Overslaan en naar de inhoud gaan

Troebelen tijdens het Twaalfjarige Bestand

Oisterwijk, het jaar 1611. De wapenstilstand tussen de Spaanse en de Staatse troepen is al enkele jaren oud. Er wordt niet of nauwelijks gevochten tussen beide partijen. Maar rustig is het allerminst op het Brabantse platteland. Troepen huurlingen plunderen en teisteren met regelmaat de dorpen. Ook Oisterwijk bleef niet gespaard. Op 6 mei 1611 doodt een onvoorzichtige soldaat het paard van Jan Lenaer Huenen van Berkel. Lees en huiver.

Bron: Regionaal Archief Tilburg, archief 845, Dorpsbestuur van Oisterwijk, 1390-1814, invnr. 447 Akte van getuigenis, t.o.v. schepenen van Oisterwijk, door Marten Andries Priem en Huybert Jan van Laerhoven, omtrent het door de onvoorzichtigheid van een soldaat gedode paard van Jan Lenaert Huenen van Berkel. 1611 mei 16.

Hierbij een link naar de hele tekst.

niveau
  • Wij Dierick Geritsen vanden Wiel ende Goossen Peijnenborch

    Schepenen der vrijheijt van Oisterwijck, doen condt eenen

    ijegelijcken certificeerende voorde gerechte waerheijt

    hoe dat op huijden date van dezen voor ons zijn comen ende

    gecompareert in propre persoonen Marten Andries Priem

    oudt omtrent 47 jaeren ende Huijbert Janssen van

    Laerhoven oudt omtrent 26 jaeren beijde tueluijden

    alhier binnen der vrijheijt van Oisterwijck voirschreven wonende

    ende hebben ter instantien van Jannen Lenaert huenen

    wonende tot Berkel producent inne dese bij henne

    vromicheijt ende manwaerheijt verclaert geattesteert

    ende geaffirmeert waerechtich ende hen wel kennelijck

    te sijn dat alsoe inden voirleden jaere 1610 recht nae

    bamis alhier binnen der vrijheijt van Oisterwijck voirschreven

    waren gecomen zekere compagnien soldaten vande regiment

    Assecourt ettelijcke maenden tot Turnhout gelegen

    hebbende ende nu wederomme maeckende nae

    sHertogenbossche ende alsoe bogagie vande selven

    soldaten gevuert waert bij ennige wagens ende

    karren van Hilvarenbeke ende andere ende dat

    alhier binnen deze vrijheijt vele andere wagens ende

    karren waren geprepareert om wisseling vande

    wagens te doen ende dat tot dyen eijnde aldaer

    onder andere oijck was gecomen die voorschreven producent

    met eenen wagen ende twee peirden om ennige vande

    voorschreven bogagie te vueren gelijck hij oijck ennige

    geladen hadde ende vast besich sijnde mette andere

    te marcheren dat sij deponenten gesien hebben dat

    aldaer inde bane stont een karre van beke daerop

    sijnde eenen siecken soldaet daer beneffens liggende

    een lange piece met den spere oft scherpe achter

    aende voorschreven karre vuijtstreckende ende wesende

  • Wij Dierick Geritsen vanden Wiel ende Goossen Peijnenborch

    Schepenen der vrijheijt van Oisterwijck, doen condt eenen

    ijegelijcken certificeerende voorde gerechte waerheijt

    hoe dat op huijden date van dezen voor ons zijn comen ende

    gecompareert in propre persoonen Marten Andries Priem

    oudt omtrent 47 jaeren ende Huijbert Janssen van

    Laerhoven oudt omtrent 26 jaeren beijde tueluijden

    alhier binnen der vrijheijt van Oisterwijck voirschreven wonende

    ende hebben ter instantien van Jannen Lenaert huenen

    wonende tot Berkel producent inne dese bij henne

    vromicheijt ende manwaerheijt verclaert geattesteert

    ende geaffirmeert waerechtich ende hen wel kennelijck

    te sijn dat alsoe inden voirleden jaere 1610 recht nae

    bamis alhier binnen der vrijheijt van Oisterwijck voirschreven

    waren gecomen zekere compagnien soldaten vande regiment

    Assecourt ettelijcke maenden tot Turnhout gelegen

    hebbende ende nu wederomme maeckende nae

    sHertogenbossche ende alsoe bogagie vande selven

    soldaten gevuert waert bij ennige wagens ende

    karren van Hilvarenbeke ende andere ende dat

    alhier binnen deze vrijheijt vele andere wagens ende

    karren waren geprepareert om wisseling vande

    wagens te doen ende dat tot dyen eijnde aldaer

