https://archief.amsterdam/indexen/deeds/9d6d21e0-751e-666d-e053-b784100a1840

Hierbij een samenvatting; mocht je op basis hiervan de hele transcriptie willen, laat dat gerust weten.

Jan Willemsz Goetcoop wordt vermeld als de vader van Jacob Jansz Goetcoop. Jacob Jansz Goetcoop wordt vermeld als een van de erfgenamen verwant via vaderszijde aan de testateur Willem Jansz; de drie nagelaten kinderen van Jacobs overleden zuster worden eveneens genoemd als erfgenamen.

Tevens wordt Jacob vermeld als een van de erfgenamen die na het overlijden van Hendrick Willemsz Spruijt, oom van de testateur, een deel van diens erfenis van Willem Jansz overerven; Hendrick Willemsz Spruijt erft volgens dit testament een derde deel van de helft van de totale erfenis die de verwanten aan vaderszijde erven, maar mag de bezittingen niet ten gelde maken of deze als borgstelling of iets dergelijks gebruiken. 

Na het overlijden van Hendrick Willemsz Spruijt zal Jacob een achtste deel van diens erfdeel erven; de drie kinderen van de zuster van Jacob erven dan gezamenlijk eenzelfde achtste deel.

Uit de formulering blijkt dat Jacob Jansz Goetcoop een nakomeling is van de lijn ('staek') van Jan Willemsz (Goetcoop); op basis hiervan zou je kunnen vermoeden dat Jan Willemsz een zoon was van testateur Willem Jansz, al zou hiervoor harder aanvullend bewijs nodig zijn om dit te bevestigen.

Heel hartelijk dank! Ik kom er steeds minder uit. M.i. was deze akte opgemaakt in Leiden (Rapenburg?). Uit hetzelfde jaar heb ik hier een (ook voor mij onleesbare) akte uit Amsterdam, over de familie (dacht ik) van Giert Jacobs Goetcoop met Gerrit Willemsz Plemp, waarin dus ook een Jacob Jansz Goetcoop. Zou dat een andere Jacob Jansz zijn, of is de Leidse familie inderdaad verwant aan de Amsterdamse Familie?

• Soort registratie: Testament(Akte)datum: 10-01-1629Plaats: AmsterdamSoort akte: Testament

Notaris: Laurens Lamberti, Onderwerpsomschrijving: won. op het Ronde Hoff in de Calverstrate; getijboek de bladen van perkament
https://archief.amsterdam/archief/5075/576

Annetgen Jacobs, KLAB02985000260; positie: 760, 1221, 509,

56Jannetgen Willems, KLAB02985000260; positie: 772, 237, 591, 55

Maritgen Gerrits, KLAB02985000259; positie: 3064, 337, 480, 42

• Jacob Jansz Goetcoop , KLAB02985000260; positie: 1092, 426, 653, 60
• Willem Gerritsz, KLAB02985000259; positie: 2917, 1245, 230, 41
• Lambert Wigbouts , KLAB02985000261; positie: 1290, 1508, 571, 44
• Theunis Gerritsz Plemp, KLAB02985000260; positie: 813, 749, 203, 44
• Grietgen Santen, KLAB02985000260; positie: 1354, 1434, 612, 40
• Matthijs Gerritsz, KLAB02985000259; positie: 2337, 1759, 504, 69
• Jeronimus van de Ketel, KLAB02985000259; positie: 2823, 761, 745, 87
• Aefgen Willems, KLAB02985000260; positie: 942, 326, 441, 33
• Aris Oom, KLAB02985000260; positie: 1712, 222, 287, 47
• Jacob Gerritsz, KLAB02985000259; positie: 2699, 1250, 188, 41
• Annetgen Jans, KLAB02985000260; positie: 1683, 640, 282, 39
• Trijntgen Gerrits, KLAB02985000260; positie: 1140, 956, 539, 59
• Theunis Gerritsz, KLAB02985000259; positie: 3252, 1239, 273, 33
• Lijsbet Gerrits, KLAB02985000260; positie: 1116, 877, 445, 40
• Grietgen Canten, KLAB02985000260; positie: 1423, 2100, 557, 37

Beste Dieuwertje,

Het lukt me niet om er nu uitgebreid naar te kijken, maar wellicht helpt het al om te weten dat Rapenburg ook in Amsterdam voorkomt: https://nl.wikipedia.org/wiki/Rapenburg_(Amsterdam)

Jacob Jansz Goetcoop komt in de afgebeelde akte voor als een van de benoemde erfgenamen van testatrice Maritgen Gerrits en wordt daarbij vermeld als haar neef.

