Graag een transcriptie van deze teksten uit 1459

Beste Boed, deze aantekeningen zijn echt lastig leesbaar, het vraagt om grote vertrouwdheid met de inhoud. Dit is een rolregister waarin volgens mij typisch zaken door elkaar heen werden genoteerd op volgorde van afhandeling. Alleen op tweerderde van de tweede aantekening kan ik min of meer lezen wat er staat: 2 iugera terrorum? / dicte  terre nullo alio onere onerate quam t....r  suo anuali  [lees: annuali] de ista iuxta hte littera. Het lijkt te gaan om goederen waarop geen verdere last rust dan een jaarlijkse cijns, pachtsom of iets dergelijks. In de eerste regel kan ik nog quinta mai descriptus thuisbrengen, maar dit vraagt heel klassiek om inzicht in de materie en geduldig lettervorm na lettervorm noteren, de afkortingen komen er nog bij... Misschien dat Michel Oosterbosch hier snel uitkomst kan brengen. 

Beste Otto, inderdaad de rolregisters of voechtgedinge van Maastricht golden altijd als onleesbaar. 
Hier zou staan dat Gerardus Moers als voogd van zijn vrouw Katrijn ten behoeve van Johannes Morees afstand doet van niet belaste grond "onder den Muysenberch".

Beste Boed, in beide optekeningen zie ik dankzij jouw aanwijzjng de passage Gerardus Moers tamquam maritus Kath(erine). Over een voogd zie ik nog niets. Echt begrijpen en vlot ontcijferen kan komen als je bijvoorbeeld persoonsnamen en veldnamen al kent uit andere bronnen, of als terugkerende termen in andere aantekeningen herkenbaar worden. Feitelijk betekent dit dat je ruim tijd hebt te nemen om met deze bron te werken, er staat veel in dat aandacht vraagt en verdient, het is niet een kwestie van even informatie putten uit een bron en gauw weer verder.

Dank Otto, stapje voor stapje kom ik er wel uit.

Beste Boed,

Dat is pas een leuke oefening! En omdat Otto toch vindt dat ik moet reageren, laat ik eerst mijn 'proeve van transcriptie' volgen, waarbij ik ootmoedig moet bekennen dat ik al problemen heb bij het tweede woord: de naam Thoener/Thoever/ Thie..? En alvast excuses voor andere tik- en leesfouten.

[In de kantlijn links:] evictio / factum

Per Thoener (?) in loco scultetis [superscript: Rey = Vrederick van Reymerstock], Bavier [=Johan Bavier], War [= Goedart van Warwelle], Biessen [=Wilhem vanden Biessen], scabini, IIIIta maij evicit / Gerardus Moers tamquam maritus Katherine uxoris V ½ virgatas magnas et II ½ parvas quas / Petrus Broetsen alias vendidit Wilhelmo de Borne, sitas onder den Muysenberch / in una pecia, inter Godefridum Cornelii [superscript: a latere] usque Traiectum et Mellen keyndere, qui consimilem / habent porcionem ab alio latere usque puteum de Lyndercruys ad cambium Henrici / de Oederbruech et Katerine uxoris eius, locuta est tamquam priorissa prout moris est. /

[In de linkerkantlijn:] Johannes Morees / factum

Per Clut [= Johan Clut], receptorem, Clut [Johan Clut], Hage [= Wilhem in die Hage], Bavier, Vta maij Gerardus Moers / tamquam mamburnus Katherine uxoris eff[estucavit] ad opus Johannis Morees et Margrete uxoris / dicte terre nullo alio onere onerate quam censu suo annale.            De ista cupit habere litteram

Hoe ken ik die namen? Even googelen bracht mij bij het archief van het klooster der Kruisheren te Maastricht op https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=38&miaet=1&….

Ik zie hier overigens (op basis van dit fragment) geen "rolregister of voechtgedinge" in, maar vermoed dat het een register van akten is van de schepenen van het hof van Lenculen te Maastricht (de vermelding van de schout wijst daar misschien ook op). Het zijn alleszins concepten of minuten van akten van vrijwillige rechtspraak, en géén registraties van reeds uitgevaardigde akten (zie het "factum" in de kantlijn, en vooral : "de ista cupit habere litteram"). Aan de hand van deze gegevens kon een beetje geoefende klerk een mooie schepenoorkonde redigeren.

De interpretatie van e.e.a. laat ik graag aan jou over, maar kort komt het er inderdaad op neer dat Gerard Moers een stuk grond had uitgewonnen (4 mei) en het een dag later overdraagt aan Jan Morees.

Beste Michel, fijn dat deze duistere teksten leuk zijn om te ontcijferen. 

Mijn interpretatie is dat Gerardus Moers aan Johan Morees een lapje grond verkocht; dat Moers geen Morees is; en dat er geen sprake is van enige familierelatie tussen de in de tekst vermeldde personen. Dit laatste was een de achterliggende gedachte om deze tekst te willen kennen.

Een strohalm om twee generaties van onze familie te consolideren knapte.

Veel dank voor jullie geestelijke arbeid, Michel en Otto. 

Beste Boed, hier past vooral hulde aan Michel! Als je weet dat telkens eerst namen van de zittende leden van het gerecht staan genoteerd, heb je de eerste regel al, maar bij deze schrijfhand moet je wel die namen te weten komen. De compactheid van de notities maakt het goed lezen extra uitdagend. Van het woord mamburnus had ik mooi iets anders gemaakt... In de inventaris bij het RHC Limburg heet dit document een rolregister van het Hooggerecht van het graafschap van de Vroenhof Maastricht (inventaris 20.088A); deze inventaris is echter slechts een plaatsingslijst.

Beste Otto en Michel, wat een werk hebben jullie gedaan, dank; overigens hoe is het toch mogelijk maritus te verschrijven tot mamburnus. Mijn woordenboek kent het niet en komt zelfs niet in de buurt.

Overigens was het een aangename verrassing in de regestenlijst van de Predikheren Katrijn uit de Bogaardestraat weer eens tegen te komen, dit moet een nicht zijn. 

Ik snap de opmerking van Boed over mamburnus niet.

In de tekst staat wel degelijk (afgekort) mamburnus. In een woordenboek klassiek latijn zul je de term niet tegenkomen, maar mamburnus is wel degelijk een bestaand (middeleeuws-)latijns woord, in feite een verlatijnsing van een nederduitse term.

Zie:

http://ducange.enc.sorbonne.fr/MAMBURNUS

http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=MNW&id=30732

Helaas leerde ik geen middeleeuws latijn, enkel het klassieke (later ook het potjeslatijn).
Mamburnus is dus een verlatijnsing van het Nederlandse momber (voogd).
Een halve eeuw geleden had ik dit er al uitgehaald (zie boven), nu lukte me het niet meer.