UUcursus Paleo: De laatste brief van Johan de Witt 2
Raadspensionaris Johan de Witt schreef zijn laatste ons bekende brief aan admiraal Michiel de Ruyter. Hij beschrijft hoe hij de schuld krijgt van alle tegenslagen in de Republiek en sluit af met de opmerking dat De Ruyter zijn reactie niet meer kan richten aan de raadpensionaris, maar aan De Witt als privépersoon - ‘aen mij gelieve te addresseren’. Nog diezelfde dag, op 4 augustus 1672, bood hij zijn ontslag aan dat Willem II hem eervol verleende. 16 dagen later zouden hij en zijn broer door de burgers uit Den Haag worden gelyncht. De Ruyter zou bitter hebben gehuild om hun dood.
Zie voor meer informatie: https://www.vriendenvandewitt.nl/home/wie-was-johan-/biografie-van-joha…
Met dank aan Luc Panhuysen.
NB: Prospera omnes sibi vendicant; adversa uni imputantur -> Succces heeft vele vaders, een nederlaag heeft er maar één
NB: ed: Edele
NB: mo: Mogende
Vindplaats: Dordrecht, Regionaal Archief Dordrecht, archiefnummer 150 (Collectie Handschriften), inventarisnummer 35 (‘Dag-verhaal van de moord en mishandeling der Heeren de Wit anno 1672 (…), scans 23-25.
- bevondigh geeschappeert ende van mijne ontfan-
gen quetsuren metter tijdt wederom gene-
sen ende herstelt gesien hebbende tegens
alle huere magistraten ende overicheden
die sij oordeelden inden staet eenigh gesagh
off directie te hebben ende voor al mede
tegens mij alhoewel maer een dienaer
sijnde met een generaele ongenegent-
heijt ende haet ingenomen geworden off
gebleven sijn t’welck mij dan geper-
moveert ende geobligeert heeft mijne dimis-
sie ende ontslagenge van het raedpensionaris-
ampt te versoecken opde gronden ende fonda-
menten kortelijck vervatt inde propositie
door mij daer toe eerst bij monde gedaen
ende vervolgens in geschrifte overgelevert
daerop bij haer Edele Groot Mogende mijn
gedaene versoeck is toegestaen soo als
uw Edele ‘t een en ‘t ander uijt het bijge-
leijde extract breder sal gelieven te
bemercken, ‘t welck ick van mijn plicht
geacht hebbe uwEdele bij desen te notifice-
ren opdat deselve voortaen geene brieven
tot kennisse vanden staet specterende
meer aen mij gelieve te addresseren maer
deselve bij previsie te laten affgaen
aenden Heere Raedpensionaris
vanden Lande van Hollandt ende - bevondigh geeschappeert ende van mijne ontfan-
gen quetsuren metter tijdt wederom gene-
sen ende herstelt gesien hebbende tegens
alle huere magistraten ende overicheden
die sij oordeelden inden staet eenigh gesagh
off directie te hebben ende voor al mede
tegens mij alhoewel maer een dienaer
sijnde met een generaele ongenegent-
heijt ende haet ingenomen geworden off
gebleven sijn t’welck mij dan geper-
moveert ende geobligeert heeft mijne dimis-
sie ende ontslagenge van het raedpensionaris-
ampt te versoecken opde gronden ende fonda-
menten kortelijck vervatt inde propositie
door mij daer toe eerst bij monde gedaen
ende vervolgens in geschrifte overgelevert
daerop bij haer Edele Groot Mogende mijn
gedaene versoeck is toegestaen soo als
uw Edele ‘t een en ‘t ander uijt het bijge-
leijde extract breder sal gelieven te
bemercken, ‘t welck ick van mijn plicht
geacht hebbe uwEdele bij desen te notifice-
ren opdat deselve voortaen geene brieven
tot kennisse vanden staet specterende
meer aen mij gelieve te addresseren maer
deselve bij previsie te laten affgaen
aenden Heere Raedpensionaris
vanden Lande van Hollandt ende - bevondigh geeschappeert ende van mijne ontfan-
gen quetsuren metter tijdt wederom gene-
sen ende herstelt gesien hebbende tegens
alle huere magistraten ende overicheden
die sij oordeelden inden staet eenigh gesagh
off directie te hebben ende voor al mede
tegens mij alhoewel maer een dienaer
sijnde met een generaele ongenegent-
heijt ende haet ingenomen geworden off
gebleven sijn t’welck mij dan geper-
moveert ende geobligeert heeft mijne dimis-
sie ende ontslagenge van het raedpensionaris-
ampt te versoecken opde gronden ende fonda-
menten kortelijck vervatt inde propositie
door mij daer toe eerst bij monde gedaen
ende vervolgens in geschrifte overgelevert
daerop bij haer Edele Groot Mogende mijn
gedaene versoeck is toegestaen soo als
uw Edele ‘t een en ‘t ander uijt het bijge-
leijde extract breder sal gelieven te
bemercken, ‘t welck ick van mijn plicht
geacht hebbe uwEdele bij desen te notifice-
ren opdat deselve voortaen geene brieven
tot kennisse vanden staet specterende
meer aen mij gelieve te addresseren maer
deselve bij previsie te laten affgaen
aenden Heere Raedpensionaris
vanden Lande van Hollandt ende - bevondigh geeschappeert ende van mijne ontfan- gen quetsuren metter tijdt wederom gene- sen ende herstelt gesien hebbende tegens alle huere magistraten ende overicheden die sij oordeelden inden staet eenigh gesagh off directie te hebben ende voor al mede tegens mij alhoewel maer een dienaer sijnde met een generaele ongenegent- heijt ende haet ingenomen geworden off gebleven sijn t’welck mij dan geper- moveert ende geobligeert heeft mijne dimis- sie ende ontslagenge van het raedpensionaris- ampt te versoecken opde gronden ende fonda- menten kortelijck vervatt inde propositie door mij daer toe eerst bij monde gedaen ende vervolgens in geschrifte overgelevert daerop bij haer Edele Groot Mogende mijn gedaene versoeck is toegestaen soo als uw Edele ‘t een en ‘t ander uijt het bijge- leijde extract breder sal gelieven te bemercken, ‘t welck ick van mijn plicht geacht hebbe uwEdele bij desen te notifice- ren opdat deselve voortaen geene brieven tot kennisse vanden staet specterende meer aen mij gelieve te addresseren maer deselve bij previsie te laten affgaen aenden Heere Raedpensionaris vanden Lande van Hollandt ende