Verder heb ik er nog niet naar kunnen kijken.

Beste René,

Vreselijk bedankt voor alle hulp! Ik ben momenteel helemaal verdwaald in mijn opgeslagen Goedkoop-info… :-( en moet nu echt gaan doorvragen… Ik weet niet of je de tweede pagina van de Rapenburg-akte hebt gezien - ik kan er maar één tegelijk opsturen. Voor de zekerheid: 

nogal onleesbaar. En wie legt er sieck te bedde op het Rapenburg (toch wel in Asd.waarschiijnlijk)?

Ik heb echt de indruk dat het één heel grote en heel oude familie betreft, uitgegroeid over heel Nederland, en allemaal met een zelfde soort nette middenstandsprofiel, zonder veel uitschieters, en weinig op de voorgrond. Veel schippers, dat wel. Maar heel moeilijk aan elkaar te knopen!

Ik heb niets anders te doen (kan niets anders doen), dus blijf ik maar doorzoeken. En ik vind het erg lief dat jij mij hierbij zo mooi helpt.

Hartelijke groet,

Dieuwertje.

Hallo René,

Sorry, ik merk plotseling dat je die vreselijk ingewikkelde akte mbt Marretje Gerrits in de Kalverstraat :

    <(Uit hetzelfde jaar heb ik hier een (ook voor mij onleesbare) akte uit Amsterdam, over de familie      (dacht ik) van Giert Jacobs Goetcoop met Gerrit Willemsz Plemp, waarin dus ook een Jacob Jansz Goetcoop. Zou dat een andere Jacob Jansz zijn, of is de Leidse familie inderdaad verwant aan de Amsterdamse Familie?)>

in juli vorig jaar op een geweldige manier uitgewerkt en vertaald had. Al die vertalingen waren in de dikke buik van mijn oude maar trouwe computer verstopt. Mijn excuses hiervoor. Ik kon er toen nog geen touw aan vast knopen…

m.v.g.

Dieuwertje.

Goedemiddag,

Mag ik nog even terugkomen op het testament van 1629, Rapenburg, Amsterdam, waar ik nog niets uit kan opmaken. De beide scans staan hierboven. Uit de namen kan ik niet opmaken wie kinderen van wie waren en wie getrouwd was met wie, en dat is waarschijnlijk wel een beetje duidelijker uit de tekst van het verhaal. Het is veel vragen, maar ik ben al de hele week het Internet aan het doorspitten op zoek naar familierelaties van deze erfenisgangers. Bovendien heb ik nog steeds niet begrepen wie de testateur(s) is/zijn, en wie er in Batavia is geweest… Deze familie Goetcoop woonde in de Kalverstraat en daaromtrent o.a. in het huis "Ossenhoofd", en in het huis Herengracht 401/403 woonde in 1680 een Jan Jacobsz Goetcoop. 

Er is natuurlijk geen enkele haast mee. Mijn zoeken duurt al 15 intensieve jaren.

Heel hartelijk dank! 

Met vriendelijke groet,

Dieuwertje Goedkoop.

Ik heb voor de leesbaarheid interpunctie en hoofdlettergebruik aangepast naar hedendaags gebruik.

