Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

wie kan dit woord lezen??

Uit het schepenboek van Grave ( 7041-246 scan 272) stamt de afgebeelde akte

Het laatste woord op regel 6 achter de naam Derick van Aldensee kan ik niet lezen.

Waarschijnlijk hoort het bij de voorgaande naam. Opties: 1) achternaam 2 ) beroep.

Iemand opperde [......soen] 

Hoewel ik de schrijfwijzen voor ..soen  van dit handschrift op een andere manier gewend ben, is het niet onmogelijk. Of staat er toch iets anders??

Ik lees  zoiets als [ ...... soijn] of [......pijn]

Met een liggende streep boven de ontbrekende letters  ( =contractie?)

 

Dit is wat ik al getrancribeert heb. Svp geen discussie over y of ij of andere ( in dit geval onbelangrijke)kleine dingetjes

Het gaat dus echt alleen maar om dat ene woord. omdat dit wel eens een heel belangrijke aanwijzing zou kunnen zijn in deze akte.

 

1 Wij Mierlaer en Jacop van Hoern schepenen tuigen

2 dat Lijntke Schylders echte huisvrouw van Jan

3 van Scherpenberch myt oeren momber heeft halmelick

4 vertegen op alsulck huis ende erf als dye erfgenamen

5 van salige Marijke van Scherpenberch

6 gevest hebben Derick van Aldensee ( ……… onleesbaar)

7 vermogen dys bryef daar dys transfix duer

8 gesteken is, en alle voorcomen aff te doen

9 dye daarop komen waer, mytt recht. Actum

10 den XXVIII aprilis anno ’57 ( 28-4-1557)

 

 

Reacties (24)

Otto Vervaart zei op za, 11/03/2018 - 12:08

Beste Herman, 

ook als ik de complete bladzijde van dit register op de site van het BHIC  - of via www.archieven.nl - bekijk, blijft het een lastig te ontcijferen cursieve hand. Aan het eind van het woord lees ik ...ijns, ervoor lijkt het op een v. Het eerste gedeelte van het woord eindigt op at en er staat een afkortingsstreep boven, dan wordt dit ant. Mogelijk zijn het twee woorden: ik ben geneigd sijns te lezen, dat sluit aan bij vermogen in r. 7. De ontcijfering lijkt me een kwestie van geduldig kijken naar andere akten in dit schepenboek totdat je dezelfde lettervormen in een net even duidelijke versie tegenkomt.

Herman Geurts zei op ma, 11/05/2018 - 17:00

Otto, dank je wel voor je reactie .

Tja, een lastig schrift. Heb nu ca 2/3e van het boek getranscribeert, en ben redelijk aan het schrift gewend. Maar ja, 100 % foutloos zal wel een utopie blijven.

Ik heb je raad opgevolgd, en ben nog eens terug gaan kijken. Het begin van het woord lijkt verdacht veel op de door de schrijver meermalen  gebruikte afgekorte schrijfwijze voor " genaamt" ,al mis ik dan de letter G, maar  ik meen een heel dun streepje te zien aan het begin van het woord, wat zou duiden op het wegvallen van de  g ( zie scans Grave )

Of is hier de wens de meester van de gedachte?

Herman Geurts zei op ma, 11/05/2018 - 17:08

ps ,

Otto, in de scan staat:

vuijter een camp lant hoer gerechtichs, gelegen

inde Hoege Wyth ( toponiem) genaamt Hooggeboren, myt Jhenneke etc

 

Zie jij ook de overeenkomst met het onbekende woord?

Johan van der Elsen zei op wo, 11/07/2018 - 20:07

Beste Herman,

Knap gevonden zeg dat 'genaemt'. Het woord daarachter is heel wat lastiger. Ik ga een poging wagen.

De laatste letter van het woord is een 'r', en lijkt bij dit woord te horen echter hoort bij het woord 'duer' in de zin daaronder. Volgens mij is de eerste letter van het woord een 'r'.

Voor een 'v' hangt de slinger aan het begin van de letter teveel naar beneden. Ook meen ik een klein bochtje naar rechts te zien aan het eind van deze letter. Dat komt overeen met de 'r' zoals geschreven in het woord 'recht' in de op een na laatste zin. Bij de andere letters 'v' in deze acte zie je dat het bochtje aan het eind van de letter naar links afbuigt. Stel dat het en 'r' is, dan zou je de naam 'Rijn' krijgen. Zou dat kunnen kloppen? 

 

Herman Geurts zei op wo, 11/07/2018 - 23:15

Dank je wel Johan voor je nuttige bijdrage. Of het de juiste oplossing is weet ik (nog) niet, maar ik sla hem in ieder geval op als mogelijke  optie. En wie weet kom ik hem elders nog eens beter leesbaar tegen. Zal dit dan zeker hier melden.

