Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Vervolg Leidse familieruzie in 1524

Een nieuw dingtaal m.b.t. de erfenis van Pietergen Adriaensdochter in Leiden in 1524 tussen diverse familieleden. De zaak betrof de vorige keer name de man van 1 van de dochters van bovengenoemde Pieergen. Deze dochter was inmiddels toegtreden tot een klooster, zodat de vraag was of de man wel of geen recht had op een deel van der erfenis.

Ik ben benieuwd of er in deze zaak nieuwe elementen aan het licht komen.

Het lukt me niet om de tekst in het geheel te transcriberen. Wie kan me helpen? NB: het begint aan de linkerkant van de scan, maar het lijkt erop dat op de rechterzijde een nieuw (dus derde) dingtaal is.

Dit heb ik gevonden:

Dirck Heynricxsz als man ende voicht van Katrijn Willemsdochter,
eysscher, is zijn dinctael tegens die pater vanden convent van Rodenburg

verwere / die eysccher seyt dat hem die verwere mit groot onrecht …

voirsz […sse] heeft doen […]leyden hem [zegende]  … vocht

weesen van Katrijn Willems dochter voirsz welck hij nyet bewijsen

en sal als recht is / ge[…] sal den eysscher nyemant […chten]

… van Katrijn voirsz dan hem [zelven] gemerckt dat hij Katrijn

 

 

Die paeter van Rodenburg, ge[…] van tvoirszt convent verwere is zijn

dinctael tegent Dirck Heynricxz en eysscher en die verwere seyt dat

die eysscher hem mit grote onrecht en heeft doen leyden […] man en

voicht van Katrijn voirsz … zijn bij die doot van haer moeder saliger

gedachtenis gemerct dat die verwere  bewijsen sal dat hij den eysscher

mit recht …. leyden heeft ende dat [bij reden] hij er naer

……… dat die verwere bewijsen sal dat Katrijn

voirsz van Dirck Heynricxz….

 

Aldus zoe wijsen schepenen alzoe die voirsz. Dirck Heynricxz hem mit [schepenen]

[brief] heeft doen leyden inder erfnisse en [goederen] after gelaten bij dode en

van Pietergen Adriaensdochter der voirn. Katrijn’s moeder

wat saliger gedachtenis en soe die voirsz porter …….

……

……hem weder met onrecht heeft doen uutleyden

ende geven Dirck voirsz. die kenning gewonnen ende Jacop Gerytsz

voirn, gemachticht als boven, verloeren. Actum den xviien
dach in Maerte anno xv25.

 

Dirck Heynricxsz als man ende voicht van Katrijn Willemsdochter, zijn wyff, eyscher ..

zijn dinctael tegens meeser Florijs Willemsz, priester [voir hem selven] en macht hebben

van zijn …. verwere deysscher seyt dat hij die [verweres] … mit recht heeft doen

bessetten die hem [aangecomen zijn] bij dode van Pietergen Adriaensdochter hoer … moeder

saliger gedachtenis ende dat .. Willems Willems als [boelhouwer] daer die…

 

Meester Florijs Willemsz, priester, macht hebben van zijn eene….
 

Reacties (6)

Louis van Veenendaal zei op wo, 06/17/2020 - 09:48

In bijlage de scan

Geert Ouweneel zei op wo, 06/17/2020 - 11:42

Dirck Heynricxz als man ende voicht van Katrijn Willemsdochter
eysscher is zijn dinctael tegens die pater van den convente van Rodenburch
verwere, die eysscher seyt dat hem die verwere mit groten onrecht uyter
voirsz. erfnysse heeft doen uuytleyden hem zegende vader ende vocht te
weesen van Katrijn Willemsdochter voirsz. twelck hij nyet bewijsen
en sal als recht is, gemerct dat d'eysscher nyemant voicht en
kent van Katrijn voirsz. dan hemzelven, gemerct dat hij Katrijn voirsz.
trou gegeven heeft met handt ende met mondt ende haer gegeven een
gouden penning ende zijn manlicke trou daermede die zij daer up ontfangen
ende gehouden heeft ende dit al te voeren eer zij te cloester gebrocht
worde ende tegens haeren wil ende consent in den voirsz. cloester gebrocht
is twelck d'eysscher bewijsen sal alst hem noot ende bederft doet,
concludeert d'eysscher indien hij bewijst dat voirsz. staedt dat hij hem
mit recht in die voirsz. erfnysse heeft doen inleyden ende dat die verwerer
hem mit onrecht weder uytgeleyt heeft ende dat hem die kenning mede
sal gaen ende die verwere jegens, des hij begeert vonnisse van scepenen en
eerst mit zijn bescheyt ende zijn meerseggen hyer up gehoert te
weesen, mackende eyssche van costen. Actum den 22e in Octobri anno 154.
T... B Beys

