Overslaan en naar de inhoud gaan

De geboorte van Ardt Schaetzen

In de 17de eeuw schreef Arnold Schaetzen, een voorname Tongerse aristocraat uit Tongeren, deze familiekroniek. Het is een soort dagboek waarin hij de kindertijd van zijn acht kinderen met zijn eerste vrouw beschrijft. Hij start de kroniek bij zijn huwelijk met Elisabeth van Castart en beschrijft vervolgens de geboorte en eerste levensjaren van zijn oudste zoon Ardt Schaetzen. Ondanks de moeilijke start van de jongen zou hij later, net als zijn vader, meerdere politieke ambten binnen de stad Tongeren bekleden.

niveau
  • Manuale
    Magistri Arnoldi Schaetsen geboren anno 1614
    Inchoatum Anno 1638

    Anno 1638 den xvide februarij, den leste
    dach van vastenauont, hebbe ich alt 24 iaeren getrout
    mijn huijsvrouwe elisabeth van castart alt 21 iaeren sauonts
    ten vijff uren in onse l. vrouwe kercke, aen den
    hoegen authaer.
    Godt geve ons hier geluck ende gratie 
    ende hier naer rust ende dewighe glorie.

    Anno 1639 op dijnsdach den 4 januarij ontrent thien uren voor
    middach in capucring heeft mijn huijsvrouwe gebaert enen jongen
    soen gewest sijnde drij daghen in arbeijt
    ende is geheijten Ardt Willem ende heft gehadt
    tot sijnen peteren neeff Willem Voets pastoer
    tot walhorn bij Aecken ende tot sijn paeten mijn
    schoensuster margaretha thome ende matante 
    gertruijt, die huijsvrouwe van den Adam van Castart.
    Godt laet hem opwassenen in deuchden 
    ende hier namaals geuen d’ewige vreuchden.
    den peteren heeft gegeuen een fransche croen
    van 6 gulden ende enen luijcker daelder 
    van 32 stuivers.
    Mijn suster margriet heeft gegeuen eenen
    silueren lepel.
    Matante gertruijt heeft gegeuen oock een fransche
    croen van 6 gulden ende ock eenen luijcker daelder
    van 32 stuivers.
    Die wijsvrouwe is gewest leijssen micx van Spauwen
    ende die hoij is gewest Joeterken tegen ouer het gasthuijs
    dit was een schoen kint met gheel haer rout van aensicht
    Ende het kint, aut sijnde 8 oft x dagen
    is soe armelijck ende soe maeger geworden
    dat het maer een hadde het vel op die
    beenderkens, heeft gehadt een quaet hooft
    is oeck gewest een heel iaer sonder te
    willen bier oft wijn te proeuen. sijn eerste
    wordt dat hij sprack, was gage. Ende
    was wel xx maenden aut eer hij
    alleijn ginck. is gewest een groot klepperken
    in sijne ionckheijt ende aut sijnde 2 iaeren ende 3
    weken is gaen woenen met monpere in die
    ridderstraet ende aut sijnde 3 iaere ende 3 maanden
    heeft die masenen gehadt. Anno 1696 in maio
    heeft hij die pocken gehadt.

  • Manuale
    Magistri Arnoldi Schaetsen geboren anno 1614
    Inchoatum Anno 1638

    Anno 1638 den xvide februarij, den leste
    dach van vastenauont, hebbe ich alt 24 iaeren getrout
    mijn huijsvrouwe elisabeth van castart alt 21 iaeren sauonts
    ten vijff uren in onse l. vrouwe kercke, aen den
    hoegen authaer.
    Godt geve ons hier geluck ende gratie 
    ende hier naer rust ende dewighe glorie.

    Anno 1639 op dijnsdach den 4 januarij ontrent thien uren voor
    middach in capucring heeft mijn huijsvrouwe gebaert enen jongen
    soen gewest sijnde drij daghen in arbeijt
    ende is geheijten Ardt Willem ende heft gehadt
    tot sijnen peteren neeff Willem Voets pastoer
    tot walhorn bij Aecken ende tot sijn paeten mijn
    schoensuster margaretha thome ende matante 
    gertruijt, die huijsvrouwe van den Adam van Castart.
    Godt laet hem opwassenen in deuchden 
    ende hier namaals geuen d’ewige vreuchden.
    den peteren heeft gegeuen een fransche croen
    van 6 gulden ende enen luijcker daelder 
    van 32 stuivers.
    Mijn suster margriet heeft gegeuen eenen
    silueren lepel.
    Matante gertruijt heeft gegeuen oock een fransche
    croen van 6 gulden ende ock eenen luijcker daelder
    van 32 stuivers.
    Die wijsvrouwe is gewest leijssen micx van Spauwen
    ende die hoij is gewest Joeterken tegen ouer het gasthuijs
    dit was een schoen kint met gheel haer rout van aensicht
    Ende het kint, aut sijnde 8 oft x dagen
    is soe armelijck ende soe maeger geworden
    dat het maer een hadde het vel op die
    beenderkens, heeft gehadt een quaet hooft
    is oeck gewest een heel iaer sonder te
    willen bier oft wijn te proeuen. sijn eerste
    wordt dat hij sprack, was gage. Ende
    was wel xx maenden aut eer hij
    alleijn ginck. is gewest een groot klepperken
    in sijne ionckheijt ende aut sijnde 2 iaeren ende 3
    weken is gaen woenen met monpere in die
    ridderstraet ende aut sijnde 3 iaere ende 3 maanden
    heeft die masenen gehadt. Anno 1696 in maio
    heeft hij die pocken gehadt.