Otto Vervaart zei op do, 11/08/2018 - 09:29

Beste Herman, ik bewonder je inzet en doorzettingsvermogen! Het nieuwe fragment zou zo hier als paleopuzzel kunnen dienen. Ik zie niet meteen een sterke gelijkenis met het eerdere woord, maar dat heeft allereerst met onvoldoende gewenning te maken, ik moet er gewoon langer naar kijken. Het zou best kunnen dat je uit de context van dit stuk kunt opmaken wat er min of meer staat, een afbeelding met meer tekst van deze akte zou al helpen. Soms hebben schrijfhanden een heel breed palet aan lettervormen waarbij sommige maar zelden gebruikt worden...

Van Rietvelde Johan zei op do, 11/08/2018 - 09:54

Eerste woord mogelijks "prnt" = present....?

Herman Geurts zei op vr, 11/09/2018 - 11:48

@ Johan van Rietvelde .

Johan , dank voor je reactie. Een welkome suggstie Ik ben natuurlijk gaan vergelijken in andere aktes. De schrijver kort present echter consequent anders af, namelijk als pnt. Als voorbeeld hierbij een akte , waarin de schrijver op regel 8 en 10 het woordje present afkort. In de loop van volgende week loop ik, voor alle zekerheid,  nog eens alle aktes na waar het woord present in voorkomt. Heb nu even wat anders te doen

 

herman geurts zei op di, 12/04/2018 - 10:06

Ik heb een andere akte gevonden ( BHIC 7041-246 scan 48), waarin (volgens mij) het woord genaamd, zoals in de eerste akte. Graag hoor ik of jullie dit woord ook zo lezen, of een andere lezing hebben.

 

Wij Wilhem Daemssoen en Jan van der Veldt Janssoen schepenen  tuijgen dat  voor de gesubstitueerde rechter etc komen zijn Jan, Henrick ,Belijke en Marijke, echte kinderen van Jasper Heijssoen , ellick vrouwe persoen myt oeren momber etc en  hebben gevest Coenraet  nu genaamt Aloff, Jan Walborch en Aelke echte kinderen van Aloff van Belickhoven en Gryetke zijn huisvrouw zaliger

Pauwel zei op wo, 12/05/2018 - 11:34

iets groter gemaakt

Herman Geurts zei op do, 12/06/2018 - 14:27

Nu het zoveel groter gemaakt is begin ik toch te twijfelend aan "genaamt""  De dunne sreep die ik meende te zien als vage aanduiding van de letter G zie ik nu niet meer en meen ik te lezen ; Eve(r)tsoijn

 

Pauwel zei op do, 12/06/2018 - 18:12

@ Herman,
O, je las ook al soijn! Ik dacht ook aan een E- aan het begin.

Pauwel zei op do, 12/06/2018 - 18:18

Dit blijft iets dichter bij de originele scan.

Johan van der Elsen zei op do, 12/06/2018 - 19:53

Beste Herman,

Ik heb even beide woorden onder elkaar gezet. Deze woorden zijn wat mij betreft identiek. Je ziet in beide woorden in het oogje van de 'g' een verdikking door de inkt. Hier staat wat mij betreft heel duidelijk genaamt.

Herman Geurts zei op vr, 12/07/2018 - 13:04

@ Johan en Pauwel. Dank voor jullie bijdragen/ /dat eerste woord blijft lastig. Maar doordat Johan de afbeeldingen onder elkaar heeft gezet is vergelijken een stuk makkelijker.  (Bijna) een identieke tweeling. Daarom houdt ik het voorlopig op ""genaamt soyn"". Het boek 7041-246 heb ik nu helemaal doorgeploegd. Resultaten binnenkort op BHIC site. Nog even een laatste controleslag maken en dan begin ik in 2019 aan 7041-247. Van de hand van een andere schrijver, dus benieuwd of ik de naam Derick Oldensee genaamd soijn  in dat boek tegenkom. Dan horen jullie eer van mij

Herman Geurts zei op vr, 12/07/2018 - 13:05

moet natuurlijk zijn : dan horen jullie  weer van mij

Pauwel zei op vr, 12/07/2018 - 14:46

Als ik de streep boven het woord als nasaalstreep interpreteer, kom ik niet verder dan gena[n]t. En dat is toch ook goed Nederlands? ;-)

Herman Geurts zei op vr, 12/07/2018 - 17:18

@ Pauwel

Ik heb gauw even gekeken op mijn USB stick  ik kom 40 keer genaemd tegen in variaties. Volgende week zal ik de scans nalopen om te kijken of schrijver het woord ook voluit heeft geschreven Daarna kom ik er op terug

herman geurts zei op di, 12/11/2018 - 09:44

@ Pauwel.

