Het is bijna 400 jaar geleden dat dit testament werd opgesteld. Ik ben heel blij met correcties op mijn transcriptie.
16 aprilis 1624
Meester Nicolaes Gillis, greffier van[de] lakenhalle deser
stadt en[de] Elisabeth Nicolai sijne wettige huysvrouwe
beyde mij storn(?) bekent hunne memorie vijff sinnen
en[de] verstandt volcommel. mochtich wesen en[de] gebruycken[de] met
tegenstaen[de] de voorn[oemde] jo[uffrouw]e Elisabeth Nicolai watsieck
achtich was dewelcke aenmercken[de] en[de] overdencken[de] der
menschelijcker natueren cranckheyt en[de] broosheyt datter nyet
sekerder op deser werelt en is dan die doot, ende nyet onsekerd
dan die vre derselven hebben uuyt hunnen vrijen eygenen
wille rechter wetentheyt en[de] wel bedachten sinne, sonder
bij yemanden daertoe verleyt oft gefuduceert te sijne, soo sy
verclaerden, gemaect en[de] geordonneert hun testamenten
uuytersten wille inder formen en[de] manieren hiernaer
volgen[de] ronocherende ierst doot en[de] te nyetedoen[de] alle voorgaen[de]
testamenten en[de] maken[de], bij hun voor date deser eenichssints
gemaect oft metten monde gesproken, en[de] specialijcken oock
de houwelijcke voorwaerde tusschen hun testateuren
voor date van hunnen houwelijcke gepasseert, willen[de] dat dit
hun testamen[ten] en[de] uuytersten wille sal stadt grijpen en[de] van
weerden wosemach gehouden worden ^hij^ bij forme van testamen[ten]
codicille maken[de] donatie ter causen des doots oft anderssints
in sulcker formen ende manieren als yemants testament
en[de] uuytersten wille best stadt grijpen en[de] van weerden wesen
mach nyettegenstaen[de] alle en[de] yegelycke solempniteyten
(daertoe naer rechte gerequireert) nyet en[de] souden sijn
geabserneert, nyettegenstaen[de] oock eenige costumen oft
municipale rechten vander plaetsen daer hen sterffhuys en[de]
naertelatene goeden gelegen sijn en[de] bevonden selen mogen
worden alle deselve voorsoo vele die dese henne
tegenwoordige dispositie eenichssints souden mogen
contrarieren mits desen derogeren inden forsten bevelende
voorsz. testateuren henne sielen altijt en[de] soo wanneer
die van deser aerden scheyden sullen, Gode almachtich Maria
sijne gebedyde (^er staat nog ‘A’ en ‘ni’ boven?) moedere en[de] allen den hemelschen geselschappen
en[de] henne doode lichaem dergewijder aerden
kiesen[de] hunne sepulture in S[in]t Jacobskercke alhier
onder den sarck van wijlen Franchoys Gillis commen[de] alsoo tot
dispositie van hunne tijtelijcke goeden hun bij Godt (van)
almachtich op deser aerden verleent, genen laten en[de]
maken sij testateurenen[de] d[‘]ierste afflijvige van hun
den almoessieners deser stadt tot
-----
behoeve vande huysarmen vijftich carolus gul[dens] eens. Item, der
fabriken van S[in]t Jacobskercke alhier acht gul[dens] eens, voorts
genen laten en[e] maecken sij testateuren malcanderen reciproce
d[‘]ierste afflijvige den lancxtleven[den] alle en[de] yegelijcke hunne
goeden rueren[de] onrueren[de] haeffelijcke en[de] erffelijcke uuytstaen[de]
schulden rechten actien en[de] croditen en[de] generalijck alle andere
van wat natuere qualiteyt en[de] conditien die sijn en[de] al om[m]e waer
en[de] tot wat plaetsen die gelegen sijn en[de] bevonden selen mogen
worden, overen[en] boven alle wettige schulden en[de] lasten des
van des eerste afflijvige sterffhuys, op conditie dat de
selve lancxleven[de] gehouden sal sijn Peeteren Gillis
h[eu]rlu[y]der beyde sone t[‘]alimenteren en[de] onderhouden# [doorgehaald: tot dat hij
sijn broot weerdich oft tot competenten ouderdom van vijffent
twintich jaeren gecomen sal sijn en[de] hem]
#tot dat hij sij[n] broot weerdich
sal sijn en[de] comen[de] tot
staette hem#
alsdan goet te doen
oft te bewijsen de somme van achtienhondert cairolus
gul[dens] eens, gelijck Elisabeth en[de] Cornelia hunne gehoude
dochters hun gecost hebben, daerinne gerekent hunne
cleedinge, reedinge, maeltijt van hunne bruyloft en[de]
twee jaeren montcosten tot hun testateuren huyse gehadt
naerdate van hun respective houwelijcke institueren[de]
d[']ierste afflijvige den lancxtleven[de] in[‘]t geene voorsz. Is
met vollen rechte van institutie en[de] mede de voorsz.
