Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Overeenkomst uit 1485

Volgens een inventaris zou dit een overeenkomst zijn uit 1485 tussen H. van Zulen c.s. en bisschop David van Bourgondie over het verder graven van een Grift. Wil iemand dit voor mij transcriberen?

 

Bij voorbaat dank

Reacties (8)

Evert Jan zei op di, 06/30/2020 - 17:03

Hierbij de tweede en laatste pagina van deze overeenkomst

Geert Ouweneel zei op di, 06/30/2020 - 19:25

In manieren na bescreven sijn ons heren genaden mit Hubert van zulen
ende Warmbout mit horen  gesellen overcomen die grafte voirt dair die
Rhijnsche venen te gr.aven ind te eynden. In den eersten te  roceren dat
Hubert ind Warmbout mit horen gesellen voirsz. die voirsz. graft gelijck
die begonnen is mit hoirs selves gelden voirt doirgraven ind maecken sullen
ind den voirtganck tot volmakinge der griften duerende den tijt van
ses naestcomende jairen. Ende van dat dat doirgrraven der voirsz. venen
costen sall ind dat uter graft comen sall mijnen genedigen heere ind twee
van den veengenoten dair van den gemeenen veengenoten toe gedeputeert
jairlix dese vursz. goede bewijslicke rekeninge te doen ind bewijsinge.
Ende sij sullen voir uutlegginge, arbeit, costen inde moeyenisse van de
griften doirt veen te graven van dair die grift keert, voirt te wewsen
wair dat dair uutcoemen mach gegraven wesende den vierden
penninck hebben. dats te verstaen leggen sij drie penningen uut dat
van doirt te graven, sij sullen vier penningen roed boven ind ontfangen
ind anders genen oncost te rekenen. Voirt sijnt vorwaerden  wairt
sake dat uuten grafte voirsz. niet so veel en quame alst graven van den
torff ind den vierden penninck vorsz., so sullen ind mogen Hubert
ind Warmbout mit horen gesellen vursz. wederom daer alle die
gemeynen venen allans die grave ter veluscher zijden graven van den
oosten eynde aengaende ten roestenwairt behoirlick tot scieringe
mijns geneden heere rade ende der gedeputeerden van de veengenoten vursz.
ter tijt betaelt waren vant doirgraven ind vierde penninckh vursz.
tgene hem ontbracken mocht. End wairt
sake dat uuten grift vursz. meer quam dan den cost vant doirgraven
ind den vierden penningh voirsz. dair of zullen sij jairlicx dese ses jaren /
mijnen genedigen heere rekenscap doen bij dien als vursz. is ind sijne genaden dat
hantreyckenen ind betalen aen sijn genaden after wesen van den venen nemende
de drie penningen in de vierden penninck halden voir cost anders inde m.
nisse arbeit als vursz.. Ind willen die deputaten van den veengenoten jaerlicks
gesett, so mogen sij alle weecke, te veertiendagen ofte meaet gaen als
graeft off vercoipt besien in profijte mijns genedigen heere ind den veengenoten
off sennen uytgeven ind opboiren in den coop om al dinck sonder argch
ende serlepy te wesen. Ende binnen dese ses naestrcommende jairen niemant
van den veenen ind veengenoten te graven noch doen graven, dan elck
sijnen brant to sijns huys noderft, jairlicx &&& Hier op hebben Hubert
ind Waembout vursz. gelooft ende verpant voir hair ind haren erven bij
verlies vana llen hairen goede sij int sticht hebben ende crijgen mogen de
voirwairden te houden ind binnen dese ses jarien die venen doir te graven.
Sunder argelist. Hier waren over ende aen tot duersteden meyster Indolf
van de Veen domdeecken t'utrecht, mr. Symen van Sadenborch, mr. Sembijt,
Jan Key Geerloff Meeus van Vorselaer, Johan van Heemden, Bernt ...
ind Engberts van Zulen raide ind dienre mijns genadigen heere. Dis to oirconde
sijn de cedulen drie alleens houdende getekent mit des rentmeesters ind
Hubert van Zyulens namen hantscrift ondersreven dor mijns genedigen heere
Hubert van Zulen ind die veegenoten elck een hebben. Ggegeven anno
1485 decimo quarto die mensis Decembris.

&&&  oeck sij bevorwairt at Hubert und warmbout vursz. eder veenen
lantgrave mede van stonden aen sullen doen opgraven in die gelden
dat cost te graven uyten gemeenen torne? van den veenen als ...
boiren.

Gecollationeert den 9e Augusti anno 1545
tegen zekere oude cedule in papier
gescreven mit onderteyckent ende bevonden
daermede t'accorderen. Bij ons
Nicolay
G. van Sijlmon?

