Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Ik miss een woord III

Beste mede Paleografen,

Ik miss nog een woord. Hier onder wat heb ik ervan gemaakt. Het gaat over de regel dat in orangie is. Wat betekent "op hunl. opsetten lijff"? En "ontpaert"?

ende Schoutens daer op geandtwoirdt dat hij wilde
met hunl. opsetten lijff en goet voor t' vaderlandt
Dewijle dat ghij mij soo ontpaert hebt neemt

Alvast bedankt!
Lucia

Reacties (7)

Otto Vervaart zei op do, 06/06/2024 - 09:46

Beste Lucia, ik lees allereerst hier met sine opsettenOpsetten betekent volgens mij opzet of plan, eventueel plannen. Ontpaeren moet het tegendeel zijn van paren, bijeenbrengen, dus iets in de trant van scheiden, afhouden van. Hoe loopt de zin verder, wellicht helpt de verdere context...

ChrisvD zei op do, 06/06/2024 - 10:48

Ik lees hunl. (merk op het diakritisch teken boven de u). De afkorting hunl. staat in het algemeen afhankelijk van de context voor hunl[uyden] (znw.) of hunl[uyder] (bez. vnw.) of met een andere spelling hunl[ieden] of hunl[ieder].

Otto Vervaart zei op do, 06/06/2024 - 12:21

@Chris, je hebt gelijk, ik zie nu dezelfde h in het woord hebt, ik keek daar eerst overheen, er is echt een verschil met de vorm van de letter s. Hunlieden verklaart mijns inziens ook het meervoud opsetten. Wat maak jij van ontpaert?!

Lucia Xavier zei op do, 06/06/2024 - 12:27

Beste Otto en ChrisvD,

Bedankt voor jullie inzet.
Hierbij stuur ik een bredere foto van het origineel. Inderdaad, "hunl." staat voor " hunl[uyden]".
Zoals ik het verhaal tot nu toe begrepen heb is de volgende informatie beschikbaar:
Wat in het oude Nederlands is, heb ik niet goed kunnen begrijpen.

Jan Boeijer Leckerbeetge en Cray zijn naar Schouttens gegaan en hebben hem gevraagd wat hij van plan was na de muiterij. Zij deden alsof zij door de andere soldaden waren gestuurd. Schouttens antwoordde dat "hij wilde
met hunl. opsetten lijff ende goed voor t' vaderland
dewijle dat ghij mij soo ontpaert heb neemt
mij wech ende doet met mij dat ghij wilt sonder
dat hij die spreect eenich antwoirt van hunl.
heeft gehoirt als allen dat zij een vleesch wijn hebben
geeijscht die men haer heeft moeten geven, waer naer..."

Ik ben bezig dit document naar het Portugees te vertalen.

Groetjes,
Lucia

Lucia Xavier zei op do, 06/06/2024 - 12:36

Beste Otto,

@Otto mijns inziens is Schoutten heeft de deposant ("ghij" verwijst naar Schouttens, "mij" verwijst naar de deposant.) naar de zijde gebracht om met hem verder te spreken. Zie mijn bericht boven.

Groetjes,
Lucia

Otto Vervaart zei op do, 06/06/2024 - 15:12

Lucia, het blijft een lastig te duiden, laat staan te vertalen, passage. Ik lees opsetten bij nader inzien als een wekwoord, niet als een zelfstandig naamwoord. 

Lucia Xavier zei op vr, 06/07/2024 - 16:09

Beste mede paleografen,

Het klopt inderdaad, "opsetten" is in dit gevaal een werkwoord.
Maar ik heb wat langer gekeken en in de foto in blauw omcirkeld, misschien kan het en "g" zijn? Dan hebben we "opsegen" of "opseg[g]en".
 

Wat de informatie betreft:
1. Schouttens zei: "Met hulp van hunl. en mijn lijf wil ik iets goeds voor het vaderland doen",

2. Schouttens nam de deposant apart van de andere mensen en heeft iets tegen hem gezegd (het is niet vermeld wat was gezegd),

3. De deposant ('ghij die sprect') kon niet horen wat Leckerbeetge en Cray tegen Schouttens zeiden,

4. De deposant begreep alleen maar dat ze een fles wijn wilden en die hebben gekregen.

Alvast bedankt voor jullie hulp!

Groetjes,
Lucia

 

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.