Hulp bij huwelijkse voorwaarden

1

2

3

4

Heeden 19 Juny des jaars 1784
compareerden voor mij mr. Martinus Ca-
rolus Kesler, openbaer notaris, bij de
Edele Hove van Holland geadmitteerd,
binnen Amsterdam resideerende, in presentie der
d'heer Isak Lehman Hannau, minderjarig
jonkman, toekomende bruydegom, ten desen geadsisi-
teert met sijn vader dhr. Lehman Isak Hannau,
ter eenre.
en
Juffr. Rachel David Levie, minderjarige jonge-
dogter, toekomende bruyd, ten desen geadsisteert met
haar vander dhr. David Andries Levie, ter andere
sijde.

Zijnde de comparanten van de Hoogduytsche Joodse
natie en binnen dese stad woonagtig, dewelke verklaarden
met den anderen beraamt en beslooten te hebben
een aanstaant wettig huwelijk tussen den voorn.
jonkman en jongedogter op de volgende antenup-
tiale conditien.

Eerstelijk is bedongen dat den voornoemden aanstaande
bruydegom ten huwelijk sal brengen, soals
sijn vader en adsistent als ten dien respecte nu
besonder compareerende aanneemt en hem bij
desen verbind aan zijn soon den voornoemde aan-
staanden bruydegom ten huwelijk te zullen mede-
geven een behoorlijk uytset van kleederen van
laakens, sijde, linnens en andere stoffen en pre-
sente voor de voornoemde aanstaande bruyd als
na sijn staat en fatsoen, soals onder
hunne natie gebruikelijk is, mitsgaders de helft in een
huys en erve, genaamt de Paradijs, staande ende
geleegen binnen de stad Frankfort aan den Main (welk /
half huys en erve de vader van den voornoemden aan-
staande bruydegom gemelde hr. Lehman Isak
aanneemt en sig verbind na het overlijden van hem
en zijn teegenswoordige huysvrouw in vollen vrijen
eygendom te zullen doen transporteeren,
daarenboven nog aan den aanstaande bruydegom in
huwelijk te zullen medegeven eenen somme van
seven duysent en vijff hondert guldens Hollands
geld.

Voorts verbind sig nog de vader van de voornoemde
aanstaande bruydegom geduurende  den tijt van ...
eerstkomende en agtereenvolgende jaaren aanvang
neemende met den dag dat het huwelijk na hun
wijse sal sijn gesolemniseert aan denselven
zoon uyt sijn prive beurs te zullen betaalen ieder jaar eene somme
van een duysent guldens voor 't waarneemen en di-
rigeeren van alle sodanige negotien en handelingen
die hij hr. Lehman Isak Hannau hier ter stede
mogt hebben.

Nog verbind sig de vader van de voornoemde aanstaan-
de bruydegom om voor sijn eyge reekening te laten
besorgen aan en ten behoeve van de aanstaande bruydegom
de lidmaatschap der Joodse gemeente tot Frankfurt,
sodanig als daar gebruikelijk is, alsmede ...
van versmading, in 't Joods genaamt staar galisa van alle sijn andere
en minderjarige soonen voor de aanstaande bruyd,
en wat aanbelangt de voornoemde aanstaande bruyd,
die sal ten huwelijk aanbrengen soals haar vader en
adsistent dhr. David Andries Levie, als ten dien
respecte nu besonder compareerende, aanneemt
en hem bij desen verbind aan sijn dogter en
aanstaande bruyd ten huwelijk te zullen mede-
geven, eerstelijk een behoorlijke uytset van klee-
deren van sijde, linnen, wollen, kanten en andere
stoffen, een gereed bed, presente ...
voornoemde aanstaande bruydegom als naar sijn
staat en fatsoen, soals onder hunne natie
gebruikelijk is en dan nog ten behoeve van
den aanstaande bruydegom aan contant Hollants /
cassa geld eene somma van tien duysend guldens,
voorts is geconditioneert dat in het aanstaand
huwelijk tussen de voornoemde aanstaande egtge-
nooten geen gemeenschap van geld off goederen
sijn sal.

