar op deze gemeente heeft verlaten; nog eene oefeninge gehouden heeft onder zaamslag, en voornemens geweest is er eene te houden onder Ter Neuzen, doch van daar zonder te oeffenen vertrokken is. En Dat de Heer vrederegter dezes Kantons de persoonen ten wiens huize gedachte godsdienst oefeningen zijn geschied, reeds voor zich heeft ontboden, en hunne verklaringen nopens den toedragt dezer zaak heeft ingewonnen Terwijl wij voornemens zijn uwe Excellentie van het gevolg dezer zaak, (zoals eenige op valt) onverwijld kennis te geven. Wij hebben intusschen de eer uwe Excellentie van onze zuivere hoogachting te verzekeren. Burgemeesteren der stad Axel. Ut Supera Aan zijne Excellentie den Heere Gouverneur van Zeeland te Middelburg.

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >

    veel succes en plezier!