Die pater van Rodenburch gemachticht van tvoirsz. convent verwere is zijn
dinctael tegens Dirck Heynricxz eysscher ende die verwere seyt dat
den eysscher hem mit groven onrecht in heeft doen leyden als man ende
voicht van Katrijn Willemsdochter in alsulcke erfnysse goeden als
Katrijn voirsz angestorven zijn bij die doot van haer moeder saliger
gedachten, gemerct dat die verwere bewijsen sal dat hij den eysscher
mit recht uuyt doen leyden heeft ende dat bij reden hyernaer
verclaert. In den eersten dat die verwere bewijsen sal dat Katrijn
voirsz. van Dirck Heynricxz vrij ende quijt geweesen is van die
heymelicke trou die hij haer anseyde bij sentencie van deecken ende
provisoer ende mijnheer die officiael van Uutrecht twelck blijcken
sal. Ten anderen dat Katrijn Willemsdochter gecomen is int
convent biddende die paeter ende dat gemeen convent dat men
haer daer soude willen innemen om Godts willen mit rijpen
raide ende volle verstandt ende tot haer mondigen jaeren oudt weesende
21 jaeren. Ten derden zoe heeft Katrijn voirsz. een wijl tijts daernae
die pater ende dat gemeen convent gebeden om Godts willen dat men
haer soude prouffessien wandt zij wel was ende begeerde daer te
leven ende te sterven, twelck doer die volcomen begeerte haer
gegondt is geweest ende heeft haer prouffessie gedaen in presentie
van den eysscher die daer jegenwoerdich was ende die pater heeft
haer geprouffessijt na den regel ende ordonnancie van die oerder.
Concludeert die verwere in den name soe hij procedeert dat
hij den eysscher mit recht uuyt doen leyden heeft ende indien hij
bewijst dat voirsz. staet dat hem die kenning mede sal gaen
ende d'eysscher jegens. Des hij begeert vonnisse van scepenen ende
eerst mit zijn bescheyt ende meerseggen hyer up gehoert
te weesen, maickende eyssche van costen. Actum den 22e dach
in Octobri anno 1524. T... Jacop Gerytsz.

Aldus zoe wijsen scepenen alzoe die voirsz Dyrck Heynricxz hem mit t'sheeren
hant heeft doen leyden in der erfnisse ende goeden aftergelaten bij dode ende
overlijden van Pietertgen Adriaensdochter der voirn. Katrijnen moeder
was, saliger gedachten, ende soe die voersz. pater in den name zoe hij
procedeert den vorin. Dirck weder heeft doen uutleyden dat mit
alle bescheyt scepenen geblecken die voirsz. Dirck hem mit recht heeft
doen leyden in den erfnisse ende goeden voirseyt ende dat hem die voirsz. pater
in den name als voeren hem weder mit onrecht heeft doen uutleyden
ende geven Dirck voirsz. die kenning gewonnen ende Jacop Gerytsz
voirn. gemachticht als boven verloren. Actum den 17e dach in Maerte anno 1525.

Dirck Heynricxz als man ende voicht van Katrijn Willemsdochter zijn wijff eysscher is
zin dinctael tegens meester Florys Willemsz priester voir hemselven ende macht hebbende
van zijn enen Cuyen verwere d'eysscher seyt dat hij die verweres goeden mit recht heeft doen
besetten die hem angecomen zijn bij doode van Pietertgen Aertnsdochter hoer alre moeder
saliger gedachten ende dat onder Willem Willemsz als boelhouwer daer die goeden
onder rustende zijn ende dat om te hebben betaelinge van zijn wijf voirsz. vader ende
moeders erve of twee duysent rijnsche gulden daer voer te geven vijf groten van beset
gelt, gemerct dat Katrijn voirsz. des eysschers huysvrouwe is een bestorven kindt
van vader ende moeder ende van vader noch van moeders erve nyet voldaen noch betaelt
en is seyt daerom d'eysscher dat die voirsz. gearresteerde goeden blijven zullen in arreste
ter tijt ende ter wijlen toe dat hij vernoucht, voldaen ende betaelt is van tgeen dat voirsz.
staet. Concludeert d'eysscher in den name als boven dat hij dat voirsz. staedt hem die kenning
mede sal gaen ende die verwere in den namen zoe hij procedeert jegens. Des hij begeert
vonnisse van scepenen ende eerst mit zijn bescheyt ende zijn meerseggen hyer up gehoert te
weesen, maickende eyssche van costen. Actum den lesten dach in Octobri 1524. T....
B Beys

