De aanbidding van het Heilig Sacrament

De aanbidding van het Heilig Sacrament (de geconsacreerde hostie) speelt tot op vandaag de dag een belangrijke rol binnen het katholicisme. In de loop van de middeleeuwen en de vroegmoderne periode werden in de katholieke delen van Europa talloze religieuze broederschappen opgericht die de devotie aan het Heilig Sacrament probeerden te bevorderen. Een dergelijke broederschap was ook actief in Houtem, een plattelandsparochie in de buurt van de Vlaamse stad Veurne. In 1792 kon men in de lokale Onze-Lieve-Vrouwekerk twee dagen lang een volle aflaat verdienen door het Heilig Sacrament te aanbidden.

Opmerkingen:

- Duid woordafbrekingen aan met behulp van een kort liggend streepje (-).
- Let op de komma's en puntkomma's.

Dagelijks leven18e eeuwWest-Vlaanderenandere tekst
niveau
  • toon oplossing
    Sondaghe naestkommende, sijnde den 15en april, smorgens
    ten ses uren, sal worden begint in dese kercke de aenbid-
    dinghe van het Alderheijlighste Sacrament ende sij sal
    gedueren tot dijnsdaghe smorghens ten ses uren, sijnde
    twee daghen, ende twee nachten; op welcke daghen isser
    vollen aflaet te verdienen voor alle de gonne die geschre-
    ven sijn, ofte die sich sullen laeten schrijven in het broe-
    derschap der geduerighe aenbiddinghe van het Alderheijlighste
    Sacrament; midtsgaders dat sij eene ure sullen hebben
    overgebrocht in Christus te aenbidden, te loven ende
    te bedancken; maer sij moeten binnen die daghen,
    ofte binnen die weke biechten, ende communiceren
    ende bidden tot eendraghtigheijt der Christene prin-
    cen, tot uijtroijinghe der ketterien, ende tot verhef-
    finghe van onse moeder de Heijlighe Kercke.
    De ure van aenbiddinghe magh worden volbrocht
    ofte in de de kercke, ofte buijten de kercke, volghens
    dat ider sal geradigh vinden.
    Tot dien eijnde sal de kercke open sijn van smorgens
    ten vijf uren tot tsavonts ten acht uren.
    Smaendaghs tsavonts sijnde den 16en april sal
    een lof worden gesonghen ter eere van het Heijligh Sacra-
    ment tsavonts ten seven uren; men recommandeert
    aen ider een, de devotie, ende nerstigheijt, om dat heij-
    ligh werck van aenbiddinghe wel te volbrenghen.
  • toon oplossing
    Sondaghe naestkommende, sijnde den 15en april, smorgens
    ten ses uren, sal worden begint in dese kercke de aenbid-
    dinghe van het Alderheijlighste Sacrament ende sij sal
    gedueren tot dijnsdaghe smorghens ten ses uren, sijnde
    twee daghen, ende twee nachten; op welcke daghen isser
    vollen aflaet te verdienen voor alle de gonne die geschre-
    ven sijn, ofte die sich sullen laeten schrijven in het broe-
    derschap der geduerighe aenbiddinghe van het Alderheijlighste
    Sacrament; midtsgaders dat sij eene ure sullen hebben
    overgebrocht in Christus te aenbidden, te loven ende
    te bedancken; maer sij moeten binnen die daghen,
    ofte binnen die weke biechten, ende communiceren
    ende bidden tot eendraghtigheijt der Christene prin-
    cen, tot uijtroijinghe der ketterien, ende tot verhef-
    finghe van onse moeder de Heijlighe Kercke.
    De ure van aenbiddinghe magh worden volbrocht
    ofte in de de kercke, ofte buijten de kercke, volghens
    dat ider sal geradigh vinden.
    Tot dien eijnde sal de kercke open sijn van smorgens
    ten vijf uren tot tsavonts ten acht uren.
    Smaendaghs tsavonts sijnde den 16en april sal
    een lof worden gesonghen ter eere van het Heijligh Sacra-
    ment tsavonts ten seven uren; men recommandeert
