pravet
In St. Anthonis gingen vroeger daags na Driekoningen de pastoor en de koster alle gezinnen af om in natura (rogge) in ontvangst te nemen voor hen beiden. Naast b.v. ontvangst van paaseieren, communicantengeld, mest e.d. vormden deze gaven onderdeel van het onderhoud van de pastoor en de koster.
De rondgang na Driekoningen noemde men het (de) pravet. Wie kan er een verklaring geven voor dit woord? Het Meertens Instituut en BHIC wisten dit ook niet. Tot omstreeks 1920 bestond die pravet, toen wel in de vorm van een geldelijke bijdrage. Ik kreeg een notitieboekje van wijlen pastoor Antoon van Delft met alle pravitbedragen uit 1926.
Reacties (2)
Het gaat om een uitkering in naturing van voedingsmiddelen, dat deed mij denken aan termen als proviand en nog meer aan prebende, de term voor de uitkering die kanunniken ontvingen. Het Middelnederlands Woordenboek vermeldt heel wat spellingsvarianten van dit woord, zie https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=44241, net als het WNT, https://gtb.ivdnt.org/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=44241&lemma=…, maar deze variant zou dan zeldzaam zijn.
Via Logeion, een portal met Latijnse en Griekse woordenboeken, kom ik echter tot een overtuigender oplossing: pravet is een verbastering van brevettum, https://logeion.uchicago.edu/brevettum, een vergunning om aalmoezen in te zamelen. Brevet is ook nu nog een term voor een diploma of bewijs van vaardigheid, denk aan een vliegbrevet
Jac. van Kempen
zei op zondag 29 mei 2022 - 12:21