Oplossingen Paleopuzzel nr. 98: Lang genoeg gezeten

Actum den 14e dach van Meye 1563 controlle
van schepenen
Ghgezien bij den college van schepenen deser stede van Sluys t'proces
criminel voor henluyden beleedt van ghebanre vierschaere ende ghesloten
int advis tusschen Jacob Theunis hoochballiu, heysschere ter eender
zijde ende Adriaen Doens, ghevanghen verweerdere ter andere zijden, scepenen
voorn. uuten t'zelve advis verclaersen den verweerdere alsnoch ter
verzochte slakinge niet ontfanghelijck te wesen, admitteren
nietmin partijen hinc inde ter verificatie van de saicken in
huerluyder scriftueren begrepen, ordonnerende voorts pertijen an
beede zijden te doen recoleren de oorconden bij informatie
preparatoire ghehoort ende de persoonen in de overgheleyde
certificatie ghedemineert ende dat onthier ende den naesten
dinghedaghe, dat zijn Maendaghe eerstcommende ende daernaer
recht. Actum ut supra.
Actum den 27en dach van Meye 1563 present
t'college opter minne.

Oplossing paleopuzzel 98 Geert Ouweneel

Dat is een interessante transcriptie, Geert, dank je wel! Mooie oplossing in de laatste regel: opter minne. En ook heysshere is mooi opgelost. Zeeuwen schrijven graag een h vóór een beginklinker. Misschien kun je nog eens kijken naar de woorden waar je een ch-combinatie zag? Staat er altijd een h achter de c? Wij denken van niet. Kijk ook nog eens goed naar het laatste woord van regel 1 en vergelijk het eens met het laatste woord van de eennalaatste regel en het eerste woord van de laatste regel. En wij denken dat de achternaam van Jacob niet Theunis is. Misschien kun je er nog eens naar kijken? Verder complimenten hoor, je hebt de eerste aanzet gegeven. Ik ben benieuwd of er meerdere forumbezoekers zijn die een poging willen wagen.

Hartelijke groet, Anneke

Actum den XIIIIen dach van Meye 1563 p[re][se]nt ’t coll[ege]
van scepen[en].

Ghezien bij d[en] college van scepen[en] dezer stede van [der] Sluus ’t proces
criminel voor heml[ieden] beleedt in ghebanre vierschae[re] en[de] ghesloten
in ’t advis tusschen Jacob Stennis, hoochbailliu, h[eessche]re, ter eender
zijde, en[de] Adriaen Doens, ghevanghen, v[er][weerde]re, ter ande[re] zijden. Scepen[en]
voorn[oemt] uuten[de] ’tzelve advis v[er]claersen den v[er][weerde]re alsnoch ter
v[er]zochte slakinghe niet ontfanghel[ijck] te wesen, admitteren
nietmin partijen hinc inde ter verificatie van [den] faicten in
huerl[ieden] scriftue[re]n begrepen, ordonneren[de] voorts p[ar]tijen an
beede zijden te doen recoleren de oorconden bij informatie
p[er]paratoire ghehoort en[de] de p[er]soonen in de overgheleyde
certificatie ghedeno[m]mert en[de] dat onthier en[de] den naesten
dinghedaghe die zijn maendaghe eerstcommen[de], en[de] daernaer
recht. Actu[m] ut s[upr]a.

Actum den XXVIIen dach van Meye 1563 p[re][se]nt
’t coll[ege] p[re]ter Minne.