    aen ider een, de devotie, ende nerstigheijt, om dat heij-
    ligh werck van aenbiddinghe wel te volbrenghen.
  • toon oplossing
    Sondaghe naestkommende, sijnde den 15en april, smorgens
    ten ses uren, sal worden begint in dese kercke de aenbid-
    dinghe van het Alderheijlighste Sacrament ende sij sal
    gedueren tot dijnsdaghe smorghens ten ses uren, sijnde
    twee daghen, ende twee nachten; op welcke daghen isser
    vollen aflaet te verdienen voor alle de gonne die geschre-
    ven sijn, ofte die sich sullen laeten schrijven in het broe-
    derschap der geduerighe aenbiddinghe van het Alderheijlighste
    Sacrament; midtsgaders dat sij eene ure sullen hebben
    overgebrocht in Christus te aenbidden, te loven ende
    te bedancken; maer sij moeten binnen die daghen,
    ofte binnen die weke biechten, ende communiceren
    ende bidden tot eendraghtigheijt der Christene prin-
    cen, tot uijtroijinghe der ketterien, ende tot verhef-
    finghe van onse moeder de Heijlighe Kercke.
    De ure van aenbiddinghe magh worden volbrocht
    ofte in de de kercke, ofte buijten de kercke, volghens
    dat ider sal geradigh vinden.
    Tot dien eijnde sal de kercke open sijn van smorgens
    ten vijf uren tot tsavonts ten acht uren.
    Smaendaghs tsavonts sijnde den 16en april sal
    een lof worden gesonghen ter eere van het Heijligh Sacra-
    ment tsavonts ten seven uren; men recommandeert
    aen ider een, de devotie, ende nerstigheijt, om dat heij-
    ligh werck van aenbiddinghe wel te volbrenghen.
  • U29uZGFnaGUgbmFlc3Rrb21tZW5kZSwgc2lqbmRlIGRlbiAxNWVuIGFwcmlsLCBzbW9yZ2Vucwp0ZW4gc2VzIHVyZW4sIHNhbCB3b3JkZW4gYmVnaW50IGluIGRlc2Uga2VyY2tlIGRlIGFlbmJpZC0KZGluZ2hlIHZhbiBoZXQgQWxkZXJoZWlqbGlnaHN0ZSBTYWNyYW1lbnQgZW5kZSBzaWogc2FsCmdlZHVlcmVuIHRvdCBkaWpuc2RhZ2hlIHNtb3JnaGVucyB0ZW4gc2VzIHVyZW4sIHNpam5kZQp0d2VlIGRhZ2hlbiwgZW5kZSB0d2VlIG5hY2h0ZW47IG9wIHdlbGNrZSBkYWdoZW4gaXNzZXIKdm9sbGVuIGFmbGFldCB0ZSB2ZXJkaWVuZW4gdm9vciBhbGxlIGRlIGdvbm5lIGRpZSBnZXNjaHJlLQp2ZW4gc2lqbiwgb2Z0ZSBkaWUgc2ljaCBzdWxsZW4gbGFldGVuIHNjaHJpanZlbiBpbiBoZXQgYnJvZS0KZGVyc2NoYXAgZGVyIGdlZHVlcmlnaGUgYWVuYmlkZGluZ2hlIHZhbiBoZXQgQWxkZXJoZWlqbGlnaHN0ZQpTYWNyYW1lbnQ7IG1pZHRzZ2FkZXJzIGRhdCBzaWogZWVuZSB1cmUgc3VsbGVuIGhlYmJlbgpvdmVyZ2Vicm9jaHQgaW4gQ2hyaXN0dXMgdGUgYWVuYmlkZGVuLCB0ZSBsb3ZlbiBlbmRlCnRlIGJlZGFuY2tlbjsgbWFlciBzaWogbW9ldGVuIGJpbm5lbiBkaWUgZGFnaGVuLApvZnRlIGJpbm5lbiBkaWUgd2VrZSBiaWVjaHRlbiwgZW5kZSBjb21tdW5pY2VyZW4KZW5kZSBiaWRkZW4gdG90IGVlbmRyYWdodGlnaGVpanQgZGVyIENocmlzdGVuZSBwcmluLQpjZW4sIHRvdCB1aWp0cm9pamluZ2hlIGRlciBrZXR0ZXJpZW4sIGVuZGUgdG90IHZlcmhlZi0KZmluZ2hlIHZhbiBvbnNlIG1vZWRlciBkZSBIZWlqbGlnaGUgS2VyY2tlLgpEZSB1cmUgdmFuIGFlbmJpZGRpbmdoZSBtYWdoIHdvcmRlbiB2b2xicm9jaHQKb2Z0ZSBpbiBkZSBkZSBrZXJja2UsIG9mdGUgYnVpanRlbiBkZSBrZXJja2UsIHZvbGdoZW5zCmRhdCBpZGVyIHNhbCBnZXJhZGlnaCB2aW5kZW4uClRvdCBkaWVuIGVpam5kZSBzYWwgZGUga2VyY2tlIG9wZW4gc2lqbiB2YW4gc21vcmdlbnMKdGVuIHZpamYgdXJlbiB0b3QgdHNhdm9udHMgdGVuIGFjaHQgdXJlbi4KU21hZW5kYWdocyB0c2F2b250cyBzaWpuZGUgZGVuIDE2ZW4gYXByaWwgc2FsCmVlbiBsb2Ygd29yZGVuIGdlc29uZ2hlbiB0ZXIgZWVyZSB2YW4gaGV0IEhlaWpsaWdoIFNhY3JhLQptZW50IHRzYXZvbnRzIHRlbiBzZXZlbiB1cmVuOyBtZW4gcmVjb21tYW5kZWVydAphZW4gaWRlciBlZW4sIGRlIGRldm90aWUsIGVuZGUgbmVyc3RpZ2hlaWp0LCBvbSBkYXQgaGVpai0KbGlnaCB3ZXJjayB2YW4gYWVuYmlkZGluZ2hlIHdlbCB0ZSB2b2xicmVuZ2hlbi4=

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    Kijk voor uitgebreide tips voor het maken van transcripties op 'Wat staat daar?' bij: Aanwijzingen voor transcripties.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >