Hulp gevraagd bij de transctiptie van een fragment uit het kerkelijk rekenboek van de Stevenskerk in Nijmegen .
Den 25 dito ontfangen van
wegen Sijndicus Lamert
Goris - van negen gulden
sestich stuijver tott voldoening
vant cleet te spreien
4 gold gulden – drij daegen –
den tijtt gestaen daechs
een gold gulden doet tsamen f 9-16
noch van twaepen inde
kerck te hange f 9-0-
Ik ben niet helemaal zeker over het geel gearceerde, voor de rest was jouw transcriptie al vrijwel volledig correct.
Den 25 dito ontfangen van
wegen Syndicus Lamert
Gorissz van negen gulden
sestich stuyver tott voldoening
vant cleet te spreyen
4 gold gulden en dry daegen over
den tijtt gestaen daechs
een gold gulden doet tsamen f 9-16
noch van twaepen inde
kerck te hange f 9-0-
Bedankt voor de hulp. Op het geel gearceerde na, lijkt me de transcriptie correct. Het gaat over de sindicus Lambert Goris, nergens vind je Gorissz. De afkorting(?) tussen 'Goris' en 'van' kom ik in de rest van het rekenboek niet tegen.
Het zou ook nog s[aliger] g[edachten] kunnen zijn, als de inschrijving de begrafenis van Lamert Goris betreft, maar ik sta open voor andere oplossingen...
Volgens mij hoort hetgeen achter Goris staat bij de 9 gulden en niet bij zijn naam.
En dan zou er iets moeten staan in de trant van: de som. Anders loopt de zin niet.
Misschien staat er t.z. = ter zake.
Heb je voor ons een link naar de scan(s)?
Helaas is het kerkelijk rekenboeek RAN 280.1.4.2.6.565 niet digitaal beschikbaar.
Via WieWasWie zie ik een begrafenisnotitie in Utrecht d.d. 11 mei 1657 voor Martijn Goris, zoon van wijlen Lambert Goris, raedt ende pensionaris van Nijmegen. Achter zijn naam in de Nijmeegse bron staat volgens mij z.d., zalicher gedachtenis.
'spreyen' lijkt mij goed, gecorrigeerd uit 'spreken' zo te zien. Je vindt parallellen op internet.
https://www.google.nl/search?tbm=bks&hl=nl&q=cleet+te+spreyen
25 dito: welke datum is dit? 25 januari 1651? Kunnen we niet wat meer tekst krijgen?
@ Otto,
z.d., als dat er al staat, is toch niet de afkorting van 'zaliger gedachtenis'?
Groet, Pauwel
@Pauwel, z.d. zou dan zaliger dachtenis moeten zijn, maar die vorm is onbekend, dus minder waarschijnlijk. Het gaat in ieder geval over het opbaren van een persoon die een blazoen voerde. Als de eerste letter geen z is, wat dan wel? De s-en zijn duidelijk anders in dit register. Lambert Goris was een jurist blijkens de begraafinschrijving van zijn zoon in Utrecht, zou het wellicht J.D. zijn, juris doctor?!
25 dito is 25 juni 1651. Hierbij een foto van (bijna) de hele pagina, die verder geen grote problemen oplevert wat beterft de transcriptie.
Beste Koos, dank je wel voor de complete afbeelding en de datering in juni 1651. Enig zoeken op Internet levert onder andere snel een gedeeltelijk stamboom op in De Nederlandsche Leeuw 28 (1910) kol. 123-124, waar Lambert's overlijden op 20 juni 1651 wordt gesteld, https://www.knggw.nl/wp-content/leeuw/1910-68-226.pdf . Het gaat om een jurist die eerst hoogleraar was in Harderwijk en vanaf 1625 syndicus in Nijmegen. Volgens de grafregisters van de Stevenskerk is hij aldaar begraven, net als zijn vrouw Maria van Panhuys (Panhuisen), zie https://www.noviomagus.nl/Boekenhoek/E-boek/GrafzerkenStevenskerk/Grafr…
Beste Otto en anderen,
Bedankt voor jullie reacties. Misschien is het goed om te vermelden dat ik ivrijwilliger in de Stevenskerk ben, dat de content van de website met de grafstenen door mijzelf is samengesteld. De aanleiding van mijn informatieverzoek is dat de grafkelder van Goris op termijn voor het publiek opengesteld wordt en ik daarvoor documentatie aan het verzamelen ben..
Beste Koos, dat is een mooi project! Het Biografisch Portaal verwijst naar twee biografische woordenboeken waarin Lambert Goris wordt genoemd, zie http://www.biografischportaal.nl/persoon/90682986; het NNBW geeft 20 januari 1651 als sterfdatum, Van der Aa meende op 18 of 20 juni 1651. Hij doceerde maar kort in Harderwijk. Niettemin is hij te vinden bij B.S. Hempenius-Van Dijk e.a. (red.), Bibliografie van hoogleraren in de rechten aan de universiteiten van Groningen en Harderwijk tot 1811 (Amsterdam 2013) 102-106, online als PDF via https://docplayer.nl/20865518-Bibliografie-van-hoogleraren-in-de-rechte… .
Bedankt voor de tekst, Koos.
Elke post bevat het volgende: "[datum] ontfangen van (wegen) [naam] [bedrag] tott voldoening(e)".
Bij Lamert Goris is achter de naam nog wat toegevoegd:
"[datum] ontfangen van wegen [naam] [onleesbare afkorting] van [bedrag] tott voldoening".
Kan iemand dat "van" verklaren? En hoort de afkorting daar niet bij, zoals Wim al suggereerde?
De afkorting J.D. haal ik er niet uit. De d's in deze tekst worden anders geschreven, met een bol op de schrijflijn. De horizontale lus kan goed een afkortingshaal zijn. De afkorting J.D. = Juris Doctor kom ik nergens tegen. Wel U.J.D. = utriusque juris doctor.
De goudgulden is blijkbaar gelijk aan 28 stuivers.
Groet, Pauwel
Ik lees negen gulden
sestien stuyver
vgl. -ch in daechs en noch.
Zou de afkorting £sd kunnen zijn als afkorting van pond, schelling en penning?
Met Chris lees sestien. Mij lijkt het vreemd om ineens afkortingen voor geldswaarden in ponden te plaatsen waar er hier verder in guldens wordt gerekend. Ook de combinatie van een afkorting met van komt mij zeer opmerkelijk voor. Zou het niet om een per ongeluk ingevoegd van kunnen gaan?
In de afkorting meen ik dezelfde haal met dezelfde schrijfhoek te zien als in de zeer karakteristieke d's in dit register. Ik vind het lastig dat we geen andere bladzijdes ter vergelijking bij de hand hebben. Soms worden drie letters tot een ligatuur gemaakt, zouden die dan hier I.U.D. kunnen vormen?! Ook aan de mogelijkheid dat er gewoon sprake is van een ...s. heb ik overwogen, de vader van Lambert Goris heette Martijn, maar ik herken geen M in de afkorting. Goris was al de achternaam van Lamberts vader.
Wat pond en gulden betreft:
— Een pond Hollands was onderverdeeld in twintig stuivers. Elke stuiver was weer verdeeld in zestien penningen. Het pond Hollands kwam overeen met de gulden [etc.] —
— In de Gelderse rekeningen uit de jaren 1543-1815 vindt men als rekeneenheid zowel de gulden (Rijnse, Carolus-, of Brabantse gulden) als het oudere pond, en zijn die beide rekenmunten aan elkaar gelijkgesteld. —
Voor die gelijkstelling zie bijvoorbeeld ook de Haagse Quaetclap fol. 34r:
— Somma 3 £ 2 s.
Welcke voors. drie gulden, 2 stuvers bij mij [etc.] —
In de omschrijving werd dus vaak het pondteken £ gebruikt,
in de geldkolom het guldenteken ƒ.
Ik ben geen expert, maar dit is wat ik tegenkom.
Ten aanzien van het woord spreijen: gezien het feit dat het hier het doodskleed betreft, vermoed ik dat het hier het draperen (spreiden) van het doodskleed betreft en dus geen vervangende schrijfwijze van spreken is.
Ten aanzien van het teken en 'van': ik realiseerde me bij herlezen dat de hier vermelde specificatie volgens mij maar zeven gulden in totaal vermeld: 4 gulden vanwege het spreiden van het kleed en 3 maal 1 gulden per dag voor opbaring buiten de gebruikelijke tijd die daarvoor stond. Zou het teken wellicht iets te maken hebben met het feit dat dit een restbedrag is en is mogelijk elders al een bedrag van 2 gulden 16 stuivers vermeld?
@Pauwel, dank je wel voor deze informatie over het geld en de rekenmunten in Holland en Gelre, ook dat is nodig hier!
4 goldgulden + 3 goldgulden = 7 goldgulden 7x28 stuivers = 9 fl (gulden) en 16 stuivers
Koos, zoekend op de site van het Regionaal Archief Nijmegen kom ik tot twee vragen: kun je misschien een scan aanreiken van fol. 4 van dit register, daar wordt op 25 juni 1651 het overluiden van Lambert Goris betaald. Op fol. 25 koopt Maria Panhuijsen, weduwe van Lambert Goris, graf 664 (31 juni 1651), zouden we die ook mogen zien? Een vergelijking van deze aantekeningen helpt vast en zeker om meer duidelijkheid te krijgen over fol.13 die we nu bekijken.
@ René,
"Ten aanzien van het woord spreijen: gezien het feit dat het hier het doodskleed betreft, vermoed ik dat het hier het draperen (spreiden) van het doodskleed betreft en dus geen vervangende schrijfwijze van spreken is."
Uiteraard betekent 'spreyen' hier uitspreiden/draperen, over de kist nl. Van een vervangende schrijfwijze is geen sprake, maar er is wél gecorrigeerd, nl. uit 'spreken', dat de schrijver o.e.a. reden aanvankelijk genoteerd had. 'Spreken' en 'spreiden' hebben niets met elkaar te maken, dat lijkt me evident. Als ik het bij het verkeerde eind heb, hoor ik het graag.
"4 gulden vanwege het spreiden van het kleed en 3 maal 1 gulden per dag voor opbaring"
Het betreft hier 7 goudguldens, die, zoals gemeld, 28 stuivers per gulden waard zijn. In totaal dus 7 x 28 = 196 stuivers. Omgerekend naar de gewone gulden van 20 stuivers levert dit 9 gulden 16 stuivers op. Volgens mij klopt het exact.
Groet, Pauwel
@ Pauwel: weer wat geleerd, dank!!
@ René,
Graag gedaan!
Groet, Pauwel
"(de/een) s[omm]a van negen gulden" zou zin geven, maar ik haal het er met geen mogelijkheid uit.
Otto,je wil ook fol. 25, 26 en 29 zien. Ik heb ze in een bestand gezet, maar ik betwijfel of het iets toevoegt. Ik heb verder het hele kerkelijk rekenboekje van 1650 tot 1652 nagezocht, maar nergens een vergelijkbaar teken gevonden.
Groet, Koos
Op fol. 25/26 staat "die somma van ...", wat ik al suggereerde als mogelijke lezing in de post van 25 juni 1651; "van" vinden we daar terug, maar "die somma" is uit de afkorting niet te distilleren.
Koos Willemse
zei op zaterdag 26 augustus 2023 - 11:30