Samenvattend:
- het betreft het testament van een begijn op het Amsterdamse Begijnhof, op het deel bekend als 'Het Ronde Hof'
- zij was op het moment van opstellen ziek, maar nog wel goed van verstand
- het testament werd (waarschijnlijk vanwege haar lichamelijke toestand) bij haar thuis opgemaakt
- het testament is een aanvulling en wijziging op een eerder door haar opgesteld testament; wat niet door dit testament anders wordt bepaald, blijft dus volgens het voorgaande testament van kracht
- zij woonde samen met twee andere begijnen in bij een derde begijn, die vermoedelijk eigenaresse en hoofdbewoonster was
- uit dit testament blijken de volgende relaties:

= zij heeft op dat moment ten minste drie levende broers: Jacob, Willem en Theunis Gerrits (Plemp).
= haar broer Theunis Gerrits is getrouwd met Annetgen Jacobs
= het lijkt er op dat zij nog een vierde broer was: Matthijs Gerrits; deze persoon wordt met name uitgesloten van de erfenis, wat alleen nodig zou zijn als hij volgens erfrecht directe erfgenaam zou zijn, hetgeen aannemelijk maakt dat hij een vierde broer van Maritgen Gerrits was
= Jacob Jansz Goetcoop is haar neef; hij is geen eigenlijke erfgenaam, maar krijgt het eerste recht op koop van haar bed en hoofdkussen (bedden waren destijds een luxeartikel): als hij het bed wil hebben, moet hij daarvoor 6 gulden aan de erfgenamen betalen)
= Jannetgen Willems was op dat moment haar huidige peetmoeder; Jannetge was de weduwe van Aris Oom
= Aefgen Willems was haar eerdere en/of andere peetmoeder, maar die was ten tijde van dit testament al overladen; zij heeft wel kinderen nagelaten
= het is niet ondenkbaar dat Jannetgen en Aefgen Willems zussen van elkaar en/of tantes van Maritgen waren; dat zou je echter nog uit moeten zoeken
= zij woonde in bij Lijsbet Gerrits (begijn en mogelijk een zuster van Maritgen), samen met de begijnen Trijntgen Gerrits (mogelijk ook een zuster van Maritgen) en Annetgen Jacobs

Voor de verzorging van haar begrafenis en de afwikkeling van haar nalatenschap wees zij mede-begijn Grietgen Canters aan. Deze zou op de dag van overlijden van Maritgen van de erfgenamen van Maritgen 250 gulden dienen te krijgen. Daarvan zou Grietgen de begrafenis en de schulden van Maritgen moeten betalen; wat over zou blijven zou Grietgen vrij mogen besteden.

Opvallend is dat Maritgen haar erfgenamen uitdrukkelijk verbood zich verder met de begrafenis, de schuldenafhandeling en/of het gebruik van het resterende geld te bemoeien: wie dit toch zou doen, zou zijn erfenis kwijtraken, warna dat deel zou toevallen aan Grietgen Jacobs.

Transcriptie in volgende post.

[toelichtingen van de nummers onderaan]

