Hendrik 1640

Er blijft nog een gaatje over. Wie weet wat er na Messagier staat?

 

Aujourdhuy ce 20e jour du mois de Juillet
1640 comparut pardevant moy Francois Doude
notaire publicq et les tesmoins cy apres
nommez Henry Lagace demeurent de cette ville
lequel librement sans contraincte d'aulcun
a renoncé au proffit de ses deux enfants aux
biens dont ledit comparant jusques au jour
present a eu l'usufruict, sans qu'il pretende
plus de droit ou action ausdits biens ou usu-
fruicts mais renoncent librement par ces
presentes. Comparut aussi devant moy notaire
et les tesmoins cy apres nommez Henry
Agace le jeune lequel de sa bonne volonte
a fait et constitue comme il fait par ces
presentes Jean Agace son frere pour et
au nom dudit constituant vendre et
transporter au plus grand proffit et a
ceulx qu'il trouvera necessaire tels biens tant des
maisons heritages que aultres choses
situe a Hevermont au pais de Limbourg,
lesquels biens luy sont parvenu de par l'a-
port de son feu grandpere et grandmere
respectif defuncte audit Hevermon, a ces
fin passer lettres de transports et tout
ce faire qu'a la vente et transport
desdits biens requiert et appertint,
aussi de pouvoir recepvoir les deniers que
pour la vente et transport desdits biens
seront promis de sa recepte, donner
bons et valables acquits et soy tenir
pour content et generalement tout ce faire
que si lesdit constituant fust present
en sa personne pauroit ou faire pourroit
---
jacoit que mandement plus special y
fust requis qu'il n'est exprime promettant
ledit constituant avoir pour agreable
et tous jours tenir ferme et stable
tout ce que par ledit Jean Agache son frere
sera fait vendu, transporte et receu
soubs contraincte de tous droits, consen-
tans par ainsi tous porteurs de cette
presente pour par luy faire ratifier et
realiser la ou que besoin il sera, consen-
tans lesdits constituants de la presente estre fait et livre
un ou plusieurs actes en forme convenable.
Ainsi fait et passe a la ville de Leijde
le jour et an que dessus en presence de
Anthoine Riga Messagier ...
et Jean du Gardijn tous deux coha-
bitans de cette ville comme croyable
tesmoins de ce requis.
{Hendricq Lagas}
{le marque de Henry Agace le jeune}
{le marque de Anthoine Riga}
{Jan du Gardin}
{F. Doude notaire publicq}
 

Heel veel dank Andreas! Het woord waarover je het hebt lijkt de plaats te zijn waar beide getuigen vandaan komen. Het lijkt met een G te beginnen (gezien de G van Jan Gardijn?). Verder lees ik Gaumaine. Ik kan Hevremont wel vinden, waarover wordt gesproken in de tekst (nabij het stadje Limburg), maar G(B)aumaine niet. Ik heb nog twee andere Franstalige aktes van deze familieden. Ik probeer ze eerst zelf te ontcijferen... Misschien kom ik er nog op terug in dit forum. Groet!

Ik meen dat er "Messagier de Saumaine" staat. Ik heb nog 1 verwijzing gevonden naar deze man in een akte uit 1629. Daar staat "Messager de Seulmagne". Zie link hieronder: scan 254/397 https://www.erfgoedleiden.nl/collecties/personen/zoek-op-personen/deeds… Mogelijk wordt hier verwezen naar de stad Soumagne in de Belgische provincie Luik. Als er nog problemen zijn, post gerust de andere aktes.

Als de eerste letter een D is, zou er 'messagier (messager) de daumaine (domaine)' kunnen staan? Een beroep?

Ik stuur nog een drietal documenten in. Ik begrijp helaas het Franse notariele jargon niet.

Het betreft een vader en twee zoons die in 1638/1639 vanuit de buurt van Luik (Lant van Limborgh) naar Leiden kwamen. Ik kan ze daar niet vinden in aktes, dus elke aanwijzing is welkom. 

Uit de aktes blijkt dat er een vorm van huizenbezit was, of schuld die ze hebben achterlaten. Daar komt Henrij in twee aktes op terug (waarvan jij er al 1 hebt ontcijferd). Er zijn ook nog twee aktes van zijn zoon Jean uit 1641 waaruit blijkt (?) dat Henrij inmiddels is overleden en zij afzien van eventuele claims. Maar dat is mij na het nodige gepuzzel niet duidelijk.

Fijn dat je wil helpen!

 

Dit is een akte uit 1641 van zoon Jean

Dit is de laatste die ik heb kunnen vinden over dit dossier. 