hunne dry[e] kinderen inde legittime portie ^hun^ naer rechte
in hunne goeden competeren[de] in voldoeninge van welcke
legitime hun strocken sullen te weten de voorsz. Hunne
sone de achtienhondert gul[dens] hem hiervooren gemaect
en[de] de voorsz. hunne twee dochters tgene met hun als
vooren ten houwe[ijcke] gegeven is en[de] deselve in cleederen,
reeden, maeltijt en[de] anderssints genoten hebben deselve
mits desen daerinne oock institueren[de]. Ende dit seyden
de voorsz. testateuren tewesen hun testamen[te] en[de] uuyterste
wille begeeren[de] van mij Notario daer aff gemaect te
worden openbaer instrument een oft meer ten behoorl[ijcken]
formen. Aldus gedaen t[‘]Hantwerpen ten huyse der voorsz.
testateuren gestaen in[‘]t Kipdorp alhier ter presentien van mr.
Jan Nicolai derde mede notaris en[de] Philips Vincx, als getuygen hus…
[signatuur:]
NGillis [in monogram met NG in ligatuur; Z(?) in ligatuur met ‘ll’; BZ in ligatuur met ‘s’]
[wat betekenen deze letters?]
1624
4 / 4
Jan Nicolai als getuyge
[signatuur:]
Elisabet Nicolai
Philips Vincx als getuygen
Bij nader inzien eindigt de handtekening met -ssz, dus Gilliszoon.
16 aprilis 1624
Meester Nicolaes Gillis, greffier van de lakenhalle deser
stadt ende Elisabeth Nicolai, sijne wettige huysvrouwe,
beyde mij notaris bekent, hunne memorie, vijff sinnen
ende verstandt volcommelijck mechtich wesende ende gebruyckende, niet-
tegenstaende de voornoemde jouffrouwe Elisabeth Nicolai wat sieck-
achtich was, dewelcke aenmerckende en[de] overdenckende der
menschelijcker natueren, cranckheyt ende broosheyt datter nyet
sekerder op deser werelt en is dan die doot, ende nyet onsekerder
dan die ure derselver, hebben uuyt hunnen vrijen eygenen
wille rechter wetentheyt ende wel bedachten sinne, sonder
bij yemanden daertoe verleyt oft geinduceert te sijne, soo sij
verclaerden, gemaect ende geordonneert hun testament ende
uuytersten wille in der formen ende manieren hiernaer
volgende, renocherende ierst doot ende tenyete doende alle voorgaende
testamenten ende makingen, bij hun voor date deser eenichssints
gemaect off metten monde gesproken, ende specialijcken oock
de houwelijcke voorwaerde tusschen hun testateuren
voor date van hunnen houwelijcke gepasseert, willende dat dit
hun testament ende uuytersten wille sal stadt grijpen ende van
weerden gehouden worden tsij bij forme van testamente,
codicille, makinge, donatie ter causen des doots, off anderssints
in sulcker formen ende manieren als yemants testament
ende uuytersten wille sal stadtgrijpen ende van weerden wesen
mach, nyettegenstaende alle ende yegelycke solempniteyten
(daertoe naer rechte gerequireert) nyet ende souden sijn
geobserneert, nyettegenstaende oock eenige costumen off
municipale rechten van der plaetsen daer hen sterffhuys ende
naertelatene goeden gelegen sijn ende bevonden selen mogen
worden, alle deselve voor soo vele die dese henne
tegenwoordige dispositie eenichssints souden mogen
contrarieren, mits desen derogerende in den iersten bevelende
voorsz. testateuren henne sielen altijt ende soo wanneer
die van deser aerden scheyden sullen, Gode almachtich, Maria
sijne gebenedijde moedere ende allen den hemelschen geselschappe
ende henne doode lichaemen der gewijder aerden
kiesende hunne sepulture in Sint Jacobskercke alhier