In den name des Heeren; Amen. Inden jaire des-
zelfs Onses Heeren zestienhondertnegentwintich
den thienden januarii s'avonts de clock
zeven uuyren, indictione duodecima reguerende etc(etera) [1]
Compareerde etc(etera) d eerbare Maritgen Gerrits,
ongehuwde persoone wonachtich opten Ronde
Hoff [2] binnen deser stede #de onderges(chreven)
getuygen zo Zij(ieden)verclaerden welk bekent, leggende sieck ter
bedde doch hare verstant, memorie ende
uuytspraecke noch wel hebbende en(de)
volkomentlijck gebruyckende. Verclarende
alsnoch te approberen ende
van voller waerden gehouden wilde hebben
mits desen den testamente bij haer comp(aran)tes
op den zevenden april a(nn)o XVIc achtentwintich
voor den notaris S(eigneur) Jeronimus vande Ketel
en(de) seeckere getuygen gemaeckt, welck
testament haer door mij not(ari)s was voorgelesen,
tselve testament alsnoch renoveren(de)
bij desen en(de) houdende alhier voor
gerepeteert en(de) geinsereert behoudens de
bijvoegsel en(de) veranderinghe so hier-
nae volcht. Te wetene dat zij testa-
trice verclaert haer uyterste
wille te wesen dat den goederen die
hare broeders als
namentl(ijck) Jacob, Willem en(de) Theunis
(die zij inden testament heeft erffge-
genamen geinstitueert) uyt crachte
vande v(oor)s. testament van haer eenichsins
sullen comen te erfven sullen sterven van(den)
eenen sonder blijckende geboorte
overlijdende opden anderen twe geinsti-
tueerdens ofte op der selver kind of
kinderen bij yemants overlijden,
ende vande twede mede also sterven(de)
sonder wettige geboorte op den lesten
ofte op desselfs nasaet zonder dat
Matthijs Gerrits daerin sal mogen erfven
sonder oock dat sodanige broeder
stervende sonder wetlijcke geboorte
van de v(oor)sz. goederen sal moghen disponeren
bij manière van eenighe uyterste
willen ofte giften, nochte dat
de v(oor)sz. goederen andersins sullen moghen
ab intestato [3] v(er)sterven, willende ende
ordonnerende wijders dat hare
erffgenamen inden v(oor)sz. testament
geinstitueert sullen gehouden sijn boven
de legaten inden selven testamente
gemelt noch bij manière
van legate uyt te keren aende navolgen(de)
---
persoonen tgunt volcht. Eerst aen haer
petemoey Jannetgen Willems, wedu van Aris Oom
een silveren lepel. Item aen de kinderen
van Aefgen Willems, hare petemoey was [4],
te samen hare testatrices dagelijxe
clederen en(de) vier van hare beste hemden.
Item aen Jacob Jansz Goetcoop, haer neef,
indien hijt begeert, haere testatrices
bedde mette peulu [5] voor zes pond
grooten Vlaems die hij mettet ontfangen
aen hare testatrices erffgenamen sal
betalen moeten. Item aen Annetgen
Jans, huysvrou van Theunis Gerritsz
Plemp, hare broeder, hare testatrices
dagelijxe bouwen [6] met
harer beste schorteldoeck [7].
Item aen Lijsbet Gerrits, daerbij zij
testatrices inwoont [8], hare beste bouwen. [6]
Item aen Trijntgen Gerrits, bij haer
wonende, hare beste huyck [9]. Item noch
aende selve Lijsbet en(de) Trijntgen te-
samen een paer groene saye [6] gordijnen
met een roo lakense gevoerde deecken
met twee manteltgens. Mitsgaders aen
Annetgen Jacobs, mede bij haer wonende [8]
haer beste lakens lijfgen [10].

Item besprack en(de)
legateerde noch aen
Trijntgen Gerrits
voorn(oemt) daerbij zij
woont [8] twe slaep-
lakens met een
getijboeck, de
bladen van
parkement
 
Eyntel(ijck)
heeft zij testatrices gewilt en(de) geordonneert
zo zij wilde en(de) ordonneerde mits desen
dat hare uytvaert sal werden gedaen
bij de eerbare Grietgen Canten,
mede opten v(oor)sz. Ronde Hoff [1] wonachtich,
tot hare eyghen discretie en(de) sulx
zij te rade sal werden, zonder dat yemant
van hare erffgenamen inden v(oor)sz.
geapprobeerden testamente geinsti-
tueert yet daerinne sal hebben te
seggen, nochte haer daermede sullen
mogen bemoeyen: maer ter contrarie
wilde zij testatrices dat de selve
hare geinstitueerde erffgenamen
opden selven dach van hare testarices
overlijden aende voorn(oemde) Grietgen Canten
sullen behandigen en(de) uytkeren een
somme van twehondert gul(den) eens,
daer van dselve Grietgen Canten
sal betalen de oncosten op(den) doodschult
gevallen bij haer na haer discretie
te doen als vooren. Ende 'toverige
vande selve twehondert gul(den) sal zij
opde alderbeste manieren, tzij van
---
legate of anders, voor
haer behouden om haer vrije wille
daermede te doen, zonder nochtans
dat zij, Grietgen Canten, vande voorsz.
commissie en(de) last dal gehouden sijn
te geven eenige opening ofte rekeninge,
op peene indien yemant van hare
testatrices geinstitueerde erffgen(amen)
haer om yet wes quame moeyen
te vallen, van te v(er)beuren alle
tgeene daerinne den sodanigen bijden
v(oor)sz. testamente is geinstitueert,
welck v(er)beurde deel in sodanigen
cas bij middle van institutie sal comen
opde v(oor)sz. Grietgen Canten
om haer vrije wille daermede te
mogen doen # [11]