In de volgende 3 berichten de transcripties, in volgorde, van de door jou toegevoegde aktes. Namen kunnen door mij verkeerd gelezen zijn, dus altijd verder onderzoek voeren om zekerheid te verkrijgen.

Aujourdhuy ce 20e jour du mois de Juillet
1640 comparut pardevant moy Francois Doude
notaire publicq et les tesmoins cy apres
nommez Henry Lagace demeurent de cette ville
lequel librement sans contraincte d'aulcun
a renoncé au proffit de ses deux enfants aux
biens dont ledit comparant jusques au jour
present a eu l'usufruict, sans qu'il pretende
plus de droit ou action ausdits biens ou usu-
fruicts mais renoncent librement par ces
presentes. Comparut aussi devant moy notaire
et les tesmoins cy apres nommez Henry
Agace le jeune lequel de sa bonne volonte
a fait et constitue comme il fait par ces
presentes Jean Agace son frere pour et
au nom dudit constituant vendre et
transporter au plus grand proffit et a
ceulx qu'il trouvera necessaire tels biens tant des
maisons heritages que aultres choses
situe a Hevermont au pais de Limbourg,
lesquels biens luy sont parvenu de par l'a-
port de son feu grandpere et grandmere
respectif defuncte audit Hevermon, a ces
fin passer lettres de transports et tout
ce faire qu'a la vente et transport
desdits biens requiert et appertint,
aussi de pouvoir recepvoir les deniers que
pour la vente et transport desdits biens
seront promis de sa recepte, donner
bons et valables acquits et soy tenir
pour content et generalement tout ce faire
que si lesdit constituant fust present
en sa personne pauroit ou faire pourroit
---
iacoit que mandement plus special y
fust requis qu'il n'est exprime promettant
ledit constituant avoir pour agreable
et tous jours tenir ferme et stable
tout ce que par ledit Jean Agache son frere
sera fait vendu, transporte et receu
soubs contraincte de tous droits, consen-
tans par ainsi tous porteurs de cette
presente pour par luy faire ratifier et
realiser la ou que besoin il sera, consen-
tans lesdits constituants de la presente estre fait et livre
un ou plusieurs actes en forme convenable.
Ainsi fait et passe a la ville de Leijde
le jour et an que dessus en presence de
Anthoine Riga Messagier de Saumaine
et Jean du Gardijn tous deux coha-
bitans de cette ville comme croyable
tesmoins de ce requis.
{Hendricq Lagas}
{le marque de Henry Agace le jeune}
{le marque de Anthoine Riga}
{Jan du Gardin}
{F. Doude notaire publicq}

L'an mil siex cents et trengte neuf le vinquattrieme
d'Octobre comparurent pardevant moy notaire publicque
admis par le Court du Hollande resident a Leijden
et les tesmoins en bas escripts Henrick L'agace
et Jean et Henrick L'agace ses deux fils
(Jean agé 23 ans et Henrick diex neuf ans) lequel dit
Henrick L'agace pere, remonstrat comment on auroit
deviné certain bien appartenant a Gielet le
Brouwe au pays de Lembourgh, a faute de payement
des rentes et quelques canons d'icelles, dont ledit
bien estoit chargé, de facon que ledit Gielet
n'ayant moyen de purger ledit bien auroit
insticielement renuncé au droict et usufruict
qu'il y pouvoit avoir, au proffict dudict Henrick
L'agace pere, beaufrere dudit Gielet, parmy payant
par iceluy Henrick certains arrierez cannons
portans quarantetroix florins brabant et
oultre cela ledit Henrick a donne audit Gielet
son beaufrere en argent une fois vingtequattre
florins brabant, portant en tout avec lesdis
quarante troix soixantesept, mais comme ledit
Henrick n'avoit argent a la main pour furnir
a tele somme, il auroit vendu
chinquante verges de pré, scituees
a Heveremont de son bien propre a Jean Hubert, le tout quoy
entendant lesdis Jean et Henrick Lagace
enfans ici presens, ont advoué, laudé et approuvé
comme par ceste advouent et laudent, tel vendage
que leur dit pere peut avoir fait pour furnir
a ladite somme. Constituant a cest effect
---
le porteur de ceste pour comparôitre devant
toute justice ou besoing sera et illec faire
bonne oeuvre promettant d'avoir pour agreable
tout ce que par iceluy sera fait et exploicté.
Fait a la bonne foy en ma maison scitué
audit Leijden, presens comme tesmoins Jean
de la Motte et Collin Jean de Heuremont
specialement appellez.
{Hendricq Lagas}
{marcque de Jean}
{marcque de Henrick}
{Jean de la Motte}
{Collen Johan d'Evermont}
en tesmoignage de
{Jacob J. Verwey notaris publicque}
 

