Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

schepenakte uitschrijven

L.S.,

In mijn speurtocht naar mijn voorvaderen is er een (Petrus van Geurwe, gedoopt op 09-11-1709 in Vessem, afkomstig uit Hoogeloon) die op zijn 20e een onwetttig kind verwekte in Esch dat op 10-07-1729 in Oirschot werd geboren. Hij trouwde op 25-01-1733 in Esch met weduwe Maria Peters van Eijndhoven, geboren in 1687, 45 jaar. Een ongebruikelijke situatie / relatie.

Op 03-01-1733 werd een schepenakte opgesteld, 4 pagina's, het "verdrag waarin Maria Peters van Eijndhoven (wed. Franciscus Santegoets met 4 kinderen) huwelijk wilde aangeven met Peter van Gerven). Dit handelt over de erfenis die waarschijnlijk ook met Peter van Gerven te maken heeft. Als beginneling in het lezen van dit soort aktes zou ik willen vragen wie mij kan helpen bij de ontcijfering van de tekst. De 1e pagina stuur ik hier mee. Graag reactie. Hartelijk dank alvast.

Reacties (5)

René van Weeren zei op wo, 03/22/2023 - 01:42

Geen transcriptie, maar een korte samenvatting vooralsnog. Omdat er kinderen uit het eerdere huwelijk zijn, hebben die recht op hun erfdeel van de overleden ouder (in dit geval hun vader). Er moet dus voorafgaand aan het hertrouwen van hun moeder een regeling getroffen worden waardoor de rechten van de kinderen gewaarborgd worden. De akte regelt het volgende:

- als de moeder voor haar tweede echtgenoot overlijdt, dan heeft de weduwnaar recht op zijn eigen bezittingen die hij ingebracht heeft in het huwelijk en daarnaast op een uitkering van òf eenmalig 400 gulden òf eenmalig 200 gulden en jaarlijks tot aan het eind van zijn leven twee zakken of 16 vaten rogge

- als de tweede echtgenoot voor moeder overlijdt, dan hebben de familieleden van de echtgenoot geen recht op enig deel van de erfenis, die komt dan de weduwe en de kinderen toe

- de kinderen hebben uiteindelijk allen recht op een gelijk erfdeel, ongeacht of ze uit het eerste of tweede huwelijk geboren worden.

De volledige akte is te vinden via https://proxy.archieven.nl/235/CF0418B6922645CCB93FA9150EF09485

De daaropvolgende akte betreft de inventarisatie van de bezittingen ter bepaling van de waarde van de erfenis.
https://proxy.archieven.nl/235/036BBC8296DE47FF959473757EACBD5D

Geert Ouweneel zei op do, 03/23/2023 - 11:17

De volledige akte:

 