    onder andere oijck was gecomen die voorschreven producent

    met eenen wagen ende twee peirden om ennige vande

    voorschreven bogagie te vueren gelijck hij oijck ennige

    geladen hadde ende vast besich sijnde mette andere

    te marcheren dat sij deponenten gesien hebben dat

    aldaer inde bane stont een karre van beke daerop

    sijnde eenen siecken soldaet daer beneffens liggende

    een lange piece met den spere oft scherpe achter

    aende voorschreven karre vuijtstreckende ende wesende

  • Wij Dierick Geritsen vanden Wiel ende Goossen Peijnenborch

    Schepenen der vrijheijt van Oisterwijck, doen condt eenen

    ijegelijcken certificeerende voorde gerechte waerheijt

    hoe dat op huijden date van dezen voor ons zijn comen ende

    gecompareert in propre persoonen Marten Andries Priem

    oudt omtrent 47 jaeren ende Huijbert Janssen van

    Laerhoven oudt omtrent 26 jaeren beijde tueluijden

    alhier binnen der vrijheijt van Oisterwijck voirschreven wonende

    ende hebben ter instantien van Jannen Lenaert huenen

    wonende tot Berkel producent inne dese bij henne

    vromicheijt ende manwaerheijt verclaert geattesteert

    ende geaffirmeert waerechtich ende hen wel kennelijck

    te sijn dat alsoe inden voirleden jaere 1610 recht nae

    bamis alhier binnen der vrijheijt van Oisterwijck voirschreven

    waren gecomen zekere compagnien soldaten vande regiment

    Assecourt ettelijcke maenden tot Turnhout gelegen

    hebbende ende nu wederomme maeckende nae

    sHertogenbossche ende alsoe bogagie vande selven

    soldaten gevuert waert bij ennige wagens ende

    karren van Hilvarenbeke ende andere ende dat

    alhier binnen deze vrijheijt vele andere wagens ende

    karren waren geprepareert om wisseling vande

    wagens te doen ende dat tot dyen eijnde aldaer

    onder andere oijck was gecomen die voorschreven producent

    met eenen wagen ende twee peirden om ennige vande

    voorschreven bogagie te vueren gelijck hij oijck ennige

    geladen hadde ende vast besich sijnde mette andere

    te marcheren dat sij deponenten gesien hebben dat

    aldaer inde bane stont een karre van beke daerop

    sijnde eenen siecken soldaet daer beneffens liggende

    een lange piece met den spere oft scherpe achter

    aende voorschreven karre vuijtstreckende ende wesende

  • Wij Dierick Geritsen vanden Wiel ende Goossen PeijnenborchSchepenen der vrijheijt van Oisterwijck, doen condt eenenijegelijcken certificeerende voorde gerechte waerheijthoe dat op huijden date van dezen voor ons zijn comen endegecompareert in propre persoonen Marten Andries Priemoudt omtrent 47 jaeren ende Huijbert Janssen vanLaerhoven oudt omtrent 26 jaeren beijde tueluijdenalhier binnen der vrijheijt van Oisterwijck voirschreven wonendeende hebben ter instantien van Jannen Lenaert huenenwonende tot Berkel producent inne dese bij hennevromicheijt ende manwaerheijt verclaert geattesteertende geaffirmeert waerechtich ende hen wel kennelijckte sijn dat alsoe inden voirleden jaere 1610 recht naebamis alhier binnen der vrijheijt van Oisterwijck voirschrevenwaren gecomen zekere compagnien soldaten vande regimentAssecourt ettelijcke maenden tot Turnhout gelegenhebbende ende nu wederomme maeckende naesHertogenbossche ende alsoe bogagie vande selvensoldaten gevuert waert bij ennige wagens endekarren van Hilvarenbeke ende andere ende datalhier binnen deze vrijheijt vele andere wagens endekarren waren geprepareert om wisseling vandewagens te doen ende dat tot dyen eijnde aldaeronder andere oijck was gecomen die voorschreven producentmet eenen wagen ende twee peirden om ennige vandevoorschreven bogagie te vueren gelijck hij oijck ennigegeladen hadde ende vast besich sijnde mette anderete marcheren dat sij deponenten gesien hebben dataldaer inde bane stont een karre van beke daeropsijnde eenen siecken soldaet daer beneffens liggendeeen lange piece met den spere oft scherpe achteraende voorschreven karre vuijtstreckende ende wesende

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >

    veel succes en plezier!