 

n.a.v jou reactie van 7 dec

staat er nu gena(n)t of genaemt?

Ik had gehoopt dat de schrijver het woord ook voluit schreef, maar dat is niet het geval (al heb ik niet alle 40 keer dat dit woord voorkomt ,nagelopen)   De betekenis van het door jou voorgestelde genant (génant) in het Nederlands is niet hetzelfde als het Duitse genannt ( dubbel N)  Hoewel in het Land van Cuijk duitse leenwoorden heel normaal zijn, geloof ik toch niet dat er staat genannt. Jij interpreteert de streep boven het woord als nasaalstreep, dus voegt je de letter a in . Ik denk eerder aan een contractie,dus gena(em)t, waarbij de de letter vóór de t  lees als een a, dus niet als een n  ( de n en de open a lijken zeer veel op elkaar)

 

Uiteindelijk maakt het voor het begrip van de akte niet uit, maar leestechnisch vond ik het wel een interessante vraag. Het dwingt me nauwkeurig te kijken  Terwijl ik meer gewend ben "meters te maken""

 

Vooralsnog blijf ik het houden op "genaemt""

Pauwel zei op di, 12/11/2018 - 11:52

@ Herman,

Ik had misschien wat duidelijker moeten zijn.

Een nasaalstreep staat voor een -n- of -m-. Ik lees net als jij voor de -t een -a-. Dan kom ik uit op gena[n]t.

Het Nederlandse woord genant betekent natuurlijk naamgenoot, en met het dakje erop (gênant) beschamend, maar geen van beide betekenissen bedoelde ik.

In het Middelnederlands staat genant voor genaamd, geheten, voltooid deelwoord van het werkwoord nennen. Zie de voorbeelden in de bijgaande scan uit de GTB. Vgl. ook http://gtb.inl.nl/search/ (vink MNW aan en voer genant in in het tekstvak ‘woord in citaat’). Jouw tekst stamt natuurlijk uit later tijd, dus het is lang niet zeker dat het woord genant = genaamd in die tijd nog gebezigd werd.

Herman Geurts zei op di, 12/11/2018 - 16:21

Dank voor de toelichting. Ik denk dat voor beide versies genant/genaemt wel iets te zeggen valt. Ik wou het hier verder bij laten.

Bedankt voor je hulp/meekijken/meedenken

herman geurts zei op di, 04/09/2019 - 09:35

7-12-2018 had ik beloofd  me te melden als ik weer iets vond van Derick van Aldensee en het onleesbare genoemd ...... Bij deze mijn laatste vondst, en nu goed leesbaar : genaamd Pumeken Herman !

Pumeke lijkt me verwant met pumelke/poemelke ( tegenwoordig peuter, vroeger ook wel klein persoon) 

Hierbij een samenvatting van de akte

Leunis Verhorst en Jan van Kessel schepenen tot Grave tuigen dat Herman Welsinck Henrixssoen Spoermaecker ( in marge genoemd Herman Spoermaker) en Jenneken e.l. hebben gevest Derick van Oudesele genoempt Pumeken Herman , zijn huisvrouw en zijn erven 3 philipusguldens tjaars tot 25 stuiver Brabants t stuk , te betalen jaarlijks op de Heilige Driekoningen-avond, daaraf de eerste pacht verschenen zal zijn anno 1566 stilo Leodiensis,uit huis en erve gelegen in de Klinkerstraat, met een zijde gelegen neven huis en erve Hans Francken, achter schietende met erve aan erve Arnts van Beeck, metten andere zijde en voor aan de gemene straat ende vuijtwech en voorts uit al heuren goederen rede en onreede als die voorschreven Herman en zijn huisvrouw hebben liggende en roerende binnen de Vrijheid van Grave

Michel Oosterbosch zei op di, 04/09/2019 - 22:10

Beste Herman,
Best voorzichtig zijn met de associatie pumeke-pumelke, want 1) de 'l' staat er natuurlijk niet, en vooral 2) volgens het WNT komt pummel pas voor vanaf 1857. Als alternatief stel ik voor Pinneken, na vgl. met de 'in'-combinatie in Clinckerstraete. Maar dat lost natuurlijk jouw eerste vraag niet op. Ik dacht daar 'gewoon' aan 'genamt', uiteraard in de betekenis van 'genaamd'. En mijn eerste lezing was eveneens "soyn".

Vriendelijke groeten

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.