Dat winst en verlies staande huwelijk voor te
vallen voor reekening van den voornoemde aan-
staande bruydegom alleen sijn sullen.

Dat erfenissen, besterfenissen, legaten, donatien
en alle andere buytengewoone conquesten als aan-
gebragt geld goed en niet als winsten geconsidereert
sullen mogen werden, reserveerende de voornoemde
aanstaande bruyd aan haar en bedingende voor haar
erfgenaamen altoos en bij alle voorvallen en gelegen-
heeden wel expresselijk het regt van dote, legaal
hypotheecq en preferentie, de vrouwen volgens
beschreven keyserlijke regten op de boedels hunner
mannen gegunt.

Wijders is geconditoneert zo de voornoemde aanstaande
bruydegom staande huwelijk voor de mede voorn.
aanstaande bruyd mogte komen te sterven zonder
onderscheyd off hij kind, kinderen off verdere descen-
tent off descententen bij de voorn. aanstaande bruyd
verwekt sal nalaaten, off niet, indien zulks gebeurde
in het eerste jaar nadat het huwelijk na Joodse
wijse zal sijn gesolemniseert off voltrokken, alsdan
zal de voornoemde aanstaande bruyd weder bekomen
al hetgeen zij ten huwelijk zal hebben aangebragt,
zonder eenige duarie, maar hij de eerststervende
zijnde na het eerste, edog binnen het tweede jaar
na de voorschreevene solemnisatie des huwelijks na
Joodse wijse, dan sal de voorn. aanstaande bruyd
niet alleen wederbekomen al t'geene sij ten hu-
welijk sal hebben aangebragt, staande huwelijk
geërft ofte andersints verkreegen, maar boven-
dien uyt haar alsdan voor overleedene mans
boedel tot een duarie bekomen een vierde part
van hetgeene zij aan geld ten huwelijk sal hebben
aangebragt, ten bedraagen van eene somma van
twee duysend en vijff hondert guldens en zo bij-
aldien de voorn. aanstaande bruydegom mogt /
komen te sterven na het tweede off verdere jaar
na meergemelde solemnisaite des huwelijks naar
Joodse wijse, dan sal de voorn. aanstaande bruyd
boven en behalve 't geene sij ten huwelijk sal
hebben aangebragt staande huwelijk geërft of
andersints verkreegen uyt haare als dan voor-
overleedene mans boedel tot een duarie komen
de helft van 't geen sij aan geld ten huwelijk sal heb-
ben aangebragt, ten bedraage van vijff duysend
guldens.

En zo in tegendeel de voorn. aanstaande bruyd
staande huwelijk voor de mede voorn. aanstaande
bruydegom mogte komen te sterven zonder
kind, kinderen ofte verdere descendent off des-
cendenten uyt dit huwelijk bij de voorn. aanstaande
bruydegom verwekt na te laaten indien dit
gebeurt binnen het eerste jaar naardat het hu-
welijk naar Joodsche wijse zal sijn voltrokken
en gesolemniseert, dan sal de voorn. aanstaande
bruydegom aan de erfgenaamen, 't zij ab intestato
off testamento van de voornoemde aanstaande bruydegom
moeten restiueeren al 't geene de voorn. aanstaande
bruyde ten huwelijk zal hebben aangebragt, staande
huwelijk geërft of andersints verkreegen, maar sij
also, dat is zonder agterlating van kind, kinderen of
verdere descendent off descendenten de eerststervende
zijnde na 't eerste edoch binnen 't tweede jaer na
voorschreeve solemnisaite des huwelijks naJoodse
wijse, dan sal den voorn. aanstaande bruydegom
tot een duarie bekomen de helft van hetgeene
de voorn. aanstaande bruyd ten huwelijk zal hebben
aangebragt, staande huwelij geërft off andersints
verkreegen en den voorn. aanstaande bruydegom die an-
der helft aan de erfgenamen van de voorn. aanstaande
bruyd moeten uytkeeren, maar sij also, dat is
zonder agterlating van kind, kinderen of verdere des-
cendent off descendenten, de eerststervende zijnde
na het tweede off verre jaaren naar meergemelde
solemnisaite des huwelijks na Joodse wijse, dan zal de
aanstaande bruydegom al 't geene de voorn. aanstaande
bruyd ten huwelijk zal hebben aangebragt, staande huwelijk
geërft of andersints verkreegen voor hem tot een duarie
behouden en niets behoeve uyt te keeren /

