Tienden pacht, akte uit 1667

@Jos,

Bijlage Scan IMAG3989.jpg: link niet correct. Kan bestand niet openen..

Grtjs.

Hoop,dat de bijlage er nu goed bij zit

Volgens mij, gaat de akte over "erten en boonen"

Ook ik kan niet alles lezen. Maar hierbij mijn leesresultaten
r4 jontr = jonker
r5 Oisterhout ende Dongen
r6 ende vroomichheit eedt
r 10 erten en boonen fischoldig ( verschuldigt) thienden en oock
r11 de erten ende boonen bij haer sijn gethient
r13 dat voor- en na de havere
r15 thienden van erten
r17 thienden van erten geposideert heeft, t ijnde ende hier mede
r18 hunne dispositie ende verklaringe leese?
r19 bij mij in en op de meer acte gemaeckt te
r 23 Rijck Pauwelsen als getuijgen hier
r24 toe versoght geleden
r 28 Rijckaert Pauwelssen

Ik begrijp nog niet waar de akte over gaat, maar volgens mij zijn er twee partijen: 1) Jan Paschier Cheeuwen en Abraham de Vliegh; 2) jonkheer Thomas Claijpoole die én schout van Dongen is én rentmeester van de domeinen van 'Zijne Hoogheid'. Wie zijne Hoogheid is blijkt niet uit deze akte. Het koppel Cornelis de Ridder en Rijck(aert) Hamzelsen (o.i.d.) zijn de naergenoemde getuijgen in de eerste zin (Notaris en de naergenoemde getuigen). Ik vermoed, dat die domeinen van belang zijn en dat de belasting die daar mee samenhangt (de tienden) verpacht is. Ik heb de indruk dat het innen van die tienden verpacht is (aan Cheeuwen en de Vliegh?).
Het zou kunnen dat erten en boonen een rol spelen bij deze pacht. Maar zou er in plaats van erte en boonen ook iets als erve en boomen kunnen staan?

Omdat ik toch weer wat meer heb kunnen ontcijferen volgt hier de iets verbeterde transcriptie.

Scan IMAG3989.jpg

Minute
56 1667 Oct 10
r1 Compareerde voor mij Adriaen Ruijssenaers openbare notaris ende de /
r2 getuijgen naergenoemt­, Abraham de Vliegh out omtrent 50 jaeren ende Jan Paschier /
r3 Cheeuws
[invoeging in de marge] out omtrent 34 jaeren /
vervolg r3 beijde oude schepenen alhier binnen de vrijheijt Oisterhout /
r4 ende hebben te versoecke van jonkheer Thomas Claijpoole Schoute tot Dongen ende /
r5 Rentmeester van Sijne Hoocheijts Domeijns over Oisterhout ende Dongen
r6 getuijght ende verclaeert op haere eere ende vroomicheijt oedt ? des noot
r7 ende versocht twee[?] presentes??, waerachtich te sijn dat sij deponenten (=getuigen) somwijls /
r8 te samen ende somwijls met andere alhier binnen dese voors vrijheijt /
r9 Oisterhout Sijne Hoocheijts thiendes in pachte gehadt hebben, dat /
r10 doorgehaald en tekst ingevoegd in de marge:
sij deponenten geene andere kennisse hebben als de ecten ende boomen fir scheldich
thiende ende ooc /
r11 de erten ende boomen bij haer sijn gethient in verscheijde jaeren /
r12 ende soo menichmael als sij de thienden te samen ende met andere gehadt
r 13 hebben
invoeging in de marge:
daervan de ende thiende bij de ingeselving haer is versocht te doen /
vervolg r13 dat sij deponenten kennisse hebben dat voor ende naer haere /
r14 pachte daervan de thiende genote is, dat noch van dese /
r15 jaere den ?erste deponenten selfs genoten thiende van ??? binnen dese vrijheijt ende /
r16 oock op andere tijden tot Dongen de thiende hebbende, aldus de /
r17 thiende van ??? gepositeert heeft. Zijnd etc hier mede
r18 hunne dispositie O Verklaringe Cenfe hier
r19 van bij mijn ende vste mee Acte gemaeckt te
r20 werden in debite forme Aldus gedaen ende
r21 gepasseert op den thienden october 1667 ter
r22 presentie van Cornelis de Ridder
r23 ende Rijck Hamzelsen als getuijgen hier
r24 toe versochte geleden

r25 Abraham de Vlijeg
r26 Jan Passier Cheuwen
r27 Dit is het hant + merck gestelt bij Cornelis de Ridder
r28 Rijckaert Hanebelsten
r29 A. Ruijssenaars
r30 10 iv 1667

