VOC puzzel Brosthuijsen

1st stukje van de puzzel:

“zijn Vrou Margriet Cramers” en “Margaretha Cramer sijn moeder”

Bijna hetzelfde, maar twee verschillende vrouwen lijkt me.

Oei, ik dacht dat iedereen er wel als een bok op een haverkist zou opspringen vwb de twee dames!

Dus dan maar mijn (gedeeltelijke) interpretatie:

Rebecka Bleecma/Becksma is “gemachtigde van de moeder” met als borg Gerrit Vasseur, “Camerbode” (Maar alleen in 1719, vanaf 1720 ontvangt de moeder de betalingen zelf)

En Sara Goske is “sijn …..” Ik kan er geen chocola van maken helaas. Borg is in ieder geval ene J. Noortkerck/Noortkerk, en in 1719 de borg is ene Hendrik Cramer.

Wellicht komen die namen ergens voor in de uitgebreide stamboom van Pieter?

Vwb de doodstraf: ik meen iets te lezen over "confiscatie van de rest van sijne goederen en gagie" op 19 februari 1721?

Dank voor de hulp m.b.t de VOC krabbels.

Ik heb uw vindingen bekeken, en kon ze allemaal terugvinden in de acte.

Voor wat betreft de doodstraf: ik meen nu te lezen, vlak voor de confiscatie van de helft van zijn goederen (ik denk dat er "helft" staat, en niet "rest"), de woorden "dat bij het xxxxx is geexqueteerd."

Voor wat betreft de namen: ik denk dat de eerste omschrijving van Margarteha/Margriet Cramer als zijn vrouw onjuist is, en dat zij zijn moeder was, zoals in de rest van het stuk omschreven staat. Ik kan nergens iets terugvinden van een huwelijk van Pieter Brosthuijsen (ik heb gezocht op zijn achternaam, evenals op de achternamen Cramer/Cramers/Kramer/Kramers). Het zou natuurlijk kunnen dat ze onder hun patroniem getrouwd zijn, maar waarom zou hij dan steeds geld laten uitbetalen aan zijn moeder?

Bij de begravenis van Margriet Cramer in Utrecht 1731 staat dat zij weduwe was van Jan (en dus niet Piet) Brosthuijsen, met achterlating van een mondige zoon, en dat zou dan mijn voorvader zijn, eveneens met de voornaam Jan. Die was ook militair, samen met een andere broer genaamd Hermannus. Beide kom in tegen bij hun inkwartiering in Den Bosch in 1728. Hermannus moet kort daarna zijn gaan hemelen, maar met militairen op expeditie is dit lastig te vinden.

Jan Brosthuijsen trouwt een meisje uit een andere militaire familie (genaamd De Ruelle), en daar was er eentje bij die eerst in Utrecht zat, toen in Rhenen, en vervolgens in Menen, tegen de grens met Frankrijk.

Onder het zgn. Barrièretraktaat was een clausule bij de Vrede van Rijswijk (1697), die de Negenjarige Oorlog afsloot, waarbij de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden het recht kreeg om garnizoenen te legeren in acht steden in de Spaanse Nederlanden, waaronder Menen. Dit laatste vond ik gisteren, zo leer je bij je stamboomwerk nog wat geschiedenis!

Nog over Sara Goske, ik kan ook niet lezen wat er staat bij haar omschrijving, ze is "sijn a......"

In wie-was-wie komt er in die periode een Sara Goske voor, als vrouw van ene Dominicus Arentsz (1703-08) en Carel Claasen (1715-17), beiden VOC matroos.

Sara Goske is "sijn actions" (wat blijkbaar "zijn rechthebbende" betekend?)

(Als je op "sijn actions"  Google'd (met aanhalingstekens!) dan kom je op een site van de familie Verdonk terecht, waar ik 't vandaan heb. Heb verder geen bevestiging daarvan kunnen vinden)

Denk inderdaad ook dat er "helft" staat, en niet "rest". Was een beetje afgeleid door die krul van het woord erboven.

Aha, weer een puzzelstukje opgelost!

Die Sara Goske had blijkbaar ervaring met het innen van centen van de VOC, omdat ze het eerder gedaan had voor haar twee echtgenoten.

Blijkbaar deed ze het voor meer mensen (tegen een kleine vergoeding neem ik aan), waaronder Pieter Brosthuijsen. Ik googelde haar naam, en kwam haar tegen als gemachtigde voor een andere familie.

zie: https://velehanden.nl/berichten/opmerkingen/bekijk/project/amsterdam_no…

Zij wordt helemaal op het eind genoemd.

Resteert er nog 1 element: waarom kreeg Pieter Brosthuijsen de doodstraf? Ik denk niet dat het in dit document staat. Ik zal eens gaan snuffelen op de VOC Marginalia site, misschien dat daar meer staat hierover. Die site is hier te vinden: https://sejarah-nusantara.anri.go.id/marginalia_browse/?selected=100897

Hallo. Waar heeft u dit document gevonden? Het is erg moeilijk om iets met zekerheid te zeggen. Ik denk dat je contact moet opnemen met https://craftclub.nl/ , misschien kunnen zij je helpen. Heb je een verzoek gestuurd naar de archieven? Misschien kunnen zij je er meer over vertellen. Heeft iemand een idee? Nog een fijne dag, iedereen.

Naar aanleiding van de nieuwste opmerkingen nog eens naar de tekst gekeken. Acts staat voor actionaris oftewel aandeelhouder; vermoedelijk bekostigde zij een deel van zijn aanmonsteringskosten. De vermelding van de doodstraf lijkt mij volgen uit een foutieve interpretatie van de tekst. Er lijkt geëxecuteert te staan, maar er staat geexquebreert; helaas heb ik de betekenis daarvan niet kunnen achterhalen. Aangezien de helft van zijn gage en goederen in beslag genomen wordt, lijkt de doodstraf ook onwaarschijnlijk. In beslagname van de helft van de bezittingen was een straf voor diverse misdrijven, variërend van diefstal tot valsheid in geschrifte tot overspel. Door de afkortingen is mij ook niet helemaal duidelijk wat er gebeurd is, maar de uitbetalingen op de linkerbladzijde gaan ook in 1722 nog door, wat ook pleit tegen een doodstraf die in 1721 uitgevoerd zou zijn.

Om de eerdere vraag de beantwoorden: ik heb dit document gevonden alhier: https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/index/nt00444/da4b6b4a-c864…

Daar staat tevens aangegeven dat hij de doodstraf gekregen heeft.

Wellicht dat hij aan de mannenliefde deed? Daar stond indertijd bij de VOC de doodstraf op.

In de tekst zag ik eveneens in de tekst het woord dat op "geexquebreert" lijkt. Gezien het oud Nederlands zou het dus ook "geexcubreert" kunnen zijn, maar ik kan eveneens niet vinden wat dit betekent.

De puzzel is dus nog niet volledig opgelost.

In ieder geval moet hij rond die tijd (en voor 1731) zijn overleden; en waarschijnlijk in Indië, omdat ik geen thuisvaart van hem heb kunnen vinden.