Beste Jair,

Er lijkt nog meer tekst te zijn na afbeelding 4 gezien het einde van de tekst. In onderstaande zijn hoofdlettergebruik, interpunctie en woordspatiegebruik als in hedendaags taalgebruik toegepast. Woorden of woorddelen die zijn weggevallen in de vouw aan de rechterzijde heb ik tussen {accolades} geplaatst, tenzij het slechts een paar letters betrof en het woord al duidelijk was.

Heeden 19 juny des jaars 1784
Compareerden voor mij, mr. Martinus Ca-
rolus Kessler, openbaar notaris bij de
edle Hove van Holland geadmitteerd,
binnen Amsterdam resideerende, in presentie der
nagenoemde getuigen dheer Isak Lehman Hannau, minderjarig
jonkman, toekomende bruydegom, ten desen geadsis-
teert met sijn vader dhr. Lehman Isak Hannau
ter eenere
en
Juffrouw Rachel David Levie, minderjarige jonge-
dogter, toekomende bruyd, ten desen geadsisteert met
haar vader, dhr. David Andries Levie, ten andere
sijde,
zijnde de comparante* van de Hoogduytse Joodse
natie en binnen dese stad woonagtig, dewelke verklaarden
met den anderen beraamt en beslooten te hebben
een aanstaant wettig huwelijk tussen den voornoemde
jonkman en jongedogter op de volgende antenup-
tiale conditien.
Eerstelijk is bedongen dat de voornoemde aanstaan-
de bruydegom ten huwelijk sal aanbrengen so als
zijn vader en adsistent, als ten dien respecte nu
besonder compareerende aanneemt, en hem bij
desen verbind aan zijn soon, den voornoemde aan-
staande bruydegom ten huwelijk te zullen mede-
geven een behoorlijk uytset van kleederen van
laakens, sijde, linnens en andere stoffen en pre-
sente voor de voornoemde aanstaande bruyd, als
na sijn staat en fatsoen, soals onder
hunne natie gebruykelijk is, mitsgaders de helft in een
huys en erve genaamt De Paradijs, staande ende
gelegen binnen de stad Frankfort aan den Main, welk
---
halff huys en erve de vader van den voornoemde aan-
staande bruydegom gemelde hr. Lehman Isak Hannau
aanneemt en sig verbind na het overlijden van {hem}
en zijn tegenwoordige huysvrouw in vollen ...
in eygendom aan en en ten behoeven van den {aanstaan-}
de bruydegom te zullen doen transporteeren {ende}
daarenboven nog aan den aanstaande bruydegom {ten}
huwelijk te zullen medegeven eene somme {van}
sevenduysentenvijffhondert guldens Hollands
geld.

Voorts verbind sig nog de vader van de voornoemde
aanstaande bruydegom geduurende den tijd van {twee**}
eerstkomende en agtereenvolgende jaaren, aan{vang}
neemende met den dag dat het huwelijk na Jo{odse}
wijse sal sijn gesolemniseert aan denselven {sijne}
zoon uit sijn privebeurs te zullen betaalen ieder jaar eene somme
van eenduysend guldens voor 't waarneemen en {di-}
rigeeren van alle sodanige negotien en handeling{en}
die hij, hr. Lehman Isak Hannau hier ter steed{e}
mogt hebben.

