Overslaan en naar de inhoud gaan

Badderen in kuuroord

Het Lief-Engelen-Bad in de Olifantsrivier in Zuid-Afrika is nog altijd een bekende plek om te kuren. Johannes Andreas Trüter bezoekt het kuuroord in 1818 ter vermindering van zijn reumatische klachten.

niveau
  • De Geleerden zijn het niet eens, over de Bestanddeelen van
    het Water, eenige beweeren, dat het een zwavel Bad zoude zijn,
    anderen een koper Bad, en anderen eindelijk, dat dit Bad geene
    mineraal deelen in Zich zoude bevatten, zonder in Staat te zijn, tus-
    schen deze differente Opiniën te beslissen, komt het mij echter
    Voor, dat de laatste geheel ongegrond is, al zoude het maar al-
    leen zijn om de wonderbaarlijkste kuuren, door dit Bad ge-
    daan; Het water heeft min of meer een blauwagtige Schijn,
    alle de Steenen die aan de aanraaking van het Water zijn
    blootgesteld, zijn groen aangeslagen, even gelijk koper met Spaansch
    groen bezet, bij het drinken heeft het water niet de walchelijk-
    heid van gewoon warm Water, heeft eene zeekere rauwigheid en
    zwaarte; en doet gewoonlijk de Badelingen in de eerste dagen
    purgeeren. Men gebruikt het Bad, zonder het te laten afkoelen
    en het langste dat men er in uit kan houden, is tot Tien mi-
    nuten, langer in het Bad blijvende, word men door benauwdheid
    overvallen. Het water heeft ook de kwaliteit van Verlepte
    Groenten weder geheel frisch te maken. Men gebruikt dit
    Bad voor alle ziekten, behalve het Water en de Teering, waar-
    voor men het dodelijk oordeeld; Wonden genezen hier, hoe verou-
    derd ook, bijzonder wel, en in stede van de Badelingen te ver-
    zwakken, versterkt het Bad, dit heb ik zelve ondervonden.
  • De Geleerden zijn het niet eens, over de Bestanddeelen van
    het Water, eenige beweeren, dat het een zwavel Bad zoude zijn,
    anderen een koper Bad, en anderen eindelijk, dat dit Bad geene
    mineraal deelen in Zich zoude bevatten, zonder in Staat te zijn, tus-
    schen deze differente Opiniën te beslissen, komt het mij echter
    Voor, dat de laatste geheel ongegrond is, al zoude het maar al-
    leen zijn om de wonderbaarlijkste kuuren, door dit Bad ge-
    daan; Het water heeft min of meer een blauwagtige Schijn,
    alle de Steenen die aan de aanraaking van het Water zijn
    blootgesteld, zijn groen aangeslagen, even gelijk koper met Spaansch
    groen bezet, bij het drinken heeft het water niet de walchelijk-
    heid van gewoon warm Water, heeft eene zeekere rauwigheid en
    zwaarte; en doet gewoonlijk de Badelingen in de eerste dagen
    purgeeren. Men gebruikt het Bad, zonder het te laten afkoelen
    en het langste dat men er in uit kan houden, is tot Tien mi-
    nuten, langer in het Bad blijvende, word men door benauwdheid
    overvallen. Het water heeft ook de kwaliteit van Verlepte
    Groenten weder geheel frisch te maken. Men gebruikt dit
    Bad voor alle ziekten, behalve het Water en de Teering, waar-
    voor men het dodelijk oordeeld; Wonden genezen hier, hoe verou-
    derd ook, bijzonder wel, en in stede van de Badelingen te ver-
    zwakken, versterkt het Bad, dit heb ik zelve ondervonden.
  • De Geleerden zijn het niet eens, over de Bestanddeelen van
    het Water, eenige beweeren, dat het een zwavel Bad zoude zijn,
    anderen een koper Bad, en anderen eindelijk, dat dit Bad geene
    mineraal deelen in Zich zoude bevatten, zonder in Staat te zijn, tus-
    schen deze differente Opiniën te beslissen, komt het mij echter
    Voor, dat de laatste geheel ongegrond is, al zoude het maar al-
    leen zijn om de wonderbaarlijkste kuuren, door dit Bad ge-
    daan; Het water heeft min of meer een blauwagtige Schijn,
    alle de Steenen die aan de aanraaking van het Water zijn
    blootgesteld, zijn groen aangeslagen, even gelijk koper met Spaansch
    groen bezet, bij het drinken heeft het water niet de walchelijk-
    heid van gewoon warm Water, heeft eene zeekere rauwigheid en
    zwaarte; en doet gewoonlijk de Badelingen in de eerste dagen
    purgeeren. Men gebruikt het Bad, zonder het te laten afkoelen
    en het langste dat men er in uit kan houden, is tot Tien mi-
    nuten, langer in het Bad blijvende, word men door benauwdheid
    overvallen. Het water heeft ook de kwaliteit van Verlepte
    Groenten weder geheel frisch te maken. Men gebruikt dit
    Bad voor alle ziekten, behalve het Water en de Teering, waar-
    voor men het dodelijk oordeeld; Wonden genezen hier, hoe verou-
    derd ook, bijzonder wel, en in stede van de Badelingen te ver-
    zwakken, versterkt het Bad, dit heb ik zelve ondervonden.
  • De Geleerden zijn het niet eens, over de Bestanddeelen van het Water, eenige beweeren, dat het een zwavel Bad zoude zijn, anderen een koper Bad, en anderen eindelijk, dat dit Bad geene mineraal deelen in Zich zoude bevatten, zonder in Staat te zijn, tus- schen deze differente Opiniën te beslissen, komt het mij echter Voor, dat de laatste geheel ongegrond is, al zoude het maar al- leen zijn om de wonderbaarlijkste kuuren, door dit Bad ge- daan; Het water heeft min of meer een blauwagtige Schijn, alle de Steenen die aan de aanraaking van het Water zijn blootgesteld, zijn groen aangeslagen, even gelijk koper met Spaansch groen bezet, bij het drinken heeft het water niet de walchelijk- heid van gewoon warm Water, heeft eene zeekere rauwigheid en zwaarte; en doet gewoonlijk de Badelingen in de eerste dagen purgeeren. Men gebruikt het Bad, zonder het te laten afkoelen en het langste dat men er in uit kan houden, is tot Tien mi- nuten, langer in het Bad blijvende, word men door benauwdheid overvallen. Het water heeft ook de kwaliteit van Verlepte Groenten weder geheel frisch te maken. Men gebruikt dit Bad voor alle ziekten, behalve het Water en de Teering, waar- voor men het dodelijk oordeeld; Wonden genezen hier, hoe verou- derd ook, bijzonder wel, en in stede van de Badelingen te ver- zwakken, versterkt het Bad, dit heb ik zelve ondervonden.

