Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Geschil in Leidse kenningboeken 1473

Een tweede zaak van Jan Ghijsbrecht Witgensz in 1473 (vorige week was de eerste) welke via een dingtaal werd opgelost. het lukt me aardig om het begin van elke alinea te transcriberen, maar daarna loop ik toch vast. Wie kan me helpen? Ik zag al wel dat hij het dingtaal verliest. Het valt me op dat de "uitdager" (degene die het dingtaal aanspant, waarmee alinea 1 begint) bijna altijd al winnaar uit de bus komt. Ook zag ik dat Jan Jan Gijsbrecht Witgens weliswaar wordt aangeklaagd, maar daarna zijn zoon, Gijsbrechts jans, het verweer voert. Blijkbaar is Jan Gijsbrecht inmiddels overleden rond die datum? Misschien dat er in de tekst iets meer over staat?

Ik heb zelf gevonden:

Mathijs [Encxz] is sijn dingtael tegens Jan Gijsbrecht Witgenz en Mathijs viorsz die seijt hij te recht gepant heeft en dat hij in zijne pandinge […] [..den] recht vande…

 

Gijsbrecht Jans is zijn dingtael tegens mathijs [encxz] en gijsbrecht voirz die seijt dat

mathijs voirsz hem te hoge gepant heeft en gijsbrecht voirsz die seijt [soe]…dat te hoge

pant dat die mit onrecht…

 

Aldus soe wijsen scepenen alsoe mathijs encxz gepant heeft gijsbrecht jansz als borge voor ene helft vanden coop van […] huijs dat….

ende gevende mathijs voirsz. die kennynge gewonnen en gijsbrecht voirsz. verloren. Actum 6 dagen in Julio anno 73.”

Reacties (7)

Louis van Veenendaal zei op ma, 05/25/2020 - 09:15

Ik was de scan vergeten toe te voegen. Bij deze.

Nog een correctie: ik noemde als naam Jan Jan Gijsbrecht Witgens, maar dit dient te zijn Jan Gijsbrecht Witgensz

Geert Ouweneel zei op ma, 05/25/2020 - 10:33

Mathijs Dircxz is zijn dingtael tegens Jan Gijsbrechts Witgensz ende Mathijs voirscreven die seyt
hij te recht gepant heeft ende dat hij in zijnre pandinge bliven sel in den recht van de stede
ende seyt reden want bij ende ware om alsoe als hij gepant heeft na inhout der stede
... boec? van Leyden ende Mathijs voirsz. die seyt dat men geen scepene kennesse deden en
mach dan mit scepen kennisse of mit scepenbrieve ende dit seyt Mathijs voirscreven
dat recht is ende begeert hier of een vonnisse van scepenen ende eerst hier up gehoirt te wesen.

Gijsbrecht Jansz is zijn dinctael tiegens Mathijs Dircxz ende Gijsbrecht vorisrecen die seyt dat
Mathijs voirn. hem te hoge gepant heeft, ende Gijsbrecht voirscreven die seyt soe wie dat te hoge
pant dat die mit onrecht pant na den recht van der stede, reden wair bij ende wair om men
nyement panden en mach dan mit scepene of mit scepene brieven of om huyshuyer, lanthuyr
of molenhuyre binnen t'sjaers verschenen, ende Gijsbrecht voirscreven die seyt dat hij tiegens
Mathijs voirn. gecoft noch vercoft, noch tiegens hem gehuyrt en heeft, hier om soe
seyt Gijsbrecht voirsz. dat hij vrij ende quijt van de pandinge wesen sel, also Mathijs gecomen
is int jair van 71 tot Martijn Tilleman om een somme van opennyngh die hij hem sculdich
was na uutwijsinge zijnen brief die hij dair of heeft ende ic dair in stae als borge
voir die een helft, ende Martijn Tilleman uutsettinc begeert heeft  van Mathijs Dricxz
om onder te houden een jair lanc dese voirsz. penningh dair ic borch van bin ende mit
malkander over gecomen zijn mit een somme van pennyngh die Martijn voirsz. Mathjijs Dircxz
geloift heeft te baet vant gebruycken een jair lanc dese penningh ende een scpene brief
dair of verlee heeft van baet in die laetste poortdinc van ponciam van t'jair 73
ende dit wil ic betugen mit Jacop Vinc als scepen ende Martijn Tilleman ende Alijt zijn wijf
als sculdenairs ende mit Mathijs Dircxz als eyscher, hyer om seyt Gijsbrecht Jansz
dat hij te hoich ende te onrecht gepant heeft ende begeert mitten tugen hier up gehoirt
te wesen ende hier of een vonnisse van scepenen etc.

Aldus soe wijsen scepenen alsoe Mathijs Dircxz gepant heeft Gijsbrecht Jansz als borge voir die helft
van den coop van Martijn Tilemans huys, dat Heynric Allairtsz was also om die helft van hondert
zes en een half schelling ende negen doeyts ter goeder rekeninge dat Mathijs voirsz.  bliven sel in zijnre pandingh
ende geven Mathijs voirsz. die kennync gewonnen ende Gijsbrecht voirsz. verloren. Actum 6 dagh in Julio anno 73.

Louis van Veenendaal zei op ma, 05/25/2020 - 11:02

Hartelijk dank voor de snelle transcriptie !

Ik vraag me af of de schepenen wel altijd tot een goede conclusie kwamen, en of men niet te veel naar enkel "harde bewijzen keek." Het verweer van Gijsbrecht Jans is vrij gedetailleerd, en geeft aan dat de zaak al langer speelde, en er mondelinge afspraken gemaakt zijn.

ChrisvD zei op ma, 05/25/2020 - 11:04

schatboec

Louis van Veenendaal zei op ma, 05/25/2020 - 11:13

Ah, merci !

Ik kad zelf al even gekeken naar dit woord, en gezien dat het met een "s" moest beginnnen, en op een "t" zou eindigen (voor "boec"), maar dacht dat die uithaal bij de 4de letter hoorde i.p.v. de 3de, die ik voor een "L" aanzag. Het lijkt zo simpel als je het eenmaal weet...

ChrisvD zei op ma, 05/25/2020 - 11:24

Levering van onroerende zaken ter Leiden, J.W. Verburgt, proefschrift, E.J. Brill, Leiden, 1930.
De Schatboeken bevatten de aantekening der gelden, welke bij schatting of bij herschatting door schepenen aan de schuldenaars zijn toegewezen, voortspruitende uit het verkochte roerend of onroerend goed.

Louis van Veenendaal zei op ma, 05/25/2020 - 11:29

OK, weer wat geleerd !

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.