Overslaan en naar de inhoud gaan

Opleiden in Godvruchtigheid en goede manieren

'Discipulen' en andere schoolkinderen opleiden in godsvrucht en goede manieren. Dat was een taak van de rector van de Nijmeegse Latijnse school volgens zijn instructie uit 1648. Was er iemand afwezig, dan voorzag hij naar gelegenheid in straf of correctie.

niveau
  • Instructie

    Waer nae den Rector, en alle de Meesters der
    Latijnsche schoole deser Stadt Nijmegen respecti-
    velijck, soo int' regeeren als onderwijsen haerer
    Discipulen sich sullen hebben te reguleeren.

    Voor den Rector

    i.

    Den rector van een Eerbaer Raet, ende heeren
    Curateuren tot het regiment ende opsicht der
    schoolen beroepen ende aengestelt siende, sal sonder-
    linge sorge dragen, dat de welstandt der Schoolen
    niet alleen geconserveert, maer oock soo veel hem
    doenlijck, ende mogelijck is, bevordert worde.

    ii.

    De Discipulen des oppersten Classis sullen bij
    den selven geinstitueert ende geleert worden, den
    welcken, als oock allen anderen Schoolkinderen hij
    met goede vermaninge ende voorganck des lerens
    tot Godtvruchticheijt ende goede manieren bren-
    gen ende houden sal.

    iii.

    Sal dieselve ten minsten allen daegen eens bijsonder
    als vacerende is van siene institutie: ofte naer
    goet vinden meermaels, soo dickwils, andere occu-
    patien van de Schoole hem niet beletten, de Classes
    visiteeren, en op de institutie der Meesteren, ende
    manier van leeren, ende harer discipelen compor-
    tement sich informeeren; daerenbovens driemael
    per weecken onder die gene die absent sijn, ofte
    geweest hebben ondersoeck doen, ende nae gele-
    gentheijt die straffen ofte corrigeeren.

  • Instructie

    Waer nae den Rector, en alle de Meesters der
    Latijnsche schoole deser Stadt Nijmegen respecti-
    velijck, soo int' regeeren als onderwijsen haerer
    Discipulen sich sullen hebben te reguleeren.

    Voor den Rector

    i.

    Den rector van een Eerbaer Raet, ende heeren
    Curateuren tot het regiment ende opsicht der
    schoolen beroepen ende aengestelt siende, sal sonder-
    linge sorge dragen, dat de welstandt der Schoolen
    niet alleen geconserveert, maer oock soo veel hem
    doenlijck, ende mogelijck is, bevordert worde.

    ii.

    De Discipulen des oppersten Classis sullen bij
    den selven geinstitueert ende geleert worden, den
    welcken, als oock allen anderen Schoolkinderen hij
    met goede vermaninge ende voorganck des lerens
    tot Godtvruchticheijt ende goede manieren bren-
    gen ende houden sal.

    iii.

    Sal dieselve ten minsten allen daegen eens bijsonder
    als vacerende is van siene institutie: ofte naer
    goet vinden meermaels, soo dickwils, andere occu-
    patien van de Schoole hem niet beletten, de Classes
    visiteeren, en op de institutie der Meesteren, ende
    manier van leeren, ende harer discipelen compor-
    tement sich informeeren; daerenbovens driemael
    per weecken onder die gene die absent sijn, ofte
    geweest hebben ondersoeck doen, ende nae gele-
    gentheijt die straffen ofte corrigeeren.

  • Instructie

    Waer nae den Rector, en alle de Meesters der
    Latijnsche schoole deser Stadt Nijmegen respecti-
    velijck, soo int' regeeren als onderwijsen haerer
    Discipulen sich sullen hebben te reguleeren.

    Voor den Rector

    i.

    Den rector van een Eerbaer Raet, ende heeren
    Curateuren tot het regiment ende opsicht der
    schoolen beroepen ende aengestelt siende, sal sonder-
    linge sorge dragen, dat de welstandt der Schoolen
    niet alleen geconserveert, maer oock soo veel hem
    doenlijck, ende mogelijck is, bevordert worde.

    ii.

    De Discipulen des oppersten Classis sullen bij
    den selven geinstitueert ende geleert worden, den
    welcken, als oock allen anderen Schoolkinderen hij
    met goede vermaninge ende voorganck des lerens
    tot Godtvruchticheijt ende goede manieren bren-
    gen ende houden sal.

    iii.

    Sal dieselve ten minsten allen daegen eens bijsonder
    als vacerende is van siene institutie: ofte naer
    goet vinden meermaels, soo dickwils, andere occu-
    patien van de Schoole hem niet beletten, de Classes
    visiteeren, en op de institutie der Meesteren, ende
    manier van leeren, ende harer discipelen compor-
    tement sich informeeren; daerenbovens driemael
    per weecken onder die gene die absent sijn, ofte
    geweest hebben ondersoeck doen, ende nae gele-
    gentheijt die straffen ofte corrigeeren.

  • Instructie Waer nae den Rector, en alle de Meesters der Latijnsche schoole deser Stadt Nijmegen respecti- velijck, soo int' regeeren als onderwijsen haerer Discipulen sich sullen hebben te reguleeren. Voor den Rector i. Den rector van een Eerbaer Raet, ende heeren Curateuren tot het regiment ende opsicht der schoolen beroepen ende aengestelt siende, sal sonder- linge sorge dragen, dat de welstandt der Schoolen niet alleen geconserveert, maer oock soo veel hem doenlijck, ende mogelijck is, bevordert worde. ii. De Discipulen des oppersten Classis sullen bij den selven geinstitueert ende geleert worden, den welcken, als oock allen anderen Schoolkinderen hij met goede vermaninge ende voorganck des lerens tot Godtvruchticheijt ende goede manieren bren- gen ende houden sal. iii. Sal dieselve ten minsten allen daegen eens bijsonder als vacerende is van siene institutie: ofte naer goet vinden meermaels, soo dickwils, andere occu- patien van de Schoole hem niet beletten, de Classes visiteeren, en op de institutie der Meesteren, ende manier van leeren, ende harer discipelen compor- tement sich informeeren; daerenbovens driemael per weecken onder die gene die absent sijn, ofte geweest hebben ondersoeck doen, ende nae gele- gentheijt die straffen ofte corrigeeren.

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >

    veel succes en plezier!