    Let hier op

    Transcribeer de handgeschreven tekst in principe zo letterlijk mogelijk.

    Voor een goede werking van de automatische controle van je invoer en om verschillen in werkwijzen tussen archiefdiensten en onderzoekers te voorkomen, zijn er een paar uitzonderingen op het letterlijk transcriberen afgesproken:

    • Typ een ij voor y, behalve wanneer het echt een y moet zijn (bv. Lyon of hypotheek).
    • Typ afkortingen zoveel mogelijk voluit, behalve bij (samengestelde) woorden die je ook zo uit zou spreken (bv. t'selve blijft dus t'selve en wordt geen het selve).
    • In de oorspronkelijke tekst worden woorden op diverse manieren, al dan niet met streepjes, haaltjes e.d. afgebroken, maar gebruik in je transcriptie altijd een min-
      teken, zoals in modern Nederlands.

    Verschillen tussen kleine letters en hoofdletters, spaties, regeleinden en witregels worden tijdens de controle genegeerd, maar probeer deze voor de leesbaarheid natuurlijk wel zo letterlijk mogelijk over te nemen.

    'Wat staat daer?' is nadrukkelijk bedoeld om het lezen van oude handschriften te oefenen, niet om het maken van transcripties te leren. Wil je over dat laatste meer uitleg? Lees verder >

    veel succes en plezier!