Overslaan en naar de inhoud gaan

Het 'horlogie' van Hilvarenbeek, 1653

In deze akte uit het archief van het dorpsbestuur van Hilvarenbeek kun je lezen hoe de schepenen een overeenkomst aangaan met 'horlogemaker' Hendrik vanden Ende voor het onderhoud van de torenklok.

Bron: Regionaal Archief Tilburg, Archief 700, Dorpsbestuur van Hilvarenbeek, 1392-1810, invnr. 1570, stukken betreffende het onderhoud en de reparatie van het uurwerk van de kerk. 1653,1667.

Foto: St. Petrus-Bandenkerk, Hilvarenbeek

niveau
  • Op heden den 1eaugustij 1653, soo bennen die 

    schepenen der vrijheijt van Hilvarenbeecq 

    ter eenre, ende Hendrick van Endt 

    veraccoort, aengaende die reparatie vant 

    horloge der voorschreven vrijheijt in manieren 

    naevolgens te weeten dat die voornoemde 

    Hendrick van den Ende hoirlogiemaecker 

    het hoirlogie alhier alsoo t’selve tegenwoordich 

    nootsaeckelijk reparatie vereijscht sal lieden 

    loffbaerlijcken repareren ende ganckbair 

    houden ende mede t’gespul ende veren 

    vande hammers vant voorschreven gespul 

    soo danigh bequaem maecken dat dieselve 

    de resignantie vande kloxkens niet 

    en benemen ende die selven resignantie 

    oock niet te verderven ende t’selve 

    alsoo loftbaerlijck gemaeckt sall die selve 

    maecker Hendrick vanden Ende t’selve een 

    jaer lanck moeten onderhouden in ganck  

    nemende huijden dato deses dairvoor 

    die voornoemde schepenen hem geloven gelijck 

    sij geloven mits desen te betaelen datelijck 

    nae die gedane reparatie die somme 

    van twintigh gulden, ende sall den 

    voornoemden maecker Hendrick vanden Ende 

    t’selve hoiilogie nae huijden dato over een 

    jair t’selve noch sall onderhouden op sijnen 

    cost ende lasten noch ses jair lanck 

    dairvoor die voornoemde maecker Hendrick vanden Ende 

    sall genieten voor ijder jair ses gulden 

    ende die matrialen die tot die tegenwoordigen 

    reparatie, als ook in t’onderhoudinge van 

    ses jaren worden vereijscht sall den 

    voornoemde maecker Hendrick tot sijnen laste moeten doen 

    ende alle reparatie gaen ende keren als  

    oock t’selve te visiteren alles doen op sijnen coste 

    ende laste sonder enegtelijck vereringe ofte vacatie tot 

    laste van deze vrijheijt te brengen, maer  

    sigh alleen moeten laten geneugen naar 

    die penningen als boven genoemt 

  • Op heden den 1eaugustij 1653, soo bennen die 

    schepenen der vrijheijt van Hilvarenbeecq 

    ter eenre, ende Hendrick van Endt 

    veraccoort, aengaende die reparatie vant 

    horloge der voorschreven vrijheijt in manieren 

    naevolgens te weeten dat die voornoemde 

    Hendrick van den Ende hoirlogiemaecker 

    het hoirlogie alhier alsoo t’selve tegenwoordich 

    nootsaeckelijk reparatie vereijscht sal lieden 

    loffbaerlijcken repareren ende ganckbair 

    houden ende mede t’gespul ende veren 

    vande hammers vant voorschreven gespul 

    soo danigh bequaem maecken dat dieselve 

    de resignantie vande kloxkens niet 

    en benemen ende die selven resignantie 

    oock niet te verderven ende t’selve 

    alsoo loftbaerlijck gemaeckt sall die selve 

    maecker Hendrick vanden Ende t’selve een 

    jaer lanck moeten onderhouden in ganck  

    nemende huijden dato deses dairvoor 

    die voornoemde schepenen hem geloven gelijck 

    sij geloven mits desen te betaelen datelijck 

    nae die gedane reparatie die somme 

    van twintigh gulden, ende sall den 

    voornoemden maecker Hendrick vanden Ende 

    t’selve hoiilogie nae huijden dato over een 

    jair t’selve noch sall onderhouden op sijnen 

    cost ende lasten noch ses jair lanck 

    dairvoor die voornoemde maecker Hendrick vanden Ende 

    sall genieten voor ijder jair ses gulden 

    ende die matrialen die tot die tegenwoordigen 

    reparatie, als ook in t’onderhoudinge van 

    ses jaren worden vereijscht sall den 

