Overslaan en naar de inhoud gaan

Een spel met alleen maar verliezers

Overspel leidt, wanneer het wordt ontdekt, vaak tot heel wat persoonlijke drama’s. In de vroegmoderne periode kwam daar nog regelmatig een strafrechtelijke vervolging bovenop. Het gewoonterecht van het kleine West-Vlaamse stadje Mesen (1547) voorziet niet alleen bijzonder strenge straffen voor overspelige personen, maar ook voor mannen die de buitenechtelijke escapades van hun echtgenote gedoogden.

niveau
  • Item wat man of wijf ghehuwet binnen
    dezer stede bij souffisante oorconden bedreghen
    ofte gheattrapeert es levende in overspele zal voor
    deerste reijze verbueren de boete van LX lb. parisis
    ten prouffijte vanden heere ende voorde tweede
    reijze dobbele den heere ende de stede elc de helft
    ende de derde reijze up den ban ter discretie vander
    wet.
    Item ende die niet ghehuwet en es adulterende
    met eenen die ghebonden ende ghehuwet es tzij man
    of wijf zal verbueren de boete van XX lb. parisis.
    Item een man die claerlic weet zijn wijf adulterende
    ende daer jeghens niet en zegt, es te punierene van
    ghedoochsamichede bij banne of anderssins ter discretie.

  • Item wat man of wijf ghehuwet binnen
    dezer stede bij souffisante oorconden bedreghen
    ofte gheattrapeert es levende in overspele zal voor
    deerste reijze verbueren de boete van LX lb. parisis
    ten prouffijte vanden heere ende voorde tweede
    reijze dobbele den heere ende de stede elc de helft
    ende de derde reijze up den ban ter discretie vander
    wet.
    Item ende die niet ghehuwet en es adulterende
    met eenen die ghebonden ende ghehuwet es tzij man
    of wijf zal verbueren de boete van XX lb. parisis.
    Item een man die claerlic weet zijn wijf adulterende
    ende daer jeghens niet en zegt, es te punierene van
    ghedoochsamichede bij banne of anderssins ter discretie.

  • Item wat man of wijf ghehuwet binnen
    dezer stede bij souffisante oorconden bedreghen
    ofte gheattrapeert es levende in overspele zal voor
    deerste reijze verbueren de boete van LX lb. parisis
    ten prouffijte vanden heere ende voorde tweede
    reijze dobbele den heere ende de stede elc de helft
    ende de derde reijze up den ban ter discretie vander
    wet.
    Item ende die niet ghehuwet en es adulterende
    met eenen die ghebonden ende ghehuwet es tzij man
    of wijf zal verbueren de boete van XX lb. parisis.
    Item een man die claerlic weet zijn wijf adulterende
    ende daer jeghens niet en zegt, es te punierene van
    ghedoochsamichede bij banne of anderssins ter discretie.

  • Item wat man of wijf ghehuwet binnen dezer stede bij souffisante oorconden bedreghen ofte gheattrapeert es levende in overspele zal voor deerste reijze verbueren de boete van LX lb. parisis ten prouffijte vanden heere ende voorde tweede reijze dobbele den heere ende de stede elc de helft ende de derde reijze up den ban ter discretie vander wet. Item ende die niet ghehuwet en es adulterende met eenen die ghebonden ende ghehuwet es tzij man of wijf zal verbueren de boete van XX lb. parisis. Item een man die claerlic weet zijn wijf adulterende ende daer jeghens niet en zegt, es te punierene van ghedoochsamichede bij banne of anderssins ter discretie.

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >

    veel succes en plezier!