Nog verbind sig de vader van de voornoemde aanstaan-
de bruydegom om voor sijn eyge reekening te zu{llen}
besorgen aan en ten behoeven van de aanstaande bruydego{m}
de lidmaatschap der Joodse gemeente tot Frank{fort}
sodanig als daar gebruykelijk is, alsmede een {...}
van versmading, in 't Joods genaamt staar galisa van alle sijne {meerder-}
en minderjarige soonen voor de aanstaande bruyd,
en wat aanbelangt de voornoemde aanstaande bruyd,
die sal ten huwelijk  aanbrengen, so als haar vader en{de}
adsistent, dhr. David Andries Levie, als te dien
respecte nu besonder compareerende aanne{emt}
en hem bij desen verbind  aan sijn dogter, de voorn{oemde}
aanstaande bruyd ten huwelijk te zullen mede-
geven eerstelik een behoorlijke uytset van kle-
deren van sijde, linnen, wollen, kanten en an-
dere stoffen, een gereed bed, presente voor d{en}
voornoemde aanstaande bruydegom, als na haar
staat en fatsoen, so als onder hunner natie
gebruykelijk is en dan nog ten behoeve van
den aanstaande bruydegom een contant Hollands
---
cassageld eene somma van tienduysend guldens.
Voorts is geconditioneert dat in het aanstaand
huwelijk tussen de voornoemde aanstaande egtge-
nooten geen gemeenschap van gelden off goederen
sijn sal.
Dat winst en verlies, staande huwelijk voor te
vallen, voor reekening van den voornoemde aan-
staande bruydegom alleen sijn sullen.
Dat erfenissen, besterfenissen, legaten, donatiën
en alle andere buytengewoone conquesten als aan-
gebragt geld, goed en niet als winsten geconsidereert
sullen mogen werden, reserveerdende de voornoemde
aanstaande bruyd aan haar en bedingende voor haar
erfgenaamen altoos en bij alle voorvallen en gelegent-
heeden wel expresselijk het regt van dote****, legaal
hypotheecq en preferentie, de vrouwen volgens
beschreven Keyserlijke regten op de boedels hunner
mannen gegunt.

Wijders is geconditioneert zo de voornoemde aanstaan-
de bruydegom staande huwelijk voor de mede voornoemde
aanstaande bruyd mogte komen te sterven, zonder
onderscheyd off hij kind, kinderen of verdere descen-
dent off descendenten bij de voornoemde aanstaande bruyd
verwekt, sal nalaaten, of niet, indien zulcks gebeurd
in het eerste jaar nadat het huwelijk na Joodse
wijse zal sijn gesolemniseert off voltrokken, als dan
zal de voornoemde aanstaande bruyd weder bekomen
al hetgeen zij ten huwelijk zal hebben aangebragt,
staande huwelijk geérft ofte andersints verkreegen
zonder eenige duarie***, maar hij de eerst stervende
zijnde, na het eerste, edog binnen het tweede jaar
van de voorschrevene solemnisatie des huwelijks na
Joodse wijse, dan sal de voornoemde aantaande bruyd
niet alleen weder bekomen al 'tgeene sij ten hu-
welijk sal hebben aangebragt, staande huwelijk
geerft, ofte andersints verkreegen, maar boven-
dien uyt haar alsdan voor-overleedene mans
boedel tot een duarie*** bekomen een vierde part
van hetgeene zij aan geld ten huwelijk sal hebben
aangebragt, ten bedraagen van eene somma van
tweeduysendenvijffhondert guldens, en zo bij
aldien de voornoemde aanstaande bruydegom mogt
---
komen te sterven na het tweede of verdere ja{ar}
na meergemelde solemnisatie des huwelijks {na}
Joodse wijse, dan sal de voornoemde aanstaande bruyd
boven en behalven 'tgeene sij ten huwelijk s{al}
hebben aangebragt, staande huwelijk geërft ofte
andersints verkreegen, uyt haare alsdan voorover-
leedene mans boedel tot een duarie*** bekomen {de}
helft van 'tgeen sij aan geld ten huwelijk sal heb-
ben aangebragt, ten bedraagen van vijffduysend
guldens.
En zo integendeel de voornoemde aanstaande br{uyd}
staande huwelijk voor de mede voornoemde aanst{aan-}
de bruydegom mogte komen te sterven zo{nder}
kind, kinderen ofte verdere descendent off des-
cendenten, uyt dat huwelijk bij de voornoemde aanst{aande}
bruydegom verwekt, na te laaten, indien zul{ks}
gebeurt binnen het eerste jaar naardat het hu-
welijk naar Joodsche wijse zal sin voltrokken
en gesolemniseert, dan sal de voornoemde aanstaande
bruydegom aan de erfgenaamen, 'tzij ab intestato
off ex testamento*****, van de voornoemde aanstaande bruyd
moeten restitueeren al 'tgeene de voornoemde aanstaande
bruyd ten huwelijk sal hebben aangebragt, staande
huwelijk geërft, of andersints verkreegen, maar sij
also (dat is zonder agterlating van kind, kinderen {ofte}
verdere descendent off descendenten, de eerststervende
zijnde na 't eerste edoch binnen 't tweede jaar na
voorschreeve solemnisarie des huwelijks na Joodsche
wijse, dan sal den voornoemde aanstaande bruydegom
tot een duarie*** bekomen de helft van hetgeene
de voornoemde aanstaande bruyd ten huwelijk zal hebben
ingebragt, staande huwelijks geerft off andersints
verkreegen en den voornoemde aanstaande bruydegom de {an}
der helft aan de erfgenamen van de voornoemde aanstaande
bruyd moeten uytkeeren, maar sij also (dat is
zonder agterlating van kind, kinderen of verdere {des-}
cendent off desscendenten) de eerststervende zijn
na het tweede off verdre jaaren naar meergemelde
solemnisatie des huwelijkks na Joodse wijse, dan sal {voornoemde}
aanstaande bruydegom al 'tgeene de voornoemde aanstaande
bruyd ten huwelijk zal hebben aangebragt, staande huwelijk
geerft of andersints verkregen voor hem tot een duarie***
behouden en niets behoeven uyt te kkeeren