Meester Florys Willemsz priester macht hebbende van zijn eene kuyen? verweerder is
hoerluyder dinctael jegens Dirck Heynricxz eysscher die verweres seggen dat d'eysscher haer
goeden mit groten onrecht heeft doen besetten ende verlagen als man ende voicht van Katrijn
Willemsdochter om betalinge te hebben van haer vader ende moeders erve of 2000 rijnsche
gulden daervoer te geven ende vijf groten van beset gelt daer die verweerders up segghen:
In den eersten dat zijluyden d'eysscher voir geen voicht ende kennen, gemerct dat Katrijn voirsz.
een prouffessende suster is ende datter d'eysscher bij sentencie van mijn heer die officiael
ende zijn officicalen van Uutrecht dan die heymelicke trou die d'eysscher haer aenseggende
vrij ende quijt geweesen is, dat die verwerers bewijsen zullen ende sullen noch
bewijsen dat Katrijn voirsz. van haer vaders erve eerlicken voldaen ende betaelt is
mit jaerlicx uyt te reycken dat convent van Rodenburch die renten daer die verwe-
rers ypoteecke of gegeven hebben up alle haere goeden alsoe lanck als Katrijn voirsz. in
levende lijve weesen sal ende nyet langer ende seggen voert dat sij d'eysscher van t'moeders
erve nyet en bekennen gemerct dat die saicke van t'moeders erve handt litis pendencie
onder den gerechte van Leyden. Concluderen die verweres indien zij bewijsen dat voirsz.
staet dat haer goeden vrij ende quijt zullen weesen van den eyssche ende anspraicke
ende dat hem die kenning mede sal gaen ende d'eysscher jegens. Des begeeren vonnis
van scepenen ende eerst mit haer bescheyt ende meerseggen hyer up gehoert te wesen,
maickende eyssche van costen. Actum den lesten dach in Octobri anno 1524.
T... Jacop
Gerytsz.

Louis van Veenendaal zei op wo, 06/17/2020 - 15:43

Hartelijk dank Geert voor de transcriptie van deze lange tekst !

Qua inhoud lijkt het een beetje op de vorige zaak, maar er staan extra bijzonderheden in, zoals de leeftijd waarop Katrijn het klooster inging (21), en het bedrag van de erfenis. De kwestie is nog helemaal rond, want de uitspraak op de laatste zaak ontbreekt, Ik heb nog meer scans m.b.t. de familieruzie welke via dingtalen is uitgevochten. Ik zal ze eerst zelf proberen uit te werken.

NB: de Pietergen Adriaensdochter, over wiens erfenis het gaat, was niet alleen voorouder van mij, maar ook van de in genealogiekringen bekende Clara Jansdr van Sparwoude.

Ik heb eens goed gekeken naar de voornaam van de persoon op het einde van elke alinea. Ik denk dat hier Talind staat.

Geert Ouweneel zei op wo, 06/17/2020 - 16:03

Volgens het kenningboek der stad Leiden door mr. de Blecourt zou het Talman zijn en dat betekent: tolk. Als je dit boek niet kent, het is te downlaoden van internet in pdf. Het loopt van 1553 tot 1570. Er zijn wellciht nog eerdere delen van dit werk.

Louis van Veenendaal zei op wo, 06/17/2020 - 17:47

Geert en Chris; bedankt voor de aanvullingen; ik kende dat woord talman nog niet.

Voor wat betreft de Leidse kenningboeken: ja, het gedeelte dat loopt van 1553 tot 1570 ken ik, maar van de eerdere jaren is een soortgelijk document niet beschikbaar (niet online in ieder geval, en ik dacht zelfs in het geheel niet).

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.