Overslaan en naar de inhoud gaan

WAcursus Paleo – 04 Huwelijk in Beets 1776

WAcursus Paleo – 04 Huwelijk in Beets 1776

 

Huiswerk voor de cursisten van de cursus Paleografie, Waterlands Archief, Purmerend.

Het huwelijk tussen Klaas en Engeltje had een moeizame start, zoals blijkt uit de trouwinschrijving in het trouwboek van Beets. Waterlands Archief, toegang 0232 DTB’s Beets en Schardam, 1602-1811 (1846), inv.nr. 3 Trouwen Gereformeerd, 1747-1778

 

Aanwijzing: de tekst in de linkerbovenhoek niet transcriberen. We lezen:

op den 24ste  Ingetekend

om den 25ste Augustus 1776

haar Eerste voorstel te ontvangen

Ieder Classis

Drie gulden

niveau
  • Het 1ste 2de En 3de Huwelijksvoorstel
    Klaas Janszoon Raat. Jonkman
    Met 
    Engeltje Klaas Comen. Jongedogter
    Beijde woonagtig op de Beets

    dit bovenstaande paar (Klaas En Engeltje) sijn alhier op de Beets
    onder Een merkelikke toevloed van menschen in den Huwelijken Staat
    bevestigt den 8ste september 1776; onder, En met een Harde, dog teffens
    vaderlikke, En broederlikke vermaning tot berouw en leedwezen, wegens
    haar gehoudene levensgedrag; Want dit Engeltje woonde, voor meijt bij de 
    vader van Klaas, die genaamt was Jan Willemszoon Raat; en hadden haar
    zodanig verlopen met malkander, dat sij op dingsdag zijnde de 20ste augustus
    1776, smorgens om   ure, sonder Eenige menschelijke bijstant, is verlost van
    een soon, sij hem sulks wel geopenbaard hebbende dat sij kramen moest, 
    En dus wilde trouwen in tijds, Zo wilde hij daar nooijt na hooren om sulks te
    doen, maar presenteerde haar wel om sterke afdrijvende middelen te gebruij-
    ken, En die haar te besorgen; maar sij daar niet aanwillende, heeft stil geswegen,
    tot de morgen van haar bevalling, wanneer sij hem aansprak En seijd, dat sij dagt
    dat het ter nu toekomen zoud; dog hij verliet haar, en ging heen, sonder erbarming;
    Sij (o wonder) barende, En met haar kind in haar schoot een voorbij gaande schoolkind om
    de buren sendende, heeft sij hulp en bijstand na vermogen genoten, en is dus behouden.
    maar (o gruwel) hij des nademiddags tuijs komende, heeft zig onder alderhande swaare
    betuijgingen ontschuldigt, En gesworen, dat hij hier soo vrij van was, dan God van Zonde,
    En zeijde dat indien hij schuldig was, wenste dat God hem in de aarde deed versinken,
    En dat, eer hij een andermans hoer trouwde, daar hij dit engeltje voor verklaarde, hij veel
    liever met vier paarde wilde van malkander getrocken worde, enzovoort etcetera etcetera:
    hij zo twee Etmaale, onder schrikkelijke betuijginge, in zijn boosheijd voortgaande,
    heeft het Gode behaagt, hem zodanig in zijn ziele te nijpen, dat hij (Gode zij
    hier lov voor) bekende, dat hij de vader van dit kind was, en aannam dit 
    Engeltje te trouwen, En het kind te Egten, gelijk hier boven dan ook blijkt dat hij 
    gedaan heeft.

  • Het 1ste 2de En 3de Huwelijksvoorstel
    Klaas Janszoon Raat. Jonkman
    Met 
    Engeltje Klaas Comen. Jongedogter
    Beijde woonagtig op de Beets

    dit bovenstaande paar (Klaas En Engeltje) sijn alhier op de Beets
    onder Een merkelikke toevloed van menschen in den Huwelijken Staat
    bevestigt den 8ste september 1776; onder, En met een Harde, dog teffens
    vaderlikke, En broederlikke vermaning tot berouw en leedwezen, wegens
    haar gehoudene levensgedrag; Want dit Engeltje woonde, voor meijt bij de 
    vader van Klaas, die genaamt was Jan Willemszoon Raat; en hadden haar
    zodanig verlopen met malkander, dat sij op dingsdag zijnde de 20ste augustus
    1776, smorgens om   ure, sonder Eenige menschelijke bijstant, is verlost van
    een soon, sij hem sulks wel geopenbaard hebbende dat sij kramen moest, 
    En dus wilde trouwen in tijds, Zo wilde hij daar nooijt na hooren om sulks te
    doen, maar presenteerde haar wel om sterke afdrijvende middelen te gebruij-
    ken, En die haar te besorgen; maar sij daar niet aanwillende, heeft stil geswegen,
    tot de morgen van haar bevalling, wanneer sij hem aansprak En seijd, dat sij dagt
    dat het ter nu toekomen zoud; dog hij verliet haar, en ging heen, sonder erbarming;
    Sij (o wonder) barende, En met haar kind in haar schoot een voorbij gaande schoolkind om
    de buren sendende, heeft sij hulp en bijstand na vermogen genoten, en is dus behouden.
    maar (o gruwel) hij des nademiddags tuijs komende, heeft zig onder alderhande swaare
    betuijgingen ontschuldigt, En gesworen, dat hij hier soo vrij van was, dan God van Zonde,
    En zeijde dat indien hij schuldig was, wenste dat God hem in de aarde deed versinken,
    En dat, eer hij een andermans hoer trouwde, daar hij dit engeltje voor verklaarde, hij veel
    liever met vier paarde wilde van malkander getrocken worde, enzovoort etcetera etcetera:
    hij zo twee Etmaale, onder schrikkelijke betuijginge, in zijn boosheijd voortgaande,
    heeft het Gode behaagt, hem zodanig in zijn ziele te nijpen, dat hij (Gode zij
    hier lov voor) bekende, dat hij de vader van dit kind was, en aannam dit 
    Engeltje te trouwen, En het kind te Egten, gelijk hier boven dan ook blijkt dat hij 
    gedaan heeft.

