markttolheffingen 1535 Mill NB

Item mijn genadige heer, grave van Bueren etc. als gouverneur ende
regent des landts van Cuyck, heeft van konicklijcke majesteyt wegen den naebuyren
ende ondersaten van Mil verleent ende toegelaten twee vrij jaer-
merckten des jaers, dieselve jaermerckten bevest ende geprevilegeert
met behoorlijcke vrijeheden ende privilegieen, gelijck andere jaermerckten
hier omlanghs gelegen geprivilegeert ende bevrijdt sijn, te wetene
dat die vrijheyt innegaen sal drye dagen voor elcken mercktdach
ter sonnenopganck die geduyrende drye dagen nae elcken merckt-
dach ter sonnenonderganck, dat is elcke merckt seven vrije dagen
naer St. Jorisdach voor Meydage, den anderen jaermerckt
sal wesen den iersten Dynsdach nae St. Jacopsdach apostel,
ierstwerven innegegaen ende begonnen in den jaere '35.

Dit hiernae beschrevenen is d'ordonnantie ende bevel
mijns voorsz. genadige heeren, soo men op dese nieuwe
jaermerckt voor zijne genade tol ende gerechticheyt
ontfangen ende elcken vercoghten beest nemen
sal.

Item een peert                1 stuyver brabants [schelling?]
Item van een koye ofte hoorenbeest    1 stuvyer brabants
Item van een vet vercken        1 stuvyer brabants [idem]
Item van een vasel* vercken        1 oort stuvyers
Item van een soch met hudden    1 stuver brabants
Item van een schaep            1 negenmanneken

Ende voort van allen anderen coopmanschappen sal men ontfangen
ende voor tol nemen, als men op de Cuycksche jaermerckten
gewoonlijck is te geven.

* vasel: ongeboren vrucht

Ik lees het romeinse cijfer in de 2e en 3e regel van de opsomming van posten als een 1 met een haal erdoor, en dat betekent volgens mij: ½.

Ben benieuwd hoe anderen hier tegenaan kijken.

Met je eens, Anton.

Dank je wel, allemaal !

Ik had zelf voor vasel vercken de vertaling fokzeug (zonder biggen dus)

vasel: bv. nw., in vaselvarken, vaselîmen : die aangehouden werden om te fokken ; vd. ook halfvet.

http://www.twentsetaalbank.nl/docs/Dialect_van_Twenthe-JHScholten-DmB-1…

En voor sogh met hudden of kudden: zeug met jongen/biggen.

Verder over de geheven tol: Hans Vogels mailde me dit:

Ik heb Ludo Boeije uit Deurne geraadpleegd. Hij komt tot de volgende aanduiding:

1 Payement Brabants  payement = pagamentum gangbaar geld of betaling (1β  = waarschijnlijk schelling).

½ stuyver Brabants         

½ Payment Brabants (1/2β = waarschijnlijk schelling)

Hij wijst hiervoor naar een artikel van Theo Nissen, Calculatis. Rekengeld bij de cijnsheffing in oostelijk Noord-Brabant (13e-18e eeuw), in Jaarboek voor munt- en penningkunde 93-94 2006-2007 Koninklijk Nederlands Genootschap voor Munt- en Penningkunde te Amsterdam.

Hierin wordt het verschil uitgelegd tussen rekengeld en muntgeld. De bovengenoemde bedragen zijn allemaal muntgeld.

Ik neig met dit alles voor de afkorting  “β” bij post 1 naar wat Hans schrijft: 1 payement brabants, gezien de verschillende aanduiding vgl. bijv. met st(uiver).

Voor post 2 en 3 de aanduiding “soort J” i.t.t. de duidelijk 1/één elders: een half i.p.v. 1/één.