Evert Jan zei op di, 06/30/2020 - 19:33

Beste Geert Ouweneel,

 

Hartelijk dank voor deze zeer snelle reactie. Weer een stukje geschiedenis ontsloten. Heel fijn!

Evert Jan zei op vr, 07/03/2020 - 10:15

In de jaren zeventig van de 15e eeuw werd begonnen met het graven van een Grift (kanaal) van de Rijn bij Rhenen richting het huidige Veenendaal. Dit werk kwam in 1481 stil te liggen door het uitbreken van de Stchtse burgeroorlog. Na afloop van de oorlog werd in 1485 een herstart gemaakt waar deze overeenkomst betrekking op heeft. Nu komen in regel 12 de woorden voor ‘van dair die grift keert, voirt te wewsen’, een zinsnede die Taeke Stol ook aanhaalt in zijn boek De Veenkolonie Veenendaal. Hij gaat er vanuit dat met wewsen westen wordt bedoeld en dat er sprake is van een afbuiging van de Grift naar het westen, dus een verandering van richting.

Twee vragen:

Zou wewsen ook als westen gelezen kunnen worden?

Is hier wel sprake van een afbuiging of kan ook een verlenging in westelijke richting bedoeld zijn?

Heeft iemand een idee?

 

Otto Vervaart zei op vr, 07/03/2020 - 15:37

Halverwege het eerste blad staat er ten westen wairt, in de zesde regel van onderen staat ten westenwairt, niet oestenwairt. Op de oude en moderne kaarten van http://www.topotijdreis.nl zie ik de Davidsgrift ten noorden van Rhenen naar het westen afbuigen.

René van Weeren zei op vr, 07/03/2020 - 15:56

Ben het met Otto eens, de transcriptie Wewsen moet of een verschrijving zijn, of gebaseerd zijn op een eader exemplaar ban deze oorkonde. In beide gevallen lees ik ook westen.

Geert Ouweneel zei op vr, 07/03/2020 - 16:40

Hier is nog de tweede en laatste pagina:

mijne genedigen heere rekenscap doen, bij dien als vursz. is ind sijn genaden dat
hantteyckenen ind betalen aen sijn genaden afterwesen van den venen, nemelick
die drie penningen ind den vierden penninck halden voir cost ander ind m...
nisse arbeit als vursz., ind willen die deputaten van de veengenoten jaer...
gesett, so mogen sij alle weecke te veertien dagen ofter maent gaen ...
graeft off vercoipt, besien in profijte mijns genedigen, en ind den veegenoten
off senen uytgeven ind opborren in den coop om, al dinck sonder argelist
off ferpelij*  te wesen, ende boven dese ses naestcomende jairen niemant
van den veenen ind veengenoten te graven noch doen graven dan elck
sijnen brant tot sijns huys noderft jaerlicx, & hierop hebben Hubert
ind Warmbout vursz. gelooft in verpeent** voir hoir ende hoire erven bij
verlies van allen haren goeden sij int Sticht hebben ind crijgen mogen de
voirwairden te houden ind binnen dese ses jairen die venen doir te graven
sunder argelist, hier waren over ende aen tot Duersteden meyster Indolf
van de Veen domdeecken t'Utrecht, mr. Symon van Sadenborch, mr. Sembijt,
Jan Key, Geerloff Meeus van Vorselair, Johan van Heemden, Bernt ...
ind Egbert van Zulen, raide ind dienre mijns genedigen heere. Dis to oriconde
sijn der cedulen drie alleens houdende getekent mit des rentmeesters ind
Hubert van Zulens namen hantscrift onderscreven, der mijnen genedigen heere
Hubert van Zulen ind die veengenoten elck een hebben. Gegeven anno
dusende C quarto LXXXquinto decimo quarto die mensis Decembris.

Oeck sijn bevorwairt dat Hubert ind Warmbout vursz. der veenen
lantgrave mede van stonden aen sullen doen opgraven ind die
gelden dat cost te graven uyten gemeenen corven van de veenen als vur-
boiren.

Gecollationeert den 9en Augusti anno 1545
tegen zekere oude cedulle in papier
gescreven mit onderteykent  ende bevonden
daermede t'accorderen bij ons
Nicolay                C. van Sijlmon?

* ferpelij: kwade trouw
** verpeent: straf of boete voor iets vragen

Evert Jan zei op vr, 07/03/2020 - 17:55

Beste Geert, Otto en René

 

Hartelijk dank voor de transcriptie en voor het meedenken.

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.