    voornoemde maecker Hendrick tot sijnen laste moeten doen 

    ende alle reparatie gaen ende keren als  

    oock t’selve te visiteren alles doen op sijnen coste 

    ende laste sonder enegtelijck vereringe ofte vacatie tot 

    laste van deze vrijheijt te brengen, maer  

    sigh alleen moeten laten geneugen naar 

    die penningen als boven genoemt 

  • Op heden den 1eaugustij 1653, soo bennen die 

    schepenen der vrijheijt van Hilvarenbeecq 

    ter eenre, ende Hendrick van Endt 

    veraccoort, aengaende die reparatie vant 

    horloge der voorschreven vrijheijt in manieren 

    naevolgens te weeten dat die voornoemde 

    Hendrick van den Ende hoirlogiemaecker 

    het hoirlogie alhier alsoo t’selve tegenwoordich 

    nootsaeckelijk reparatie vereijscht sal lieden 

    loffbaerlijcken repareren ende ganckbair 

    houden ende mede t’gespul ende veren 

    vande hammers vant voorschreven gespul 

    soo danigh bequaem maecken dat dieselve 

    de resignantie vande kloxkens niet 

    en benemen ende die selven resignantie 

    oock niet te verderven ende t’selve 

    alsoo loftbaerlijck gemaeckt sall die selve 

    maecker Hendrick vanden Ende t’selve een 

    jaer lanck moeten onderhouden in ganck  

    nemende huijden dato deses dairvoor 

    die voornoemde schepenen hem geloven gelijck 

    sij geloven mits desen te betaelen datelijck 

    nae die gedane reparatie die somme 

    van twintigh gulden, ende sall den 

    voornoemden maecker Hendrick vanden Ende 

    t’selve hoiilogie nae huijden dato over een 

    jair t’selve noch sall onderhouden op sijnen 

    cost ende lasten noch ses jair lanck 

    dairvoor die voornoemde maecker Hendrick vanden Ende 

    sall genieten voor ijder jair ses gulden 

    ende die matrialen die tot die tegenwoordigen 

    reparatie, als ook in t’onderhoudinge van 

    ses jaren worden vereijscht sall den 

    voornoemde maecker Hendrick tot sijnen laste moeten doen 

    ende alle reparatie gaen ende keren als  

    oock t’selve te visiteren alles doen op sijnen coste 

    ende laste sonder enegtelijck vereringe ofte vacatie tot 

    laste van deze vrijheijt te brengen, maer  

    sigh alleen moeten laten geneugen naar 

    die penningen als boven genoemt 

  • Op heden den 1eaugustij 1653, soo bennen die schepenen der vrijheijt van Hilvarenbeecq ter eenre, ende Hendrick van Endt veraccoort, aengaende die reparatie vant horloge der voorschreven vrijheijt in manieren naevolgens te weeten dat die voornoemde Hendrick van den Ende hoirlogiemaecker het hoirlogie alhier alsoo t’selve tegenwoordich nootsaeckelijk reparatie vereijscht sal lieden loffbaerlijcken repareren ende ganckbair houden ende mede t’gespul ende veren vande hammers vant voorschreven gespul soo danigh bequaem maecken dat dieselve de resignantie vande kloxkens niet en benemen ende die selven resignantie oock niet te verderven ende t’selve alsoo loftbaerlijck gemaeckt sall die selve maecker Hendrick vanden Ende t’selve een jaer lanck moeten onderhouden in ganck  nemende huijden dato deses dairvoor die voornoemde schepenen hem geloven gelijck sij geloven mits desen te betaelen datelijck nae die gedane reparatie die somme van twintigh gulden, ende sall den voornoemden maecker Hendrick vanden Ende t’selve hoiilogie nae huijden dato over een jair t’selve noch sall onderhouden op sijnen cost ende lasten noch ses jair lanck dairvoor die voornoemde maecker Hendrick vanden Ende sall genieten voor ijder jair ses gulden ende die matrialen die tot die tegenwoordigen reparatie, als ook in t’onderhoudinge van ses jaren worden vereijscht sall den voornoemde maecker Hendrick tot sijnen laste moeten doen ende alle reparatie gaen ende keren als  oock t’selve te visiteren alles doen op sijnen coste ende laste sonder enegtelijck vereringe ofte vacatie tot laste van deze vrijheijt te brengen, maer  sigh alleen moeten laten geneugen naar die penningen als boven genoemt 

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >

    veel succes en plezier!