  • Het 1ste 2de En 3de Huwelijksvoorstel
    Klaas Janszoon Raat. Jonkman
    Met 
    Engeltje Klaas Comen. Jongedogter
    Beijde woonagtig op de Beets

    dit bovenstaande paar (Klaas En Engeltje) sijn alhier op de Beets
    onder Een merkelikke toevloed van menschen in den Huwelijken Staat
    bevestigt den 8ste september 1776; onder, En met een Harde, dog teffens
    vaderlikke, En broederlikke vermaning tot berouw en leedwezen, wegens
    haar gehoudene levensgedrag; Want dit Engeltje woonde, voor meijt bij de 
    vader van Klaas, die genaamt was Jan Willemszoon Raat; en hadden haar
    zodanig verlopen met malkander, dat sij op dingsdag zijnde de 20ste augustus
    1776, smorgens om   ure, sonder Eenige menschelijke bijstant, is verlost van
    een soon, sij hem sulks wel geopenbaard hebbende dat sij kramen moest, 
    En dus wilde trouwen in tijds, Zo wilde hij daar nooijt na hooren om sulks te
    doen, maar presenteerde haar wel om sterke afdrijvende middelen te gebruij-
    ken, En die haar te besorgen; maar sij daar niet aanwillende, heeft stil geswegen,
    tot de morgen van haar bevalling, wanneer sij hem aansprak En seijd, dat sij dagt
    dat het ter nu toekomen zoud; dog hij verliet haar, en ging heen, sonder erbarming;
    Sij (o wonder) barende, En met haar kind in haar schoot een voorbij gaande schoolkind om
    de buren sendende, heeft sij hulp en bijstand na vermogen genoten, en is dus behouden.
    maar (o gruwel) hij des nademiddags tuijs komende, heeft zig onder alderhande swaare
    betuijgingen ontschuldigt, En gesworen, dat hij hier soo vrij van was, dan God van Zonde,
    En zeijde dat indien hij schuldig was, wenste dat God hem in de aarde deed versinken,
    En dat, eer hij een andermans hoer trouwde, daar hij dit engeltje voor verklaarde, hij veel
    liever met vier paarde wilde van malkander getrocken worde, enzovoort etcetera etcetera:
    hij zo twee Etmaale, onder schrikkelijke betuijginge, in zijn boosheijd voortgaande,
    heeft het Gode behaagt, hem zodanig in zijn ziele te nijpen, dat hij (Gode zij
    hier lov voor) bekende, dat hij de vader van dit kind was, en aannam dit 
    Engeltje te trouwen, En het kind te Egten, gelijk hier boven dan ook blijkt dat hij 
    gedaan heeft.

  • Het 1ste 2de En 3de Huwelijksvoorstel Klaas Janszoon Raat. Jonkman Met  Engeltje Klaas Comen. Jongedogter Beijde woonagtig op de Beetsdit bovenstaande paar (Klaas En Engeltje) sijn alhier op de Beets onder Een merkelikke toevloed van menschen in den Huwelijken Staat bevestigt den 8ste september 1776; onder, En met een Harde, dog teffens vaderlikke, En broederlikke vermaning tot berouw en leedwezen, wegens haar gehoudene levensgedrag; Want dit Engeltje woonde, voor meijt bij de  vader van Klaas, die genaamt was Jan Willemszoon Raat; en hadden haar zodanig verlopen met malkander, dat sij op dingsdag zijnde de 20ste augustus 1776, smorgens om   ure, sonder Eenige menschelijke bijstant, is verlost van een soon, sij hem sulks wel geopenbaard hebbende dat sij kramen moest,  En dus wilde trouwen in tijds, Zo wilde hij daar nooijt na hooren om sulks te doen, maar presenteerde haar wel om sterke afdrijvende middelen te gebruij- ken, En die haar te besorgen; maar sij daar niet aanwillende, heeft stil geswegen, tot de morgen van haar bevalling, wanneer sij hem aansprak En seijd, dat sij dagt dat het ter nu toekomen zoud; dog hij verliet haar, en ging heen, sonder erbarming; Sij (o wonder) barende, En met haar kind in haar schoot een voorbij gaande schoolkind om de buren sendende, heeft sij hulp en bijstand na vermogen genoten, en is dus behouden. maar (o gruwel) hij des nademiddags tuijs komende, heeft zig onder alderhande swaare betuijgingen ontschuldigt, En gesworen, dat hij hier soo vrij van was, dan God van Zonde, En zeijde dat indien hij schuldig was, wenste dat God hem in de aarde deed versinken, En dat, eer hij een andermans hoer trouwde, daar hij dit engeltje voor verklaarde, hij veel liever met vier paarde wilde van malkander getrocken worde, enzovoort etcetera etcetera: hij zo twee Etmaale, onder schrikkelijke betuijginge, in zijn boosheijd voortgaande, heeft het Gode behaagt, hem zodanig in zijn ziele te nijpen, dat hij (Gode zij hier lov voor) bekende, dat hij de vader van dit kind was, en aannam dit  Engeltje te trouwen, En het kind te Egten, gelijk hier boven dan ook blijkt dat hij  gedaan heeft.

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >

    veel succes en plezier!