onder den sarck van wijlen Franchoys Gillis, commende alsoo tot
dispositie van hunne tijtelijcke goeden hun bij Godt
almachtich op deser aerden verleent, geven laten ende
maken sij testateurenen d‘ierste afflijvige van hun
den almoessieners deser stadt tot /
behoeve van de huysarmen vijftich carolus guldens eens. Item, der
fabriken van Sn]t Jacobskercke alhier acht guldens eens, voorts
geven, laten ende maecken sij testateuren malcanderen reciproce
d‘ierste afflijvige den lancxtlevenden alle ende yegelijcke hunne
goeden ruerende, onruerende, haeffelijcke ende erffelijcke uuytstaende
schulden, rechten actien ende crediten ende generalijck alle andere,
van wat natuere, qualiteyt ende conditien die sijn ende alomme waer
ende tot wat plaetsen die gelegen sijn ende bevonden selen mogen
worden, over ende boven alle wettige schulden ende lasten
van des eerste afflijvige sterffhuys, op conditie dat de-
selve lancxlevende gehouden sal sijn Peeteren Gillis
heurluyder beyde sone te alimenteren ende onderhouden totdat hij
sijn broot weerdich sal sijn, ende conmmen tot staette hem alsdan goet te doen
off te bewijsen de somme van achtienhondert carolus
guldens eens, gelijck Elisabeth ende Cornelia hunne gehoude
dochters hun gecost hebben, daerinne gerekent hunne
cleedinge, reedinge, maeltijt van hunne bruyloft ende
twee jaeren montcosten tot hun testateuren huyse gehadt,
naer date van hun respective houwelijcke, instituerende
d']erste afflijvige den lancxtlevende in ‘t geene voorsz. Is
met vollen rechte van institutie ende mede de voorsz.
hunne dry kinderen inde legittime portie hun naer rechte
in hunne goeden competerende, in voldoeninge van welck
legitime hun strecken sullen, te weten de voorsz. hunne
sone de achtienhondert guldens hem hiervooren gemaect
ende de voorsz. hunne twee dochters tgene met hun als
vooren ten houwelijcke gegeven is ende deselve in cleederen,
reeden, maeltijt ende anderssints genoten hebben deselve
mits desen daerinne oock instituerende. Ende dit seyden
de voorsz. testateuren te wesen hun testamente ende uuyterste
wille, begeerende van mij notario daer aff gemaect te
worden openbaer instrument een off meer in behoorlijcken
formen. Aldus gedaen t‘Hantwerpen ten huyse der voorsz.
testateuren gestaen in ‘t Kipdorp alhier ter presentien van mr.
Jan Nicolai d'Oude, mede notaris ende Philips Vincx, als getuygen etc.
NGillis [in monogram met NG in ligatuur; Z(?) in ligatuur met ‘ll’; BZ in ligatuur met ‘s’]
[wat betekenen deze letters?]
1624
4 / 4
Jan Nicolai als getuyge
Elisabet Nicolai
Philips Vincx als getuygen
Hartelijk dank Geert! Nu ga ik kijken wanneer zoon Peeteren Gillis werd gedoopt, want ik had hem nog niet in beeld.
Nog een correctie van mijn kant: er staat + 6a aprilis en niet 16 aprilis. Dat de datum 6 april moet zijn was al bekend uit https://watstaatdaer.nl/comment/46565#comment-46565
De klapper dopen vermeldt deze Peter Gillis niet. Ik heb nog gezocht in het doopregister zelf van 1600-1613 (Peter Gillis zou nog geen 25 jaar zijn in 1624) maar daar ook niets kunnen vinden. Sommige stukjes zijn trouwens niet meer leesbaar.
Ik verbeter mezelf weer. De + moet een t zijn. Dus t 6a Aprilis 1624:
t[e] 6a {sexta} Aprilis
Kan dat kloppen?
Alexander Thijs
zei op donderdag 4 april 2024 - 10:14