https://hdl.handle.net/21.12113/1EE805A38A8F46AE8D5616B0FC8316DA

    Actum den xiiij en dach van meije 1563 present tcollege

    van scepenen

Ghezien bijden college van scepenen deser stede van sluijs tproces

criminel voor henluijden beleedt in ghebanre vierscaere ende ghesloten

int advis tusschen Jacob Stennes hoochbaillue heersere ter eender

zijde ende adriaen doens ghevanghen verweerdere ter andere zijden Scepenen

voorn. uutenen tzelve advis verclaerten den verweerdere alsnoch ter

verzoghten stakinghe niet ontfanghelijck te wesen admitteren

metten partijen hier inde ter verificatie vande saicken in

hueren scrifturen begrepen Ordonnerende voorts partijen an

beede zijden te doen recoleren de oorconden bij informatie

preparatoire ghehoort ende de persoonen inde overgheleijde

rectificatie ghedenommert ende dat uuthier ende den naesten

dinghedaghe die zijn maendaghe eerstcommen ende daernaer

Recht Actum ut supra

     Actum den xxvij en dach van meije 1563 present

    t college proter minnne

Oplossing paleopuzzel 98 Paul de Wit

Een prima transcriptie Paul! Wij lezen alleen de achternaam van de hoogbaljuw anders en over de uiteindelijke oplossing van een woord in die zelfde zin en een koppel van twee woorden aan het eind twijfelen we nog. We zijn dan ook altijd benieuwd naar de oplossingen van paleopuzzelaars! Dank voor je oplossing.

Hartelijke groet, Anneke

Oplossing paleopuzzel 98 Aline Slot

Een knappe poging, Aline! Het is best een pittige tekst. Misschien kun je nog eens kijken naar een paar woorden, zoals de naam van de hoogbaljuw, heersere, stakinghe, etc. Het gaat dan met name om letters die er wel staan en niet getranscribeerd zijn en letters die er niet staan maar in je oplossing zijn toegevoegd.

Verder complimenten voor je oplossing!

Hartelijke groet, Anneke

Ook een poging gedaan. Geen makkelijke tekst om alles ontcijferd te krijgen.

Actum den xiiiiden dach van meije 1563 present 't college
van scepenen
Ghezien bij den college van scepenen deser stede vande Sluus 't proces
criminel voor hemlieden beleedt in ghebanre vierschaere ende ghesloten
in't advis tusschen Jacob Slennis hoochbailliue heere ter eender
zijde ende Adriaen Doens ghevanghen verweerdere ter anderen zijden scepenen
voornoemde uutende 't zelve advis verclaersen den verweerdere alsnoch ter
verzochte slakinghe niet ontfanghelijck te wesen admitteren
met min partijen h..c inde ter verificatie vande faicten in
huerlieden scriftueren begrepen ordonnerende voorts partijen an
beede zijden te doen recoleren de oorconden bij informatie
preparatoire ghehoort ende de persoonen inde ondergheleijde
certificatie ghedenommert ende dat onthier ende den naesten
dinghedaghe die zijn maendaghe eerstcommende ende daernaer
recht. Actum ut supra.

Actum den xxviiden dach van meije 1563 present
't college pro ter minne

"Een prima transcriptie Paul! Wij lezen alleen de achternaam van de hoogbaljuw anders"

Dan maak ik er Jacob Stevins van.

Oplossing paleopuzzel 98 Paul de Wit

Dat lazen wij ook, Paul: Stevins. En als we echt zouden opschrijven wat er staat, denken we zelfs dat het Steuins zou moeten zijn, maar bedoeld wordt: Stevins.

Hartelijke groet, Anneke

Oplossing paleopuzzel 98 Andreas

Het is inderdaad een lastige tekst, wij twijfelen ook nog over wat oplossingen, zoals de oplossing van de afkorting in de allerlaatste regel. Maar je komt een heel eind, Andreas, complimenten! Misschien zou je nog eens naar wat afkortingen kunnen kijken en naar de achternaam van de hoogbaljuw en de afkorting die daarna komt, en het woord ondergheleijde in jouw transcriptie. Bij herlezing zou je wellicht nog verder nog wat puntjes op de ï kunnen plaatsen.

Hartelijke groet, Anneke

OPLOSSING PALEOPUZZEL 98 - LANG GENOEG GEZETEN

Beste paleopuzzelaars, leuk dat jullie hebben meegedaan met het oplossen van deze paleopuzzel. Het was hier en daar best lastig. Onze oplossing luidt als volgt:

1. Actum den xiiiien dach van meije 1563 present tcollege
2. van scepenen
3. Ghezien bijden college van scepenen Deser stede vander sluus tproces
4. criminel voor hemlieden beleedt In ghebanre vierschaer ende ghesloten
5. Int aduis tusschen Jacob steuins hoochbailliu heesschere ter eender
6. zijde ende adriaen Doens gheuanghen verweerdere ter ander zijden Scepenen
7. voornoemt vutende tzelue aduis verclaersen Den verweerdere alsnoch ter
8. verzochte slakinghe niet ontfanghelijck te wesen admitteren
9. nietmin partijen hinc Inde ter verificatie vande faicten In
10. huerlieder scriftueren begrepen Ordonnerende voorts partijen an
11. beede zijden te doen Recoleren De oorconden bij Informatie
12. perparatoire ghehoort ende De persoonen Inde ouergheleijde
13. certificatie ghedenominert ende Dat onthier ende Den naesten
14. Dinghedaghe dit zijn maendaghe eerstcommende ende Daernaer
15. Recht Actum vt supra
16. Actum den xxviien dach van meije 1563 present
17. tcollege preter minne.

