Hulp bij transcriptie burgereed.

Dag Arjen, de laatste karakters horen niet bij de link, de correcte is

https://proxy.archieven.nl/74/41C43B610D55475892EF52E8B5779366

Den 1en octob[er] 1726
p[rese]nt d'Heeren
van Sandick
en[de]
Vosch van Roelinghsweert
borgem[eeste]ren
van Wijck

Jan de Pril
borgers eedt
gedaen

De burgereed werd afgelegd op het moment dat de betreffende persoon zich wilde registreren als formeel poorter / burger van een stad, met alle daaraan verbonden (voor)rechten en plichten. Daar was geen vaste leeftijd voor, maar gebeurde doorgaans op het moment dat het voor de betrokkene voordeel opleverde om de volledige (voor)rechten als burger te genieten, vaak diende de persoon in kwestie ook een bedrag te betalen om poorter / burger te worden.

De eedtekst verschilde per plaats, maar over het algemeen verklaarde degene die hem aflegde zich goed te gedragen, de lokale gezaghebbers te respecteren en de geldende wetten en regels van die plaats en omgeving te gehoorzamen.

Veel dank René, kan ik er dan vanuit gaan dat deze persoon op zijn minst volwassen leeftijd had? En als Jan een gezin zou hebben op het moment van de eed, zou dat dan genoteerd zijn? Was het ook nodig om de eed af te leggen als hij al geboren was in deze plaats? Of alleen als hij zich als nieuwe ingezetene vestigde in deze plaats, waarschijnlijk als jongvolwassene op zoek naar werk/een levenspartner?

veel dank! 

Dag Arjen,

Deze persoon moet zeker volwassen geweest zijn. Bij mannen lag de grens voor meerderjarigheid destijds bij 25 jaar, dus dat kun je wel als minimumleeftijd aanhouden. De notities waren enkel bedoeld om vast te leggen wat nodig was: of een man een gezin had, maakte in principe niets uit voor de burgereed en werd dus ook niet genoteerd.

Wat betreft de noodzaak: het was in principe niet nodig de burgereed af te leggen om in de stad te wonen of verblijven. Maar als je het niet deed, had je ook niet alle rechten (en plichten) die je wel had als je de eed had afgelegd en formeel burger was geworden. Hoe de toelatingscriteria in Wijk bij Duurstede waren, weet wellicht een lokaal historicus je te vertellen. Als ik in de index kijk, zie ik dat er wel verschillende personen zijn bij wie de geboorte- en/of herkomstplaats werd vermeld. Dat dat bij jouw voorvader niet het geval is, zou een indicatie kunnen zijn dat hij uit de stad zelf kwam.

Ter info: in de index zag ik ook dat de tekst van de poortereed (formulier) voorin het betreffende boek staat. Helaas niet digitaal in te zien via het archief, maar wel een tip.

Hi René, veel dank. Hier ga ik verder mee aan de slag en zal het even voorleggen aan de archivaris van het razu. 

Groet, Arjen