Franse brief

Munteenheid zie ik niet, ook naam is onzeker. Weet je meer over deze brief? Wie schreef hem, en aan wie? Lukt vertalen voor je?

Je suplie tres humblement Vostre Excellence d'avoir la bonté
de commender vostre Cammerer Bofin, qu'il me fasse satisfaction
sans plus de retardement le douze cent ... de cuivre, que i'ay a de-
mender de Vostre Grandeur. Je me ruine de attendre sy longtemps,
ne trouvant point icy de travaille. Ie suis contraint de chercher occasion
de me transporter avecque famille en d'austre pais. C'est pourquoy ie prie
tres humblement Vostre Excellence au noms de Dieu de user grace
envers vostre serviteur pour leditte payement. Je prie Dieu pour
la santé et prosperité de Vostre Grandeur. Demeurant a jamais
Monseigneur
de Vostre Excellence

Dag Andreas,

Sorry, dat stukje viel er net af - gaat om een Hollandse afzender, kunstenaar, die zich een tijd in Zweden bevond. Vertalen altijd een moeilijke klus, zou zeer dankbaar zijn voor een vertaling. Bijgevoegd bij deze brief zit ook een Duitse brief, van dezelfde afzender. Ik zal heb hem hier bijgevoegd. Hartelijk bedankt voor de hulp. Zeer op prijs gesteld!

Bij deze de vertaling. Het zijn zinnen die niet echt lekker bekken. Die Duitse brief zal ik later doen.

Ik smeek (verzoek) Uwe Excellentie zeer nederig de goedheid te hebben om uw Cammerer Bofin te gebieden mij de voldoening te geven, zonder verder uitstel, van twaalfhonderd ... koper, die ik aan Uwe Hoogheid moet vragen. Ik ruineer mezelf financieel door zo lang te wachten, daar er hier geen werk te vinden is. Ik voel me gedwongen om samen met mijn gezin te verhuizen naar een ander land.

Daarom bid ik zeer nederig Uwe Excellentie, in de naam van God, uw dienaar aan te zetten tot die betaling. Ik bid tot God voor
de gezondheid en voorspoed van Uwe Grootheid.

Voor altijd blijvende
Mijnheer
van Uwe Excellentie

Hartelijk dank, Andreas. Dit helpt mij weer een eind op weg. Ik vraag me af of de tweede brief een Duitse versie is van de Franse. 

Groeten,

Elsa

correctie Bohm i.p.v. Bofin

Duitse brief zal voor morgen zijn. Ik heb al een eerste transcriptie, maar moet die noch verder aanpassen.

Ik vraag me af of 'cammerer' in dit geval kamenier kan betekenen, of misschien eerder secretaris of boekhouder. 

Een Kammerer is een penningmeester of thesarier, en ook wel een kamerheer. Gezien het genoemde bedrag lijkt het me hier om een financieel ambtenaar te gaan.

Bedankt Otto voor de opheldering.

Elsa, bij deze de transcriptie van de Duitse brief. Inhoudelijk komt die overeen met de Franse. Ik hoop dat Otto de tijd vindt hem nog eens na te lezen, want ik ben niet van alles zeker. (zie de gele woorden) Wat vertaling betreft, wacht ik op Otto (al snap ik de brief wel, maar Duits is voor mij net iets moeilijker dan Frans).

Ew: Durchl: staat volgens mij voor Euer Durchleucht, Uwe Doorluchtigheid.

Durchleuchtiger Hochgebohrner Graff und
Herr
Ew: Durchl: weh und demütigst Vorzutragen
kan hirmit nicht umbhin, welches Gestalt des bey
uns gefaste Dessein, umb meine Noth durch
Hebung der an Herr Berger assignirter Geldes
stillen zu können, durch desen uns gegebenen
Antwort und des dem secret: quensel dar-
über gethanen Erklärung, das solches in lange
noch nicht geschehen könns, gantz verrucket worden.
Als bitte unterthänigst Ew: Durchl: in Gnaden
geruhen wolten sothanes Summe wegen ander 
Vertiggunghafte anstalt zu machen, damit solche
mir zu Beforderung meines Reise möget get-
richtet werden. Ich verbleibe mit gezie-
mendes Devotion.
Ew: Durchl:
alleruntersthe demüt-
tigstes
Fransisco De Braij

Hartelijk dank, Andreas. Erg interessant weer. Benieuwd om deze vertalingen naast elkaar te leggen. Dit helpt mij ontzettend.

Zou bedoeld zijn dem Sekretär Quensel?! Quensel is een naam, lijkt me. Morgen verder!

Ew. staat voor Ewer een oude vorm van Euer.

Andreas, jij leest m.i. ten onrechte in veel gevallen een slot ‘s’, waar  gewoon een ‘r’ aan het eind staat.
Aan het eind van de brief wordt m.i. wat knoeierig verbeterd: ik lees als verbetering: ’möge entrichtet werden’, waarbij entrichtet voldaan, betaald betekent.

