Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Oude (graf?)steen in gotisch schrift op kerkhof Vliermaal

Tot nog toe is niemand (bij mijn weten) er in geslaagd om een transcriptie te maken van een tekst op een oude (graf?)steen op het oude kerkhof rond de kerk van Vliermaal (nu bij Kortessem in Belgisch Limburg). Dank voor alle hulp, mvg, Roger Thijs

PS. Vliermaal maakte deel uit van het graafschap Loon en gaf zijn naam aan het Loonse oppergerecht, dat reichsunmittelbaar bleef (als direct rijksleen) terwijl het Loonse territorium later Luiks werd. Er waren in de post-Karolingse tijd ook graven van Vliermaal maar of hiermee een territorium overeenkwam wordt betwist.

Reacties (9)

René van Weeren zei op wo, 05/24/2023 - 21:56

Nog niet alles, maar vast de eerste regels, die bevestigen dat het om een grafsteen van een echtpaar gaat.

Hier leyt d'eerzamen
Hubrecht Au....
en[de] Katheri[n]e sijn huys
vrouwe

Roger Thijs zei op do, 05/25/2023 - 08:16


Beste dank René.
Ik heb volgende reactie binnengekregen:
"Hallo Roger, Ik heb deze grafsteen (met de gotische letters) indertijd nog opgegraven (op vraag van pastoor Bongaerts) in de vloer van de kerktoren."
Enige contextuele toelichting:
De toren dateert uit de 11e-12e eeuw, en is gebouwd met afbraakstenen van Romeinse bouwwerken in Tongeren;.
Het kerkschip & koor zijn nieuw van 1783-1785) en vervangen een oudere bouwvallige versie.
Over het laatste zijn er heel wat archieven: Het kapittel van Hoei (Huy) had de grote tienden en was niet happig om te financieren.

René van Weeren zei op do, 05/25/2023 - 12:23

Het vordert stukje bij beetje

Hier leyt d'eerzamen
Hubrecht Audnis
en[de] Katheri[n]e sijn huys
vrouwe
in de hili-
cke staet
tsaemen
....

Roger Thijs zei op do, 05/25/2023 - 12:57

Thanks

De naam Audnis is mij voor de regio niet bekend.

Ik heb eens gezocht in het oudste goederenregister van Alden Biesen 1280-1344  
gepubliceerd door Buntinx & Gysseling in 1965, met woordindex 1977
(Alden Biesen ligt op 10 km met veel goederen in Vliermaal)
Komen voor:
Andries 1x
Andrijs 1x
Andris 90x
het laatste meestal als "sent Andris dage" (dag waarop de pacht verschuldigd was)

René van Weeren zei op do, 05/25/2023 - 14:41

Dit is zo een afbeelding waar je steeds meer in ziet naarmate je langer kijkt. Het laatste woord is niet helemaal zeker door de afgebroken onderkant, maar ik kom tot het volgende, betreft dus een 56 jaar lang gehuwd echtpaar dat kennelijk gelijk of zeer kort na elkaar overleed:

Hier leyt d'eerzamen
Hubrecht Audnis
en[de] Katheri[n]e sijn huys
vrouwe
in de hili-
cke staet
tsaemen
geleeft
LXVI jaer
en geliek
verstorven

Roger Thijs zei op za, 05/27/2023 - 10:42

Dank u,
Ik had ook gecrosspost in de facebook sites "Familiekunde Vlaanderen" en "Heemkundige kring Kortessem".

Belangrijkste verschillen in de commentaren:
"begraven" ipv "d'eersamen"
"Andries" ipv "Audnes"

Hoe zou u de steen dateren op basis van het schrifttype?

René van Weeren zei op za, 05/27/2023 - 11:21

Na herlezing ben ik het eens met de verbeteringen.

Qua datering: dat is lastiger, maar gezien het gotische schrift en op basis van vergelijkbare gedenkstenen elders vermoed ik dat het hier gaat om een 15e-eeuwse grafsteen. Maar ook ten aanzien hiervan sta ik open voor andere suggesties...

 

Peter Vanbrabant zei op wo, 05/31/2023 - 22:05

Ik ben zelf eens een foto gaan nemen en de onderste regel verder uitgegraven: 

Ik lees het volgende nu:

HIER LYN (leyen) BEGRAVEN

HUBRECHT AUDRIES ('t is niet ANDRIES als je de N vergelijkt met een andere N)

EN KATHERI(n)E (met streepje erboven, dus afkorting) SYN HUYS

VROUWE

INDE HIEL (het is zeker een E die volgt op de I)

CKE STAET

TSAMEN

GE(W)EEST (niet zeker over de W)

LXVI (J)AERE

ENDE GESIER (gesierve lijkt me gestorven te kunnen zijn

VE (hier staat precies een streepje boven) INT JAE 

Ik denk dat er dieper dus nog een regel staat met het jaartal.

Nog maar eens terug gaan naar het kerkhof.

Michel Oosterbosch zei op za, 06/03/2023 - 00:06

Dag allen,
Een frottage of rubbing (met potlood en papier) geeft vaak een beter beeld dan een foto.
Niettemin is de tekst, zeker met de voorzetten hierboven, inmiddels redelijk duidelijk (het minst nog de X in LXVI) :
Hier sijn begraven / Hubrecht Andries / en(de) Katheri(n)e sijn huys / vrouwe / in de(n) hieli / cken staet / tsamen / geweest / LXVI jaere[n] / en(de) gester / ve(n) int jae[r] / ...

Hielick is Middelnederlands, maar komt ook later zeker nog voor. En door verwering lijkt deze steen misschien ouder dan hij is. De datering is moeilijk, maar 15de (cf. René) of 16de eeuw zijn mogelijk.

De indices op de PR van Vliermaal leveren geen naamdrager op.

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.