Bij mijn eerste lezing, kom ik tot dit/

Minute
56 1667 Oct 10
r1 Compareerde voor mij Adriaen Ruijssenaers openbare notaris ende de /
r2 getuijgen naergenoemt­, Abraham de Vliegh out omtrent 50 jaeren ende Jan Paschier /
r3 Cheeuws [out omtrent 34 jaeren] beijde oude schepenen alhier binnen de vrijheijt Oisterhout /
r4 ende hebben ten versoecke van jon(ker) Thomas Claijpoole, Schoutene tot Dongen ende /
r5 Rentmeester van Sijne Hoocheijts domeijns over Oisterhout ende Dongen
r6 getuijght ende verclaert op haere eere ende vroomicheijt eedt ende des noot
r7 ende versocht sijnde presentelijk, waerachtich te sijn dat sij deponenten somwijlen /
r8 te samen ende somwijlen met andere alhier binnen dese voors. vrijheijt /
r9 Oisterhout Sijne Hoocheijts thienden in pachte gehadt hebben, dat /
r10 sij deponenten geene andere kennisse hebben off de erten en boonen syn schelding thiende ende oock/
r11 erten ende boonen bij haer sijn gethient in verscheijde jaeren /
r12 ende soo menichmael als sij de thienden te samen ende met andere gehadt
r 13 hebben daervan de ende thiende bij de ingeselvene haer is versocht te doen /
dat sij deponenten kennisse hebben dat voor ende naer haere /
r14 pachte daervan de thiende genote is, dat noch van dese /
r15 jaere den ierste deponent selfs genoten thiende van erten binnen dese vrijheijt ende /
r16 oock op andere tijden tot Dongen de thiende hebbende, aldaer de /
r17 thiende van erten geprofiteert heeft. Zijnd ende hier mede
r18 hunne dispositie ende verklaringe. Causae hier
r19 van bij mijn een oft meer Acta gemaeckt te
r20 werden in debiter forme. Aldus gedaen ende
r21 gepasseert op den thienden october 1667 ter
r22 presentie van Cornelis de Ridder
r23 ende Rijck Pauwelsen als getuijgen hier
r24 toe versocht en geleden
r25 Abraham dee Vlijeg
r26 Jan Passier Cheuwen
r27 Dit is het hant + merck gestelt bij Cornelis de Ridder
r28 Rijckaert Pauwelsen
r29 A. Ruijssenaars
r30 10 1667 10

Als bijlage bijkomende info over Claypoole Thomas

Allen zeer bedankt voor je bijdragen. Ik ga nu proberen te begrijpen wat er staat. Terzijde op gahetna.nl vond ik nog interessante info over de domeinen van Oosterhout en Dongen.

@Jos,

Nog dit: tienden waren heffingen op landbouwopbrengsten. Erven en bomen zijn dus hiervan uitgesloten. Voor deze "produkten" bestonden er andere soorten belastingen..

@Johan,
Bedankt voor de toelichting, dat maakt het begrijpen weer wat dichterbij!

Deze akte is eigenlijk een attestatie, dat is een getuigenverklaring. Het motief kan zijn geweest om aan te tonen dat de tiendplicht op de erwten en bonen al jaren van toepassing was. Mogelijk heeft iemand dat betwist.
De transcriptie is:
Minute
56 1667 Oct 10
r1 Compareerde voor mij Adriaen Ruijssenaers openbaer notaris ende de /
r2 getuijgen naerbenoemt¬, Abraham de Vliegh out omtrent 50 jaeren ende Jan Paschier /
r3 Cheeuwen
[invoeging in de marge] out ontrent 34 jaeren /
vervolg r3 beijde oude schepenen alhier binnen de vrijheijt Oisterhout /
r4 ende hebben ten versoecke van jonkr. Thomas Claijpoole Schouteth tot Dongen ende /
r5 Rentmeester van Sijne Hoocheijts Domeijnen over Oisterhout ende Dongen
r6 getuijght ende verclaert op haere eere ende vromicheijt eedt des noot
r7 ende versocht synde presenterende waerachtich te sijn dat sij deponenten somwijlen /
r8 te samen ende somwijlen met andere alhier binnen dese voors. vrijheijt /
r9 Oysterhout Sijne Hoocheijts thienden in pachte gehadt hebben, dat /
r10 [doorgehaald en tekst ingevoegd in de marge:]
sij deponenten geene andere kennisse hebben off de erten ende boonen sijn schuldich thiende ende oock /
r11 de erten ende boonen bij haer sijn gethient in verscheijde jaeren /
r12 ende soo menichmael als sij de thienden te samen ende met andere gehadt
r 13 hebben
[invoeging in de marge:]
ende daervan de thiende bij de ingesetenen haer is versocht te doen /
[vervolg ]r13 dat sij deponenten kennisse hebben dat voor ende naer haere /
r14 pachten daervan de thiende genoten is, dat noch van desen /
r15 jaere den jersten deponent heeft genoten thiende van erten binnen dese vrijheijt ende /
r16 oock op andere tijden tot Dongen de thiende hebbende, aldaer de /
r17 thiende van erten geprofiteert heeft. Eyndende hier mede
r18 hunne dispositie ende Verklaringe Consenterende hier
r19 van bij mij een ofte meer Acte gemaeckt te
r20 werden jn debita forma Aldus gedaen ende
r21 gepasseert op den thienden october 1667 ter
r22 presentie van Cornelis de Ridder
r23 ende Rijck Pauwelsen als getuijgen hier
r24 toe Versogt en gebeden
r25 Abraham dee Vlijeg
r26 Jan Passier Cheuwen
r27 Dit is het hant merck gestelt bij Cornelis de Ridder
r28 Rijckaert Pauwelssen
r29 A. Ruijssenaars

@allen, zeer bedankt voor de hulp bij mijn 'eersteling'. Deze is leerzaam voor mij geweest. Ik hoop t.z.t. mijn steentje te kunnen bijdragen aan vragen van anderen. Ik zal ook niet schromen waar nodig hulp in te roepen.