Gerard Konmans in het leger van Napoleon

Heb je ook een iets grotere versie van dit plaatje, Jeanne?

Ik weet niet hoe ik dat moet doen, maar ga het proberen!

Het bestand kan niet geüpload worden. Ik denk dat je het moet bestellen.

Heb je misschien wel een link?

Déserté le 28 8bre (octobre) 1809
condamné par coutumace le 9 9bre (vermoedelijk september* ) 1809 à
7 années de travaux publics et à 1500f--- (francs)
acquitté par jugement le 8 7bre (septembre) 1810
Réformé le 1er septembre 1611

*normaal wordt "septembre" zo "7bre" geschreven

Ik hoop dat dit lukt:

http://www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr/fr/arkotheque/inventair…

Het gaat om het 19e regiment de ligne, 6 novembre 1808 - 3 mai 1811 (matricules 5975 à 7774) SHD/GR 21Yc 172. Image 124. Het stamboeknr. van Gerdard Konmans is 6693, onderaan de pagina.

oeps 1811!

@Jeanne
Sorry, had uw transcriptie niet gezien.
u leest goed.
Alleen is die "9 9bre" raar...
Misschien kunnen medelezers iets vertellen

Bedankt Jeanne, bijgaand voor ieders gemak een goede download van de afbeelding. Ik heb de héle inschrijving genomen, dus niet alleen de opmerkingen.

Dag Nadine,
Dank je wel voor je reactie en je compliment. Ik had wel een betere afbeelding tot mijn beschikking dan jij.
Ik zie dat we het aardig eens zijn.
- Het woord contumace/coutumace is niet zo duidelijk, maar ik denk dat het contumace moet zijn. Condamner par contumace = bij verstek veroordelen. Coutumace staat niet in het woordenboek.
- Publics lijkt me beter dan publiques.
- 9 9bre betekent volgens mij 9 novembre. Aan het begin van deze akte staan de doopgegevens van Gerard: 27 9bre 1790. In zijn doopakte, Nederweert, staat 27 november 1790.
- Er zal wel 1500 francs staan, maar er lijkt nog iets achter te staan. Maar misschien is dat niet zo belangrijk.
Nu nog de vertaling en de interpretatie! Ik denk dat er zoiets staat:

Gedeserteerd op 28 oktober 1809
Bij verstek veroordeeld op 9 november tot
7 jaar publieke werken* en 1500 francs
verkregen bij vonnis op 8 september 1810
........... op 8 september 1811

- Wat wordt bedoeld met publieke werken? Is dat dwangarbeid?
- Hoe zat het met die veroordeling? Werd die straf op 9-11-1809 opgelegd en werd het vonnis definitief op 8-9-1810?
- Betekent Réformé hier zoiets als "afgeschaft" ? Verviel het vonnis in 1811 of werd de zaak Gerard Konmans als afgedaan beschouwd?
Ik heb de indruk dat ze Gerard niet meer te pakken hebben kunnen krijgen.
Hij keert in ieder geval terug naar zijn geboortedorp, waar hij op 29-5-1815 overlijdt.
Toen hij in het leger ging was hij molenaar, bij zijn overlijden dagloner.
Misschien hadden ze hem na zijn terugkeer niet meer nodig op de molen.

Het is misschien goed om hier te attenderen op het handige werk van F.L. Kersteman, "Practisyns woordenboekje of verzameling van meest alle de woorden in de rechtskunde gebruikelijk" (Dordrecht 1785; herdrukken Groningen-Hilversum 1988, Groningen-Den Haag 1996, Den Haag 2005). Er was hiervan een digitale versie op http://www.geneaknowhow.net, helaas blijkt de link daar naar de Hollandse Genealogische Databank niet meer te werken, maar op de site van M. Engels is dit werk getranscribeerd te vinden, zie http://www.mpaginae.nl/At/PractisijnswbkjeA_J.htm . "Reformé" betekend in dit geval hersteld in de zin van herroepen. Oude Franse rechtstermen komen ook aan de orde in N. Wijdeveld, M. van Hattum en R. van Answaarden (red.), "Glossarium van oude Franse rechtstermen" (Amsterdam 1983).

Dank je wel, Otto. Laat dat Practisyns woordenboekje bij mij in de kast staan! Het is echter niet bij me opgekomen erin te kijken, waarschijnlijk omdat het hier om een Franse akte gaat. Een papieren versie is uitgegeven door het CBG.
Dat Glossarium van oude Franse rechtstermen lijkt me ook interessant.

Christian, dank je wel voor de hulp!

Nog even iets over het lezen en duiden van oude rechtstermen: de editie Dordrecht 1785 van het boekje van Kersteman is toch digitaal op Delpher te vinden, zie http://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=dpo:9500:mp… ; gisteren zocht ik kennelijk niet met de juiste zoektermen... Zeer veel handige informatie, en niet alleen over woordenboeken, is te vinden op Haagse Handschriften, http://haagsehandschriften.nl/page/paleografie/info , de site is haast een portal voor oud schrift.

Bij de Pupillen kom ik twee jongemannen tegen die op 21 augustus 1811 naar huis gestuurd zijn om weer te herstellen. Bij de ene staat 'avec congé de réforme', bij de andere 'réformé' . Ik denk dat deze twee termen identiek zijn.

Otto Vervaart schreef in 2017: '"Reformé" betekend in dit geval hersteld in de zin van herroepen.' Dat is echter in dit geval niet juist. In de miltiaire context van het Franse Keizerrijk heeft Réforme de specifieke betekenis van 'afgekeurd, buiten dienst gesteld'. Soms te vertalen met: 'afdanken'. Deze betekenis zal nu verouderd zijn, maar ik vind hem nog wel in mijn 'Fransch woordenboek' van K.R. Gallas uit 1910. De pupillen die Iny Hoogendijk noemt, zijn dus afgekeurd. Het Practisyns woordenboekje is nuttig, maar meer voor frans-achtige woorden die de Nederlandse ambtelijke taal van de 18e eeuw gebruikt werden. En dat waren er heel wat.

Dankje wel, Otto. Wat betekent reformé dan in het geval van Gerard Konmans? 

Jeanne, laat ik maar antwoorden, hoewel ik niet Otto ben ;-). Reformé moeten we m.i. nemen in de gebruikelijke betekenis, die ik al noemde: afgekeurd. Wie weet is hij weer komen opdagen? Wordt hij niet genoemd in het proefschrift van Joost Welten, In dienst voor Napoleons Europese droom. De verstoring van de plattelandssamenleving in Weert (751 blz en dat is dan nog zonder noten, die staan in een aparte bijlage).

Sorry Bas, ik zie nu pas dat het bericht van jou kwam. Het boek van Joost Welten met voetnoten ken ik, maar daar wordt Gerard Koumans niet in genoemd. In zijn geboortedorp Nederweert wordt verteld dat hij na zijn desertatie vanuit Venlo terugkeerde naar zijn geboorteplaats en onderweg zijn diensten aanbood als houtbewerker. Hij was molenaar en had vóór zijn diensttijd vermoedelijk op de molen van zijn broer gewerkt. Dat was een houtzaagmolen. Gerard overleed in 1815 als dagloner. Verder is mij niets bekend.

Joost Welten vertelt ook dat er een aantal keren een algemene amnestieregeling werd uitgevaardigd, o.a. in 1810. Dat kan natuurlijk op hem van toepassing zijn geweest. 

Ja. dat is goed mogelijk.