Aujourdhuy ce 29e jour du mois de Janvier 1641
comparurent pardevant moy Francois Doude
notaire publicque les tesmoins cy apres nommez
Jean Lagache et Henrick Agache le Jeusne,
(tous deux heritiers de Henry Agache leur pere
et Marie Colas leur feu mere), les-
quels comparants desclarerent et donnerent
a cognoistre comme ainsi soit qu'il sont heri-
tier de feu Marie Colas leur feu mere
tellement que lesdits comparants declarerent
comme ils desclarent par ceste presente
de renoncer librement sans contraincte d'aul-
cun de l'hoirie de leur feu pere et mere promettans
lesdits comparants par ainsi a jamais demander
quelque chose de leur pere touchant ladite
horie comme leur tenant parfaitement
contente, et satisfait comme aussi lesdits
comparants ont promis de ne protester ou
demander quelque chose a jamais de leurs
frere ou de la presente femme ou ses enfants
(quitent leur pere par ainsi de tous charges de ce
qu'il ont eu et sceu a pretendre touchant l'horie tant
de leur feu pere que de leur frere que de ce
qu'ils pourroyent heriter de leur frere.)
consentans de la presente estre fait et
livré un ou plusieurs actes en forme conve-
nable. Ainsi fait et passe a la ville de
Leijde le jour et an que dessus en presence
de Corneelle Berckel apothecaire et
Francois Polanen clercq tous deux cohabi-
tans de cette ville comme croyable
tesmoins de ce requis.
{le marque de Jean Lagace}
{le marque de Henry Agache}
{C. Berckel}
{Francoys Polanen}
{F. Doude notaire publicque}

Aujourdhuy ce 29e jour du mois de Mars
mil six cents quarante un comparurent parde-
vant moy Francois Doude notaire publicque et les
tesmoins cy apres nommes Jean Lagache et
Henry Agache le Jeusne lesquels ensemblement
de leur bonne volonte ont fait et constitue comme
il sont par cette presente Marie Jean Noye
femme dudit Jean Agache pour et au nom
desdits constituants vendre et transporter au
plus grand proffit et a ceulx qu'elle trouvera
estre necessaire la somme de dix dalers de
rente constitue sur les biens de Colas tenon
a Redenu a trois fois lesquels biens sont situe
au pais de Limbourg et a eux  parvenu de par la mort
de leur feu mere Marie Colas
a ce fin passer lettres de transports et tout
ce faire qu'a la vente et transport desdits biens
requiert et appertint, aussi de pouvoir recepvoir
les deniers que pour le vente et transport
desdits biens seront de sa recepte, donner
bons et valables acquits et son tenir pour
content et generalement tout ce faire
que si lesdits constituants furent presens
en leur personnes scauroit ou faire pourroit
iacoit que mandement plus special y
fust requis qu'il m'est exprimé; promettans
lesdits comparants avoir pour agreable
et tous jours tenir ferme et stable tout
ce que par ladite Marie Jean Noye sera
fait et receu soubz contraincte de tous
droits; consentans par ainsi tous porteurs
de cette presente pour par luy faire
---
ratifier et realiser la ou qu'il
besoin il sera demandant de la presente
estre fait et livré un ou plusieures
actes en forme convenable. Ainsi fait
et passé a la ville de Leijde le jour et
an que dessus en presence de Corneele De..
aussi notaire publicque et Francois Polanen clercq
tous deux cohabitans de cette ville
comme croyable tesmoins de ce requis.
{le marque de Jean Agache}
{le marque de Henry Agache}
{C. eijne}
{Francoys Polanen}
{F. Doude notaire publicque}

Oei, ik zie dat ik de eerste akte nog eens gepost heb. Sorry daarvoor.

Geweldig! Veel dank Andreas!

Google translate heeft moeite met 16de eeuws Frans. Het gaat mij met name om de zinnen over het bezit en wie nu wat van wie krijgt. Zijn er tips voor een tool waarmee dit beter lukt?   

