Volgesn mij staat er: merctolle en mercttolle. Dus tol om de markt te betreden (??).
Merrtolle of meurtolle?
Goedemorgen,
Ik heb een vraagje over een woord dat in meerdere jaren van de thesaurierrekening van de stad Haarlem voorkomt. Aan de rentmeester van Kennemerlant en Vrieslant wordt een pacht betaald voor een merrtolle? Later ook nog een hamburger tholle. Ik heb van 3 jaren een schermprint gemaakt met het woord. In 1517 wordt volgens mij naar een besluit verwezen van zijne Majesteit. Hij zal als landheer het tolrecht hebben gehad en de rentmeester zal zijn belangen dan hebben waargenomen. De vraag is alleen wat hier nou precies staat, ik lees iets van meurtolle of merrtolle. Ik heb het woord in rood gekaderd. Wie leest hier iets anders? Los nog van wat dit dan zou kunnen zijn.
Met vriendelijke groet,
Ralph
Reacties (4)
Aaah, in het tweede deel (1527) staat ook hamburger en dan bier volgens mij dus dan klinkt een markttol logisch. Ik lees even snel op Internet dat marktrecht in de middeleeuwen was ontstaan en alleen door de heer verleend worden. Dan zal de rentmeester de jaarlijkse som dus in naam van de landsheer hebben geint van de stad Haarlem. Weten we dat ook weer ;-). Soms lijken die letters zoveel op elkaar en dan ook nog eens met verschillende handschriften (en het feit dat woorden vroeger anders geschreven werden dan nu). Puzzelen voor gevorderden, maar weer bedankt Geert!
Met vriendelijke groet,
Ralph
Er zit bij de pacht van tollen zelfs nog een laag tussen: de pacht werd voorgeschoten door de tolpachters, zodat de betreffende overheid verzekerd was van de jaarlijkse pachtinkomsten. De pachters zelf inden de tol van de gebruikers. Zo werd het financiële risico voor de landsheren zo klein mogelijk gehouden en kwam deze bij de tolpachters te liggen.
Beste René,
Komt inderdaad ook uit diverse stukken naar boven. Ook voor de inning van accijnzen werkte dit vaak zo. Door het direct bij de inners te beleggen waren zij ook gemotiveerd om ervoor te zorgen dat men de tol ook daadwerkelijk afdroeg anders hadden ze zelf bijvoorbeeld een vast bedrag aan de stad of landheer betaald en zouden ze verlies lijden als ze alles op zijn beloop zouden laten gaan.
Met vriendelijke groet,
Ralph
Ralph van der Lans
zei op woensdag 7 februari 2024 - 10:19