Beide verwijzen naar Turkse begrippen. Een Hattischeris is inderdaad een decreet uitgevaardigd door de sultan, in deze context uit te leggen als 'besluit'. Het seidene Schnur is een verwijzing naar het zijden snoer dat gestuurd werd naar hooggeplaatste personen die ter dood waren veroordeeld. De veroordeelde werd geacht zelf dit zijden koord om de hals te doen, waarna afgezanten van de sultan de veroordeelde bezochten en dit koord aantrokken tot de dood er op volgde; niet ongebruikelijk was het om daarna het hoofd van de veroordeelde mee terug te nemen naar de sultan als bewijs voor voltrekking van het vonnis. In deze context vraagt Mendelssohn dus niet al te streng te oordelen...
Hattischeris
In een brief van de componist Felix Mendelssohn aan een goede vriend en vakbroeder uit 1842 kom ik het woord Hatterisch tegen.
Context: De schrijver van deze brief wil wetten of de ontvanger akkoord gaat met een bepaald voorstel.
"Schick mir nun deinen Hattischeris, aber keine seidene Schnur, wenn ich's nicht recht gemacht habe."
Het woord verwijst denk ik naar een Turks begrip, een decreet van een sultan wellicht? Google biedt weinig uitkomst. Verder ben ik ook benieuwd waar het zijden koord op slaat. Kennelijk algemene kennis in de negentiende eeuw onder intellectuelen.
Kan iemand mij hierover meer vertellen?
Hartelijke dank,
Casper Bleumers
Reacties (4)
Beste René,
Wat een geweldig compleet (en snel) antwoord! Hartelijk dank daarvoor, ik kan verder met mijn vertaling. Het is wel een voetnootje waard.
Op https://woerterbuchnetz.de/ geeft het Meyers Conversationslexikon (6e editie,1905-1909) een beknopte uitleg van het begrip, daar gespeld als Hatti-scherif.
Hartelijk dank!
Ik ken de website, maar zat in het verkeerde woordenboek te zoeken. Boeiende materie, en dankzij jullie weer snel wat wijzer geworden!
Casper Bleumers
zei op maandag 18 oktober 2021 - 12:41