Alsoo Francis Santegoets, in leven
gewoond hebbende binnen desen dorpe Esch,
voor eenigen tijd deser werelt is coomen
afflijvigh te worden, naarlatende zijne
weduwe Maria Peters van Eyndhoven, mits-
gaders vier kinderen, aen deselve Maria
doen hij leeffde verweckt, met namen Jan,
Maurits, Cornelis ende Maria Catharina,
naardat denselve Francis Santegoets
en Maria Peters van Eyndhoven bij henne
mutuele testamente, laatste en uytterste
wille, op den 5en Augusty 1728 voor sche-
penen alhier gepasseert, de langhstlevende
van hun beyden tot universele erffgenaam
hadde genomineert ende geinstitueert, en
dat meergenoemde Maria Peters van Eynd-
hoven, (bevorens volgens het 53e articul
van het eghtreglement, in dato den 18en
Maart 1656 en daerop gevolghde waar-
schouwinge van den 3en April 1708, beyden
van Haar Ho. Mo. de Heeren Staten Gene-
raal der Vereenigde Nederlanden, sullende
maacken en opreghten behoorlijcken staat
en inventaris, ten behoeve van hare onmondige
kinderen, van de erffelijcke en erffhaaffelijcke
goederen, bij haar en haren voorz. overledene
man zaliger, op zijn overlijden tesamen met vollen /
reghten beseeten), voornemens is eerstdaeghs
een wettigh houwelijck aan te gaan met
Peter van Gerwen, en dat die beyden genegen
waren door een minnelijck verdragh te
prevenieren en aff te snijden de geschillen
en disputen, welcke in tijden en wijlen
tusschen de voorkinderen, bij den voorz.
Francis Santegoets verweckt, en de nakin-
deren, in den toecoomende houwelijck te
verwecken, off tusschen gemelte Peter van
Gerwen en meergemelte voorkinderen, sou-
den connen ontstaan ende gerijsen, soo
compareerden voor schepenen des dorps Esch
ondergenoemt, den voorn. Peter van Gerwen
en Maria Peters van Eyndhoven, weduwe
wijlen Francis Santegoets voornoemt, mits-
gaders Andries Santegoets, woonende tot
Boxtel, ende Peter Peters van Eyndhoven,
medeschepen alhier, oomen van vaders
en moeders sijde, aangestelde en beëedighde
momboiren over de voorz. respective vier on-
mondige voorkinderen Jan, Maurits, Cornelis
en Maria Catharina Santegoets, en dus in
den naam en vanwegen de voorseyde voor-
kinderen, ende verclaarden de comparanten
(de twee laatstgenoemde met goedvinden
ende op approbatie van heeren officier
en schepenen alhier) te hebben aangegaan
ende gemaackt, gelijck sij doen bij en
mits desen, het naarvolgende houwelijcx-
contract ende conventie, namentlijk, dat
alle de goederen, soo erffelijcke, erffhaef-
felijcke als haeffelijcke, welcke bij de
toecoomende bruyd Maria Peters van
Eyndhoven staende houwelijck met den
anderen staan geconquesteert te werden,
oock die deselve bruyd van hare sijde
staan aan te besterven, soo bij de voor als
nakind, off kinderen, egalijck en eeven diep,
hooft voor hooft sullen worden gepartageert
en verdeelt, sonder onderscheyd, eeven alsoff
het kinderen waren uyt een en denselven bedde
geprocreert, en in cas de toecomende bruyd /
voor den toecomende bruydegom mogte comen
afflijvigh te werden, sonder kind off kinderen,
in haarlieder houwelijck verweckt, agter
te laten, dat den bruydegom uyt des bruyds
gereedsten boedel en goederen genieten en
profiteren sal eene somme van vierhondert
guldens eens en vooral, oftewel een somme
van twee hondert guldens eens en daeren-
boven alle jaren zijn leven lang geduerende,
twee sacken off sestien vaten rogge Bossche
mate, t'welcke een van beyden staen sal
tot keure ende welgevallen van de opge-
melde voorkinderen off derselver momboirs
en vooghden, daer beneffens sal den toecomende
bruydegom alsdan na sigh neemen de
kleederen, linnen en wollen, tot zijnen
lijve behoorende, mitsgaders alsulcke goe-
deren als staende der conthoralen houwelijck
van des bruydegoms sijde in egten geërft,
off hem aanbestorven wesen, sonder ytwes
meer, t'sij wegens vrughtgebruyck en toghte,
aan andere goederen off uyt hoofde van
eenige wetten, costuymen en usantien, off
op eenigerhande andere wijsen, te sullen off
te connen pretenderen, dat bij sooverre
den toecomende bruydegom voor de bruyd
moghte coomen te overlijden, insgelijcx
sonder kind off kinderen in haarlieder
houwelijck verweckt na te laten, de
vrienden off nabestaenden van de bruydegom
op geenderhande manieren bedaght off on-
bedaght yts sullen connen ofte mogen
eysschen, vorderen, off pretenderen van de
toecomende bruyd off hare kinderen, uyt
wat hooffde, oorsaecke off om wat redenen
sulcx soude moogen weesen, als blijvende des
bruyds boedel in sulcken gevalle in zijn
geheel ten profijte en voordeele van hare
jegenwoordige kinderen, soowel die sij ten
houwelijck comt aen te brengen, als t'geene
staande houwelijck en daarnaar geërft,
aanbestorven, gecoght off andersints gecon-
questeert ende vercreegen souden mogen werden.
Eyndelijck belooft en verbind sigh den bruydegom
geduerende zijn aanstaande houwelijck geene /
goederen, hoedanigh die genaamt, off waer
die staande en geleegen moghten wesen,
welcke door de bruyd ten houwelijccaangebraght, off
bij haer geërft, off haer aanbestorven werden,
sonder wille, consent en goedvinden van de
toecomende bruyd te sullen vercoopen,
belasten, beswaren, veralieneren off ander-
sints weerloos te sullen maecken, direct off
indirect, op egeenderhande manieren off om
geene redenen, hoedanigh die souden moogen
wesen, tot dien eynde (buyten wille, consent
en goedvinden der toecomende bruyd)
wel expresselijck en in de kraghtighste forme
renuntierende en affgaande het reght de
mannen als momboiren over hare vrouwen
naar reghten ende costuymen deser landen
competerende, geloovende wedersijds de voor-
noemde comparanten, te weten die voor
haarselven compareren, op verband van hare
propre persoonen ende goederen ende de
voorz. momboiren met goedvinden ende appro-
batie als vooren, op verband van der onmondi-
gens goederen, beyden nu hebbende ende naer-
maels vercrijgende, het voorschreve gecontrac-
teerde ende geconvenieerde in allen deelen
te sullen voldoen, aghtervolgen ende naar-
comen, en t'selve alsoock het voorz. renuntierende
en affgaen ten allen te sullen houden
en doen houden, goed, vast, steedigh ende van
waarden, sonder oyt daertegen te doen off
te sullen laten geschieden, in reghten ofte daer-
buyten. Getuygen waren hierover de heer
Johan Hartongh, stadhouder, mitsgaders
Adriaan van Kasteren ende Cornelis van der
Braacken, schepenen des dorps Esch, die
dese in oirconde ten prothocolle onderteec-
kend hebben, heden den derden January seven-
tien hondert drieëndertigh.
Aryaen van Kasteron
Cornelis van der Braken
Mij present J.W. Dompzlaar, 1733