OPLOSSING PALEOPUZZEL 98 - toelichting

Opmerkingen n.a.v. onze oplossing: 
We hebben puur gekeken naar wat er staat, dus de u en de v niet aangepast.
De afkorting van het woord dat 'eiser' betekent in regel 5 hebben we als heesschere opgelost. heijsschere is een mooiere en begrijpelijkere oplossing. De juiste oplossing zal afhangen van het feit of het woord ergens volledig is uitgeschreven. Het eerste woord in regel 9 hebben we gelezen als nietmin. We zijn er niet helemaal zeker van.
De laatste afkorting in regel 17 hebben we opgelost als preter minne. opter minne zou welllicht ook kunnen. Wie weet de juiste oplossing?

Bron: Zeeuws Archief, toegang 11 Rechterlijke, Weeskamer en Notariële Archieven Zeeuws-Vlaanderen (RAZVL), 1447-1796, inv.nr 1651. Sententie in het Vierschaarregister van Sluis, 14 mei 1563.
https://hdl.handle.net/21.12113/1EE805A38A8F46AE8D5616B0FC8316DA Scannr 4, onderste sententie op de rechter bladzijde. De onderste datering hoort bij de sententie op de volgende scan (nr 5).

Dank jullie wel voor het meepuzzelen!

Hartelijke groet, Anneke

"De laatste afkorting in regel 17 hebben we opgelost als preter minne. opter minne zou welllicht ook kunnen. Wie weet de juiste oplossing?"

Dag Anneke,

De p met een streep erboven staat voor pre-, er staat dus preter = behalve. Opter is geen optie. Met Minne wordt ongetwijfeld schepen Jacobus Minne bedoeld, die hier op het appel ontbreekt. Ook op scan 8/13 is hij afwezig (linker pagina r. 4, in r. 23 ontbreken er meerdere schepenen). Hij komt voor in 
https://books.google.nl/books?id=aHo6AAAAcAAJ&pg=PA46#v=onepage&q&f=fal… op blz. 46 e.v. 

Voor dit gebruik van preter zie bijvoorbeeld de Haagse Quaetclap. 
https://haagsehandschriften.blogbird.nl/uploads/haagsehandschriften/157… (passim).

Overigens, de p met een streep door de stok staat voor per-, dus in r. 12 van onze tekst staat strikt genomen perparatoire, zoals we verderop in de regel ook persoonen lezen. Via Google kom ik het woord perparatoire ook wel tegen. Preparatoire is uiteraard de verkieslijkere vorm.

De twee vormen van de p (met streep erboven en met streep door de stok) worden niet willekeurig door elkaar gebruikt.

Hartelijke groet, Paul

Ook op scan 8/13 linker pagina, in r. 11, staat heesch en heessche[r] of heessche[re]. Heijsschere is misschien mooier, maar heesschere komt, althans volgens Google, veel en veel vaker voor. 

Oplossing paleopuzzel 98 - reactie Paul de Wit

Dag Paul,

Dank je wel voor je uitvoerige reactie, toelichting en verwijzingen naar websites met nadere informatie. Daar ben ik blij mee. Het moet inderdaad heesschere zijn, dat hadden we gehandhaafd. Scan 13 had ik gezien, daar stond inderdaad nog een J voor, dus daar kon ik geen minne van maken. Maar dat zal dus de J van Jacobus zijn. Bij regel 12 hadden we in de basistranscriptie inderdaad per staan, maar naderhand is dat gewijzigd in pre omdat we het woord preparatoir vonden in een juridisch woordenboek. Goede leer voor de volgende keer: de eerste suggestie is vaak correct en de maker van de basistranscriptie had goed verder gekeken, zowel bij heesschere als bij perparatoir.

Ik pas de finale transcriptie aan. Dank voor je uitleg!

Hartelijke groet, Anneke