  • Manuale
    Magistri Arnoldi Schaetsen geboren anno 1614
    Inchoatum Anno 1638

    Anno 1638 den xvide februarij, den leste
    dach van vastenauont, hebbe ich alt 24 iaeren getrout
    mijn huijsvrouwe elisabeth van castart alt 21 iaeren sauonts
    ten vijff uren in onse l. vrouwe kercke, aen den
    hoegen authaer.
    Godt geve ons hier geluck ende gratie 
    ende hier naer rust ende dewighe glorie.

    Anno 1639 op dijnsdach den 4 januarij ontrent thien uren voor
    middach in capucring heeft mijn huijsvrouwe gebaert enen jongen
    soen gewest sijnde drij daghen in arbeijt
    ende is geheijten Ardt Willem ende heft gehadt
    tot sijnen peteren neeff Willem Voets pastoer
    tot walhorn bij Aecken ende tot sijn paeten mijn
    schoensuster margaretha thome ende matante 
    gertruijt, die huijsvrouwe van den Adam van Castart.
    Godt laet hem opwassenen in deuchden 
    ende hier namaals geuen d’ewige vreuchden.
    den peteren heeft gegeuen een fransche croen
    van 6 gulden ende enen luijcker daelder 
    van 32 stuivers.
    Mijn suster margriet heeft gegeuen eenen
    silueren lepel.
    Matante gertruijt heeft gegeuen oock een fransche
    croen van 6 gulden ende ock eenen luijcker daelder
    van 32 stuivers.
    Die wijsvrouwe is gewest leijssen micx van Spauwen
    ende die hoij is gewest Joeterken tegen ouer het gasthuijs
    dit was een schoen kint met gheel haer rout van aensicht
    Ende het kint, aut sijnde 8 oft x dagen
    is soe armelijck ende soe maeger geworden
    dat het maer een hadde het vel op die
    beenderkens, heeft gehadt een quaet hooft
    is oeck gewest een heel iaer sonder te
    willen bier oft wijn te proeuen. sijn eerste
    wordt dat hij sprack, was gage. Ende
    was wel xx maenden aut eer hij
    alleijn ginck. is gewest een groot klepperken
    in sijne ionckheijt ende aut sijnde 2 iaeren ende 3
    weken is gaen woenen met monpere in die
    ridderstraet ende aut sijnde 3 iaere ende 3 maanden
    heeft die masenen gehadt. Anno 1696 in maio
    heeft hij die pocken gehadt.

  • Manuale Magistri Arnoldi Schaetsen geboren anno 1614 Inchoatum Anno 1638Anno 1638 den xvide februarij, den leste dach van vastenauont, hebbe ich alt 24 iaeren getrout mijn huijsvrouwe elisabeth van castart alt 21 iaeren sauonts ten vijff uren in onse l. vrouwe kercke, aen den hoegen authaer. Godt geve ons hier geluck ende gratie  ende hier naer rust ende d’ewighe glorie.Anno 1639 op dijnsdach den 4 januarij ontrent thien uren voor middach in capucring heeft mijn huijsvrouwe gebaert enen jongen soen gewest sijnde drij daghen in arbeijt ende is geheijten Ardt Willem ende heft gehadt tot sijnen peteren neeff Willem Voets pastoer tot walhorn bij Aecken ende tot sijn paeten mijn schoensuster margaretha thome ende matante  gertruijt, die huijsvrouwe van den Adam van Castart. Godt laet hem opwassenen in deuchden  ende hier namaals geuen d’ewige vreuchden. den peteren heeft gegeuen een fransche croen van 6 gulden ende enen luijcker daelder  van 32 stuivers. Mijn suster margriet heeft gegeuen eenen silueren lepel. Matante gertruijt heeft gegeuen oock een fransche croen van 6 gulden ende ock eenen luijcker daelder van 32 stuivers. Die wijsvrouwe is gewest leijssen micx van Spauwen ende die hoij is gewest Joeterken tegen ouer het gasthuijs dit was een schoen kint met gheel haer rout van aensicht Ende het kint, aut sijnde 8 oft x dagen is soe armelijck ende soe maeger geworden dat het maer een hadde het vel op die beenderkens, heeft gehadt een quaet hooft is oeck gewest een heel iaer sonder te willen bier oft wijn te proeuen. sijn eerste wordt dat hij sprack, was gage. Ende was wel xx maenden aut eer hij alleijn ginck. is gewest een groot klepperken in sijne ionckheijt ende aut sijnde 2 iaeren ende 3 weken is gaen woenen met monpere in die ridderstraet ende aut sijnde 3 iaere ende 3 maanden heeft die masenen gehadt. Anno 1696 in maio heeft hij die pocken gehadt.

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >

    veel succes en plezier!