Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Interpretatie transcriptie (Helmond, 1445)

Beste lezer, 

 

Ik heb wat moeite om een transcriptie uit het Schepenarchief van Helmond d.d. 1445 te interpreteren. Ik hoop dat iemand me even wil helpen. 

Het gaat om deze tekst:

https://www.geschiedenishelmond.nl/zoek-resultaat/oai_mi/sa_%7B0EF2B836…

 

Als ik de tekst ontleed, denk ik dat we naar deze stukjes kijken (in geel mijn toevoegingen):

Jan III  zn. v. Jan Walscharts  II

ende noch Jan II des voirs. wilen Jan Walscharts I soen

die Lijsbetten Ermgerden Sweerts dochter hadde ->Lijsbet is de vrouw (dochter?) van Jan II of I?

Thoenis sijn soen -> zoon van Jan II (Of Jan I? of Jan III?)?

Ghijsbrecht Thijs Melis soen man v. Lijsbeth dr. v. Jan Walscharts -> dochter van Jan II (of I / III)?

Henric zn. v. Henric Smolners soen man v. Belen dr. v. Gertruyt Jan Walcharts dochter
    dus: Gertruyt is de dochter van Jan II (I / III?) en Belen de kleindochter van Jan II?

Kathelijn dr. v. Gertruyt voirs -> en Kathelijn is de achterkleindochter van Jan II?

    … voer hen selven …

ende die wittige kijnder van Laureys Jan Walscharts -> Laureys is dan een zoon van ???

    … hebben erflic vercocht…

 

Ik hoop dat deze oude aktes een bepaalde vaste structuur hadden, waaruit af te leiden is welke Jan elke keer bedoeld wordt.. Wellicht wordt alles gerelateerd aan de eerste die genoemd wordt? Of juist de laatste Jan die genoemd is? 

 

Hartelijke groet, Sanne

 

Reacties (8)

Sanne zei op ma, 03/15/2021 - 12:48

PS: dan nog een aanvullende vraag: wat betekent 'erfelijk verkocht'?

Betekent dat dat de ontvanger/koper ook een familieband heeft? 

Of dat ze iets dat ze geerfd hebben verkopen?

Of wellicht een derde optie die ik niet bedenk.. :)

René van Weeren zei op ma, 03/15/2021 - 13:23

De term erfelijk verkocht duidt er op dat de koper en nieuwe eigenaar het volledig en erfelijk eigendom krijgt; de nieuwe eigenaar kan het bezit dus nalaten aan zijn eigen erfgenamen en er rusten geen oude erfrechten van vorige eigenaars meer op.

 

Het lijkt mij dat Jan Walscharts de centrale Jan in het verhaal is, maar naast wettige (lees: binnen het huwelijk verwekte kinderen) ook nog bastaardkinderen heeft, waardoor meerdere kinderen dezelfde naam kunnen hebben: in dit geval zijn er dus twee zonen met de naam Jan. Bastaardkinderen hadden in het toen geldende erfrecht namelijk wel recht op een erfdeel van hun natuurlijke vader.

 

Overledene: Jan Walscharts, nakomelingen
1) wettige zoon Jan
2) bastaardzoon, eveneens Jan, moeder Lijsbet Ermergerden Sweertsdr x Thijs Melissoen
3) dochter Gertruyt, vermoedelijk al overleden
3.1) kleindochter Belen, dochter van C, gehuwed met Henric, zoon van Hendric Smolnerssoen
3.2) Kathelijn
4) zoon Laureys, vermoedelijk al overleden en wettige kinderen nagelaten, namens wie 3.1 en 3.2 mede optreden

Mogelijk is ook Thoenis een zoon van Jan Walscharts; in dat geval is Thoenis ook al overleden en is diens zoon (en vermoedelijk enig kind) Ghijsbrecht de erfgenaam.

 

Otto Vervaart zei op ma, 03/15/2021 - 13:29

Beste Sanne, de tekst die je hier aanreikt is slechts een uittreksel of samenvatting van een akte in een register met schepenakten (RHC Eindhoven, toegang 15240, Schepenbank Helmond, 1396-1810, inv.nr. 3794), geen volledige transcriptie. Met de akte zelf erbij valt er meer te zeggen, al vrees ik dat die tekst weinig komma's zal bevatten die het soepeler leesbaar maken. Op de site van het RHC Eindhoven, https://www.rhc-eindhoven.nl/, zijn er geen scans van dit register.

 

Sanne zei op ma, 03/15/2021 - 13:34

Hallo Otto, dank je wel voor de reactie. 

Nog niet eerder heb ik het bestaan van leestekens gewaardeerd :)

groet, Sanne

Sanne zei op ma, 03/15/2021 - 13:41

Hallo René, 

 

Heel erg bedankt voor de razendsnelle reactie. 

En ik heb nog een tekst gevonden, die jouw conclusies geheel bevestigt: 

 

https://www.geschiedenishelmond.nl/zoek-resultaat/oai_mi/sa_%7BE23195A5…

 

Jan IIa zn. v. Jan Walscharts I

+ Jan IIb sijnen brueder

en Thonis sijn soen -> zoon van Jan IIa neem ik aan?

Henric zn. v. Henric Smolners + Belen sijn wijf

     (….hebben erflic vercocht Ghijsbrecht Mathijs Melis soen allen haer recht ende gedeelt van den guede van …)

Jan Walscharts en Belen sijn wijf 

Herman Eijcman - schepen

Jan van Gerwen - schepen

3 november 1445

 

Nogmaals heel erg bedankt en hartelijke groet, Sanne

 

 

 

Sanne zei op ma, 03/15/2021 - 14:13

Mag ik toch nog even eigenwijs zijn :)

Over de eerste tekst: 

https://www.geschiedenishelmond.nl/zoek-resultaat/oai_mi/sa_%7B0EF2B836…

 

Zonder punten en komma's is het lastig, maar ik meen toch te lezen dat Jan nog een dochter Lysbeth had (met een echtgenoot Gijsbert):

"... Ghijsbrecht Thijs Melis soen man v. Lijsbeth dr. v. Jan Walscharts "

 

Zou dit juist kunnen zijn? 

 

Vriendelijke groet, Sanne

 

René van Weeren zei op ma, 03/15/2021 - 17:59

Sanne,

Je hebt gelijk, ik had in mijn enthousiasme een verkeerde koppeling gemaakt. Bij tweede lezing en 'her-invullen' van punten en komma's kom ik tot een invulling waar ik ook Thoenis beter in kan plaatsen:

 

Overledene: Jan Walscharts, nakomelingen
1) wettige zoon Jan
2) bastaardzoon, eveneens Jan, moeder Lijsbet Ermergerden Sweertsdr

3) zoon Thoenis

4) dochter Lijsbet x Ghijsbert Thijs Melissoen
5) dochter Gertruyt, vermoedelijk al overleden
5.1) kleindochter Belen, dochter van C, gehuwed met Henric, zoon van Hendric Smolnerssoen
5.2) Kathelijn
6) zoon Laureys, vermoedelijk al overleden en wettige kinderen nagelaten, namens wie 5.1 en 5.2 mede optreden

Sanne zei op ma, 03/15/2021 - 18:57

Hallo René,

heel hartelijk bedankt!

en een hele fijne avond gewenst,

groet, Sanne

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.