# belastende wijders zij testarice
haer geinstitueerde erffgenamen
hare natelatene goederen niet
te reppen veel min te deelen voor
en(de) aleer zijl(ieden) sullen hebben betaelt.
---
alle hare testatrices lasten ende
schulden ende onder de selve mede
den doctor, medicamenten ende
andere schulden en(de) belastingen in
hare sieckte gemaeckt die-
welcke zij testatrice onder
de doodschult, die zij hier vooren
onrdonneert dat bij Grietgen Canten
betaelt sullen warden, niet wilde
gerekent te sullen warden
ende Nadat sil(ieden) sulx altemael
voldaen en(de) betaelt sullen hebben, alsdan
metten anderen rustle(ijck) en(de) vredelijck
te deelen zonder eenige twist
ofte krackeel te maecken ofte
malcanderen quaelijck aen te sien
ofte toe te spreecken, op verbeurte
voorden sodanigen van sijne erffenis
ten voordele als hier vooren vande tegendoende
der v(oor)sz. doodschult belast ende
gedisponeert is.
In margine [12]: Item besprack en(de) legateerde
noch aen Trijntgen Gerrits voorn(oem)t
daarbij zij woont twee slaeplakens
met een getijboeck, de bladen van
parckement.

[getekend:
Maritgen Gerrets
Lambert Wigbouts
't merck van
Gerrit Thomassz (handmerk)
ebbenhoutwercker]

[1] In oude oorkonden gebruikte men naast de gebruikelijke tijdsaanduiding (dus de datums zoals we ze tegenwoordig nog kennen) ook wel de aanduiding van het jaar gebruikt als het zoveelste jaar binnen de regeerperiode van zittende wereldlijke en kerkelijke vorsten. Hier is dit verkort aangegeven als de twaalfde indictie, als is niet vermeld van welke heerser en is de vaak regelslange terminologie verkort tot de eerste paar worden, gevolgd door 'ectetera'.
[2] Het Ronde Hof is het oudste deel van het Begijnhof, gebouwd (eigenlijk: herbouwd, na een grote stadsbrand die in 1421 woedde) rond de Engelse kerk op het Begijnhof. Na de herbouw kreeg dit deel de bijnaam 'Ronde Hoff'.
[3] ab intestate = volgens het erfrecht als er geen testament opgemaakt zou zijn
[4] het toevoegsel 'was' duidt er doorgaans op dat de persoon in kwestie overladen was
[5] peulu = peluw = hoofdkussen
[6] bouw = losse rok (in tegenstelling tot een jurk, die aan een stuk boven- en onderlichaam bedekte)
[7] schorteldoek = schort of voorschoot
[8] Het was op begijnhoven niet ongebruikelijk dat meerdere begijnen in dezelfde woning verbleven. In dit geval lijkt het er op dat Lijsbet Gerrits de eigenaresse van het huis was en Trijntgen Gerrits, net als testatrice Maritgen Gerrits, en de later vermelde Annbetgen Jacobs bij Lijsbet inwoonden. Gezien de overeenkomende patroniemen zou het kunnen dat de drie begijnen met het patroniem Gerrits zusters van elkaar waren. Daartegen spreekt wel dat die familieband niet vermeld wordt in het testament. Bovendien was het patronym Gerrits een veel voorkomend patroniem in die tijd. Eer zou dus aanvullend bewijs gevonden moeten worden om de eventueel vermeende familieband te bevestigen of juist te ontkrachten.
[9] huik = hoofdkap
[10] lakens lijfgen = onder- of bovenkleed als kledingstuk, gemaakt van laken (wol)
[11] de tekst na het invoegteken # gaat zowel onder de tekst als op de volgende bladzijde, maar heb ik ter leesbaarheid hier tussengevoegd
[12] hier wordt de margetekst van een van de voorgaande bladzijden herhaald