Een korte samenvatting op basis van het sterke werk van Andreas; er is niet echt een vertaalsite voor deze versie van het Frans maar de structuur van de akten is vergelijkbaar met soortgelijke Nederlandstalige notariële akten

Op volgorde van de stukken

20 juli 1640
Notaris: Francois Doude
Verschenen: Henry Lagace, wonende Leiden
Hij doet afstand van de bezittingen waarvan hij tot dan toe het vruchtgebruik had en die bij erfenis toebehoren aan zijn twee kinderen (i.c. twee zoons).
Ook aanwezig is Henry Lagace junior die zijn broer Jean Agace machtigt om tegen de beste prijs en aan wie Jean het beste toeschijnt de geërfde huizen in Hèvremont te verkopen.
Deze huizen hebben zij geërfd van hun grootouders (onvermeld van wiens kant); de grootouders zijn overleden te Hèvremont.
De overige tekst is standaard: broer Jean is ook gemachtigd om alle formaliteiten dienaangaande te volbrengen en verklaart tot het moment van overdracht de goederen vrij van verdere aanspraken en in goede staat te houden.

Op de 24e oktober 1639 verschenen voor Jacob Verwe&, notaris te Leiden Henrick L'Agace en diens zoons Jean (23 jaar) en Henrick (19 jaar).
Gielet de Brouwe, zwager van Henrick L'Agace senior, blijkt bepaalde erfpachten en rentes voor vruchtgebruik niet te kunnen voldoen.
Henrick senior heeft de uitstaande schuld van 24 gulden Brabants voor zijn zwager voldaan. Daarnaast heeft hij zijn zwager 24 gulden Brabants gegeven waardoor het totale bedrag dat Henrick voor zijn zwager heeft uitgetrokken 67 gulden Brabants bedraagt.
Henrick blijkt echter dit bedrag ook niet direct voorhanden te hebben en daarom van zijn bezittingen 50 verges (1 verge = 436 vierkante meter) aan weiland in Hèvremont verkocht aan Jean Hubert; zijn zoons stemmen in met deze verkoop.

Op 29 januari 1641 verschenen voor Francois Doude, notaris te Leiden, de broers Jean en Henrick (junior) L'Agace, beiden erfgenamen van Henrick senior en wijlen Marie Colas; hun vader is kennelijk nog in leven.
Zij verklaarden beiden afstand te doen van hun rechten op hun erfdeel en beloofden hun vader niet te vragemn om hun kindsdeel, noch elkaar of hun echtgenotes te vragen om hun erfdeel; zij verklaarden voldaan te zijn.

Ten aanzien van het laatste is van belang te weten dat bij het overlijden van een ouder de erfenis verdeeld wordt onder de langstlevende ouder en de kinderen uit het huwelijk; de langstlevende ouder is in principe verplicht om bij het meerderjarig worden van de betreffende kinderen (bij het bereiken van de meerderjarige leeftijd of bij hun trouwen) aan het betreffende kind het kindsdeel van de erfenis van de overleden ouder uit te betalen. Kennelijk zien de broers in dit geval af van hun recht daarop (al zullen zij uiteraard te zijner tijd wel de erfenis van hun vader na diens overlijden ontvangen).

Dag Rene,

Wat geweldig dat ik zo geholpen wordt. 

1. Het werd mij na lezing van de Franse tekst niet duidelijk wie nu een schuld had bij wie, dus fijn om te lezen dat het Henrick is die zijn zwager hielp. 

2. Over de vader die wel of niet in januari was overleden: de vader was twee weken voor de akte van 29 januari nog getuige bij het huwelijk van zijn zoon Jean en schoondochter. En boven in de tekst staat de moeder als overleden vermeld. Toch kreeg ik de indruk dat verderop in die akte de vader ook als overleden wordt genoemd. Is dat niet zo?

3. Er is nog een vierde akte uit maart 1641.  :)  Zie boven. Daarin staat dat de broers en nieuwe schoonzus Marie Jean Noe, wel degelijk gaan verkopen, of lees ik dat verkeerd? Marie Jean Noe komt zelf ook uit dit gebied, dus misschien gaat het wel over haar erfenis? 

veel dank!

John

Ten aanzien van 2 denk ik dat de notaris zich verschreven heeft; zij beloofden immers hun vader niet te vragen om hun kindsdeel. Dat betekent dat hij nog in leven moest zijn.

De laatste tekst:

Op 29 maart 1641 verschenen Jean L'Agace en zijn broer Henrick L'Agace junior voor de Leidse notaris Francois Doude. Zij machtigden Jeans echtgenote Marie Jean No&e om een jaarlijkse rente van 10 daalders rustende op de goederen van de familie Colas te Redenu in Limburg (plaats is mij onbekend).
Deze rente hebben zij geërfd van hun moeder Marie Colas. Marie Jean Noe werd verder gemachtigd alle formaliteiten rond deze verkoop te regelen.