Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Paleopuzzel nr. 77: Boter voor de Prins

Paleopuzzel

De voorvader van actrice Jennifer Hoffman was borgemeester van Veghel. Hij bleek in 1629, in de periode dat 's-Hertogenbosch belegerd werd door Frederik-Hendrik, een bijzondere rol te hebben gespeeld als vertegenwoordiger van het dorp.

Jennifer las de tekst tijdens de opnames van het televisieprogramma Verborgen Verleden. Het lezen ervan sneuvelde echter op de montagetafel, een perfecte gelegenheid dus om de tekst nu zélf te lezen!

We hebben daarom een nieuwe oefentekst gemaakt die bestaat uit diverse fragmenten uit de dorpsrekeningen:

https://watstaatdaer.nl/oefenen/complete-teksten/jennifer-hoffman

En als voorproefje daarbij deze nieuwe paleopuzzel, met daarin een ander fragment. Succes!

Reacties (6)

Geert Ouweneel zei op di, 04/28/2020 - 08:42

Item heeft Aert Donckers van Jan
Marten Donckers gecocht eenen tob
met boter, en was claer poter vijftich pont
het pont vier stuyvers 1 oirt, facit 10 gulden 13 stuyvers
ende heeft Marten  Donckers ende Goort
Aerts tsamen geschonken aen Graeff
van Stierom ende capiteyn Bacx

ChrisvD zei op di, 04/28/2020 - 11:25

@Geert Ouweneel
Misschien is het wel zo aardig en passend in de educatieve rol van dit forum om eerst minder ervaren oud-schrift lezers een kans te geven de paleopuzzel op te lossen.

r 3. ende
r 6. geschoncken
r 8 den capiteyn

Geert Ouweneel zei op di, 04/28/2020 - 12:17

Volkomen gelijk, excuses.
Is het niet beter om de inzendingen bijvoorbeeld een week lang de onzichtbaar te houden?
Andere inzenders dan de eerste kunnen dan geheel onafhankelijk hun oplossing ook inzenden. En ieder die snel reageert op de opgave hoeft zich dan niet bezwaard te voelen.

beheerder Christian van der Ven zei op wo, 04/29/2020 - 07:29

Geert en Chris, wij zitten zelf ook een beetje te puzzelen met de puzzels. Hoe maak je het voor nieuwkomers of minder ervaren lezers leuk, zonder de uitdaging voor de ervaren deelnemers weg te halen. Antwoorden een tijdje offline laten lijkt een goed idee, maar het idee van samen puzzelen verdwijnt dan weer wat naar de achtergrond. In het verleden hebben we daarom de veertjes geïntroduceerd, met de gedachte dat de ervaren lezers de makkelijkere puzzels zouden laten schieten of daarop pas naderhand zouden reageren, om de onervaren transcribenten een poging te laten wagen. Maar de moeilijkheidsgraden zijn natuurlijk relatief. Een makkelijke tekst is voor een nieuwkomer misschien al behoorlijk pittig, een moeilijke tekst voor een ervaren paleograaf wellicht een makkie. Natuurlijk hoeft niemand naar de reacties te kijken, je kunt gewoon zelf puzzelen en dan daarna pas vergelijken met anderen.

Ik bedenk me nu, dat een eenvoudige oplossing wellicht is, om een apart antwoorddraadje te maken, dat via een link aan de puzzel is verbonden. Dan kun je niet per ongeluk kijken, dan moet je al echt bewust doorklikken, Zou dat wat zijn?

Wat jullie eigen antwoorden betreft: ik lees los van wat andere komma's toch nog één letter anders dan in de lezing van Geert.

ChrisvD zei op wo, 04/29/2020 - 10:59

Ik zie het niet zo snel maar wel:

r. 6 aen de Graeff

beheerder Christian van der Ven zei op di, 05/05/2020 - 08:39

We zijn jullie nog onze oplossing voor deze puzzel verschuldigd, die -behoudens enkele komma's- voor 99% overeenkomt met de transcriptie van Geert en Chris:

Item heeft Aert Donckers, van Jan

Marten Donckers gecocht eenen tob met

boter, ende was claer boter vijftich pont

het pont vier stuivers i oirt facit -- x guldens xiii stuivers

ende heeft Marten Donckers, ende Goort

Aerts tsamen geschoncken, aen graeff

Van Stierom, en den capiteijn Bacx,

In de derde regel lezen wij 'boter' i.p.v. 'poter'. Dat klopt beter in de context, en als je goed inzoomt, lijkt er echt een b te staan, met een flinke inktspat erdoorheen. Maar ik kan me de p eveneens voorstellen.

In de zesde regel leest Chris nog 'aen de' i.p.v. 'aen'. En inderdaad, dat hadden wij niet in onze oplossing, maar er lijkt wel degelijk een afkorting te zijn. Goed gezien!

Met die Van Stierom wordt trouwens graaf Herman Otto van Limburg Stirum bedoeld, Staatse commissaris-generaal van de cavalerie.

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.