 

 

Arnold Simons zei op zo, 03/26/2023 - 16:36

Allereerst grote dank voor het hierboven geleverd abstract en de transcriptie. Nieuw voor mij is de inventarisatie van de erfenis die Francis Santegoets nalaat aan zijn vrouw Maria van Eijndhoven met wie mijn stamvader trouwt. Wat voor familie trouwt hij?

Daarom mijn vraag of het mogelijk is de transcriptie van de akte (https://proxy.archieven.nl/235/036BBC8296DE47FF959473757EACBD5D )

te kunnen laten produceren. Hier wil ik best een vergoeding voor geven. Graag uw reactie.

Met vriendelijke groet

Geert Ouweneel zei op ma, 03/27/2023 - 09:27

Inventaris gedaan maa-
ken instellen bij Maria
Peters van Eyndhoven, we-
deuwe van wijlen Francis
Santegoets, van alle sooda-
nige erffelijke en erffhaeffe-
lijcke goederen, als sij en
den voorz. haren man op
zijn overlijden tesamen
met vollen reghten beseeten
hebben, ende dit ten behoeve
van de vier onmondige kin-
deren, bij den voorz. Francis
Santegoets doen hij leeffde
aen de voorn. Maria Peters
van Eyndhoven in wettigh
houwelijck verweckt, ende
sulcx tot voldoeninge van
het 53e articul van het egt-
reglement, in dato den 18en
Maart 1656 en de daarop
gevolghde waarschouwinge
van den 3en April 1708,
beyden van Haar Hoog Mogenden de
Heeren Staten Generaal der
Vereenighde Nederlanden.

Erffelijcke goederen
Eerstelijck een stuck ackerland, genaemt
de Moolenacker, groot ontrend aght loopense,
gelegen onder de Baronnye van Boxtel,
onder den Heertgangh van Brueckelen,
tusschen erffenisse Adriaen Santegoets
aen de eene en tusschen erffenisse van den
heere prince de Hornes aen de andere
sijde, ende met den eenen eynde streckende
met den anderen eynde tot op het smal-
water off de molengraft, zijnde specialijck belast
met eenen gewinchijns van twaelff stuyvers
ses penningen, in een meerdere gewinchijns aen
den gemelde prince de Hornes, heere van
Boxtel. /
Nogh een stuck ackerlandt, genaamt de
Grootacker, groot ontrende twee loopense,
gelegen als vooren onder den Heertgangh
van Leunisheuvel, tusschen erffenisse Cor-
nelis van de Ven, aen de eene, ende tusschen
erffenisse van den heere prince de Hor-
nes aen de andere sijde, ende met den
eenen eynde, streckende met den anderen
eynde tot aen erffenisse van Jan Louis
Verster.
Nogh een stuck ackerlandt, genaamt de
Hooleyck, groot ontrend twee loopense,
gelegen alsvooren, tusschen erffenisse van
Willem van Thuyl aen de eene, ende tusschen
erffenisse Peter Jan Santegoets aen de andere
sijde, streckende met den eenen eynde van
erffenisse Cornelis van de Ven, ende met
den anderen eynde tot aen erffenisse van
den heere prince de Hornes, off
een gemeene straet.
Zijnde de voorz. drie parceelen daeren-
boven nogh specialijck belast met een
capitael van een hondert vijffentseventigh
gulden, jegens den interesse van drie en
een halff percento ten behoeve van de
schutterije, genaemt de Lieve Vrouwe Broeders tot
Boxtel.