* eigenlijk is hier comparanten bedoeld

** het weggevallen woord is onleesbaar, maar op basis van de context vermoed ik dat er 'twee' staat

*** duarie = Gedeelte van het huwelijksgoed, dat door de man aan de vrouw werd geschonken, in het bijzonder met het oog op een weduwschap

**** het recht om dit geld  als bruidsschat te gebruiken

***** ab intestato = op basis van het erfrecht indien geen testament opgemaakt is; ex testamento = op basis van een testament

Dag allemaal, heel veel dank voor de geweldige hulp bij mijn scriptie. 

Zie hier (inderdaad) de ontbrekende pagina (laatste pagina). 

En aangesien op de solemnisatie des huwelijks
na Joodse wijse tuschen de voornoemde aanstaande
echtgenoten volgens Joodse stijle en cermonie, ten
overstaan van kerklijke gecommitteerdens, nog
nader te staan te werden gemaakt een quetubah en
verdere Joodse actens, so verklaaren sij deselve
van sodanig waarde te zullen houden, dog niet
anders ofte verders dan voor so verre deselve
met den inhoude deser bevonden zullen werden
te accordeeren.
Op de voorenstaande conditien belovende de voornoemde
aanstaande egtgenooten hun voorgenomen huwelijk
in verwachting van de Goddelijke seegen te zullen
voltrekken en doen solemniseeren volgens de
politique wetten deser lande als volgens de cer-
monien onder hunne natien gebruykelijk
binnen dese stad in dese lopende maand juny
des jaars 1784, zullende de costen van de bruyloft
en gastmaalen met alle de gevolge en aankleven
van dien sijn voor reekening van de vader en
adsistent van de voornoemde aanstaande bruyd
alleen.
Tot naarkoming van het voorschreeven en in ieders
reguarde gestipuleert en bedongen is verbinden
de comparanten hunne respective persoonen
en goederen als na regten.
Gepasseert op zaturdagavond na het
eindigen van den sabbath in presentie
van David Salomons junior & Salomon
Daniel Schoyer als getuigen, dewelke
verklaaren de comparanten te kennen voor
diegeene dewelke si sig in deesen hebben
doen noemen.

[getekend:
Isaac Lehman Hanau
David Salomons Junior
Salomon Daniel Schoyer
Quod attestor / M.C. Kessler / notaris
Rachel David Levy
Lehman Isaac Hanau
David Ands Levy]