Durchleuchtiger Hochgebohrner Graff und
Herr
Ew: Durchl: weh und demütigst Vorzutragen
kan hiemit nicht umbhin, welcher Gestalt der bey
mir gefaste Dessein, umb meine Noth durch
Hebung der an Herr Berger assignirten Gelder
stillen zu können, durch dessen mir gegebenen
Antwort und der dem secret: Quensel dar-
über gethanen Erklärung, dass solchess in langen
noch nicht geschehen könne, gantz verrucket worden.
Alss bitte unterthänigst Ew: Durchl: in Gnaden
geruhen wolten sothaner Summe wegen ander 
wertiggunghafte Anstalt zu machen, damit solche
mir zu Beforderung meiner Reise möge ent-
richtet werden. Ich verbleibe mit gezie-
mender Devotion.
Ew: Durchl:
allerunterth: demüt-
tigster
Fransisco De Braij

@ChrisvD: Bedankt voor je transcriptie. Ik geloof je als zegt dat mijn eind-'s' verkeerd is, want die uitgangen zijn naamvalsgebonden. Het is echter al een hele tijd geleden dat ik Duits geleerd heb, en een en ander zou wel eens opgefrist mogen worden. Dus ja, als de letters mij verwarren, kan het zijn dat ik grammaticaal faal...

Hartelijk dank, heren. Kunnen we nog een Nederlandse vertaling van de Duitse naast de eerste brief leggen? En als laatste punt, zou ik jullie namen graag willen opnemen in een voetnoot als dank voor de hulp bij de vertaling. Zo vergeet ik het niet meer. Groeten, Elsa

@Andreas: Correcte geslachts- en naamvalsgebonden uitgangen zijn in de schrijftaal in voorgaande eeuwen zeker geen vaststaand gegeven. Door niet geleerde personen werd de (spreek)taal geschreven, zonder al te veel aandacht voor grammatica en spelling. De conclusie van de letter ‘r’ is puur gebaseerd op vergelijking van letters in de tekst, met als frappante uitkomst het in de context passende 'mir' ipv. 'uns', waar bovendien het diakritisch teken boven de vermeende ‘u’ ontbreekt.

Elsa,

bij deze een vrije vertaling. Vooral die eerste lange zin geeft me een punthoofd. Ik heb moeite met het volgen van wat hoofdzin is en wat bijzin. Ik hoop dat ik de inhoud ongeveer heb weergegeven. Maar als anderen een meer accurate vertaling hebben, dan hoor ik het graag.

Doorluchtige Hooggeboren Graaf en Heer,
Uwe Doorluchtigheid,
ik kan er niet omheen: de betaling het door mij gemaakte ontwerp (tekening) dient om mijn financiële nood te verlichten. Het innen van de aan de heer Berger geassigneerde geldsom geeft problemen. Zijn antwoord hierop en de verklaring van secretaris Quensel daarover geven aan dat dit nog lang kan aanslepen. Om gek van te worden!
Als Uwe Doorluchtigheid zich zou verwaardigen deze som op een andere wijze beschikbaar te maken, dan kan deze dienen om mijn verdere reis te bekostigen.
Ik verblijf met gepaste devotie,
Uwe Doorluchtigheids alleronderdanigste, nederigste
Francisco De Braij

@Andreas. Inderdaad een lastige eerste zin met nog alwat geweeklaag.
.
Allereerst moet weh als voorvoegsel van mütigst opgevat worden. Verder betekent Gestalt verschijning, gestalte, vorm, persoon en Dessein ontwerp, plan.

https://woerterbuchnetz.de/#0
Vooral het DWB van Grimm en het DRW zijn erg behulpzaam voor oud-Duits.

weh(mütigst) und demütigst vorzutragen
kan hiemit nicht umbhin, welcher Gestalt der bey
mir gefaste Dessein, umb meine Noth durch
Hebung der an Herr Berger assignirten Gelder
stillen zu können, durch dessen mir gegebenen
Antwort und der dem secret: Quensel dar-
über gethanen Erklärung, dass solchess in langen
noch nicht geschehen könne, gantz verrucket worden.

Een zo woordgetrouw mogelijke vertaling:

wee- en ootmoedigst kenbaar te maken:
Hiermede kan (ik) niet omheen: wat een verschijning! het door
mij bedachte plan om mijn (geld)nood, door
het vrijmaken van de aan de heer Berger toevertrouwde gelden,
te kunnen lenigen. Door diens antwoord aan mij
en de verklaring aan (van?) secretaris Quensel, dat zoiets voor
lange tijd niet zou kunnen gebeuren, om gek van te worden!

Hartelijk dank voor alle reacties. Zonder jullie was ik niet verder gekomen.

Groeten,

Elsa