Erffhaeffelijcke goederen
Bouwgereedschap
Een hooghkar net ijser beslagh
2 aardkarren
Een wagen met 2 raderen en ijser beslagh
1 stellinghploegh met zijn toebehooren
1 groote en een kleyne eegh
2 zadels en 2 lighten
1 paerdekrib met de reep
2 snijbacken en 2 snijmessen
1 schep
2 schuppen /
1 turffschop
2 rieken
2 sighten 2 staecken
1 vlaghseysje
2 grasseysjens
2 paer haghten
4 kolbacken
2 wannen
1 saeykorff
4 vleegels
2 koeschaackels
2 karzeelen
2 gaffels
1 haargetouw
1 houte koorenvat
2 houte emmers
1 houthack
2 bijlen
1 ijsere hamer

Houtwerck
2 leeren
1 kruywagen
3 paardehamen
1 paer ijsere voorzeelen
1 reykussen
1 reyzadel
2 paer strengen
1 aghterhaam
1 toom
1 meelkorff
3 strooye korven
1 ijsere luister
1 houte schael met 1 ijsere effer en 5 pond
gewight
1 karkisje
Nogh 1 kist
1 bottelerye /
1 beddekoets
1 melcktob
1 verckenston
1 vierkante tafel
1 eycke backtrogh
1 praterstoel
1 biese en 6 houte stoelen
1 houte boterschotel
1 spinnewiel
1 vlasbraeck
1 tinreck
1 melckstande met schijff en staff
1 botergemack
1 waschkuyp
1 scherffbort 1 scherffmes
1 roomtonneke
1 melckton
1 houte melckschotel
1 houte doorslagh
1 papzeeff
1 sponderick heeckel
1 boterkorff
1 melcktonneke

Tinwerck
8 tinne schotelen middelslagh
3 taillooren
1 soutvat
10 tinne lepels
1 beeckertje
3 tinne kommekens

Kooperwerck
1 kopere snuyter
1 kopere koeketel van ontrend 3 kinnekens
1 handkeetel van 6 kannen
1 kopere bedpan met een ijsere steel
2 kopere roomkannen
1 kopere lamp

IJserwerck
1 pot /
1 ketel
1 struyffpan
1 vaserijser
1 haal 1 lenckhael
1 tangh
1 vuerschop
1 rooster
1 vleeschrieck
1 hanghijser
1 ijsere lamp
1 lantaarn
1 ijser koestenghel

Aardewerck
1 lijkruyck
1 steene boterpot
2 gemale schotelen
1 steene kruyckje
1 bierpintje
2 paptijlen
1 roompot
1 glase fles

Bedden ende toebehoorten
2 veeren bedden
2 veere hooftpeuluwen
2 veere hooftkussens
3 wolle deeckens
2 gordijnen gestreept, met den omloop
1 gordijnroey

Lijnwaet
4 oirsluynen
8 paer bedlaackens
9 trille en andere tafellaeckens
2 servetten
6 boterdoecken
6 handdoecken
8 koorensacken
1 karhuyff
De kleerden ende lijnwaet van de voornoemde
overledene
zijn aan den armen gegeven en tot
behoeff der voosz. onmondige kinderen gebruyckt /
ende coomen oversulcx alhier voor memorie.
Ende coomen de kleederen der voornoemde
langhstleevende, soo van wollen als linden, mede alhier voor memorie.
Ende heeft de voorn. Maria Peters van
Eyndhoven verclaard onder solemnelen eede,
haer mits absentie des heer quartierschouts
ende desselfs stadhouder bij den secretaris
deser dingbancke wettelijck gestaaft en
affgenoomen, dat sij geene der erffelijcke
ofte erffhaeffelijcke goederen int hooft deses
vermelt, haers weetens van desen inventaris
affgelaten ofte daerinne versweegen heeft,
behoudens nogtans dat sij desen inventaris
t'allen tijden sal moogen laten vermeerderen
met alle sodanige erffelijcke en erffhaeffe-
lijcke goederen als tot haarder kennisse souden
moogen coomen, soo waerlijck moeste haar
God almaghtigh helpen. Aldus gedaen en
geinventariseert als int hooft deses, ende
verclaerd onder solemneelen eede in handen
aslvooren, ten overstaen van Adriaan van
Kasteren en Cornelis van der Braken, schepenen
des dorps Esch, die dese in oirconde ten
prothocolle onderteeckendt hebben, heden
den negenden January seventien hondert
driendertigh.
Ariyaen van Kasteren
Cornelis van der Braken
Mij present J.W. Dompzelaar, 1733

Arnold Simons zei op ma, 03/27/2023 - 20:44

Beste Geert en anderen, grote dank voor de zo snel geproduceerde transcriptie. Als u voor uw werk een vergoeding wilt krijgen hoor ik dat graag. Succes met uw bijzonder werk!

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.