een Franse afkorting

In de Dictionnaire des abrévations van de École nationale des Chartes, http://theleme.enc.sorbonne.fr/dico.php, zie ik vooral oplossingen met dict., dus de voorzegde, bovengenoemde, ondergenoemde. De letter vóór de t oogt telkens wel heel sterk als een h. De d's zien er heel anders uit, b.v. in Hollande. Een tweede mogelijkheid is dat het om vormen van écrire gaat. Bij dessuschts, lijkt het mij op het eerste gezicht dessuscrit.

Is dit een document uit het Nationaal Archief, begin 19e eeuw?

In het Manuel de paléographie latine et française van Maurice Prou (2e dr., Parijs 1892; online, https://archive.org/details/manueldepalog00prou) zit zowel voor Latijnse als Franse paleografie een overzicht van afkortingen met schriftvoorbeelden, de Franse afkortingen beginnen op p. 345.

Beste Otto,

Dank voor je verwijzingen, maar daar heb ik niets kunnen vinden. Het document stamt uit een familiearchief en is gedateerd 1666-1686.

Ik dacht duidelijk aan de Franse tijd,  nu zie ik ook dat het uit de 17e eeuw komt! Al puzzelend kom ik voor de afkorting die eruit ziet als nrecht op notre dit. In deze passag wordt er telkens verwezen naar eerdere of latere zaken en personen, misschien is het zinvol om hier een foto van de gehele bladzijde te plaatsen...

Beste Otto, ik zie geen d maar een duidelijke ch. Notre dit ziet er echt anders uit.

Weet iemand (of kan iemand bedenken) wat het afgekorte woord "lech[t]" in regel 5 betekent?

ik lees in regel 5 : par Utrecht

in regel 9/10 emoluments des sus  . en nog iets. Voor des sus vindt ik : van bovengenoemde  ( ik ken geen woord Frans, maar in de zin lijkt het me wel logisch.,zover ik er iets van kan maken)

@Archimboldo, ik zie in deze woordenook geen d, de d is duidelijk anders in dit schrift, maar intussen hebben we al wel een idee wat er bedoeld kan zijn. Wat betreft het woord n--t, ik zie daarboven dezelfde afkortingstreep als bij notre conseil (r. 2).

@Herman, voor lecht was hier al voorlopig ledit bedacht. ik zie geen hoofdletter U in het woord achter par, maar wel een afkortingsstreep erboven als bij notre conseil. In dit schrift staat er een teken (ú) op de u's . Erna lees ik cousin le Sire de / beures... Volgens mij is het hoog tijd om de complete tekst te ontcijferen, dan weten waarover het gaat!

Nee, ik heb NIET voor de afkorting "lecht" de tekst "ledit" bedacht. Ik heb willen aangeven dat ik vergelijkbare afkortingen in andere teksten heb gevonden voor ledit lesdites dessusdits e.d.
Natuurlijk mag je de hele tekst hebben, deel 1 stop ik hierbij en deel 2 volgt.
Overigens lijkt "chript", gebaseerd op escript. me geen onaardige oplossing

en deel 2 (de transcriptie met "dudit" als zwaktebod) volgt hierna

en de transcriptie van het geheel:

[NL-MdbZA_67_22_001]

Commissie voor den heer van Beveren als
admirael van de zee d’anno 1540 met
instructie ende articulbrief te watere
d’anno 1536

Copia

Charles, par la divine clemence empereur des Romains,
tousjours auguste, roij de Germanie, de Castille, de Leon,
de Granade, d’Arragon, de Navarre, de Naples, de
Cecille, de Maillorque, de Sardaine, des Isles Indes
et terre ferme de la mer Oceane, archiduc d’Austrice,
duc de Bourgoigne, de Lothier, de Brabant, de Limbourgh,
de Luxembourgh et de Gueldres, comte de Flandres,
d’Arthois, de Bourgoigne, palatin et de Hainault, de
Hollande, de Zeelande, de Ferrette, de Haguenault, de
Namur et de Zutphen, prince de Zwave, marquis du
Saint-Empire, seigneur de Frise, de Salins, de Malines,
des cité, villes et paijs d’Utrecht, d’Overijssel et
Groninge et dom[in]ateur en Asie et Afrique, à tous ceux
qui ces presentes verront salut. Scavoir faisons que pour
la bonne cognoissance que nous avons de la personne
de nostre amé et feal cousin et gentilhomme de nostre
chambre, messire Maximilien de Bourgoigne, seigneur de
Bevres, et nous iceluij seigneur de Bevres confians
à plain de ses sens, souffisance, loijaulté, preudhomme
et bonne delegence avons retenu, commis, ordonné,
institué et establij, retenons, commectons, ordonnons,
instituons et establissons par ces presentes en l’estat
et office d’admirael de la mer vachant par le
trespas de feu le seigneur de Bevres, son pere en son
vivant dernier possesseur du dit estat et au dit seigneur
avons donné et donnons par ces presentes plain pouvoir,
authorité et mandement especial du dit estat et
office d’admirael d’oresenavant tenir, exercer et
deservir, garder noz droictz, haulteur et seigneurie
avoir le regard et superintendence de tous cas

[NL-MdbZA_67_22_002 links]

et affaires concernans le faict de la mer et faire au
surplus toutes et singulieres les choses que bon te
leal admiral dessus dit peut et doibt faire et
que à iceluij estat competent et appertiennent
selon et ensuyvant l’ordonnance par nous faicte
sur l’exerce et conduijte de la dite admiralité aux
gaiges, droictz, honneurs, prerogatives, preeminences,
libertez, franchises, prouffictz et emoluments
accoustumen et y appertinans, faict que nous
plaira sur quoij le dit seigneur de Bevres sera tenu
faire le serment pertinent en noz mains ou de
nostre tre[s] chere et tres aimée dame et soeur la roijne
douagierre de Hongrie, de Boheme etc., pour nous
regente et gouvernante en noz paijs de par deça
que commettons à ce. Si donnons en
mandement à noz amez et feaux les chief, president
et gens de nostre privé conseil, president et gens
de nostre Grand Conseil, president et gens de nostre
Chambre de Conseil en Flandres, gouverneur,
president et gens de nostre Conseil en Hollande,
recheveurs de Zelande et à tous autres noz
officiers, justiciers, serviteurs, subjetz cui ce regarde
que le dit serment faict par nostre dit cousin le seigneur de
Bevres comme dict est ilz le fancent, souffre[n]t
et laissent du dit estat d’amiral ensemble des
droictz, honneurs, prerogatives, preeminences,
libertez, franchises, prouffijtz et emoluments
dessus dits plainement et plaisiblement jouijr
et user sans luij faire, mettre ou donner nij souffrir
estre faict, mis ou donné aucun destourbier
ou empechement au contraire car ainsij nous
plaist-il. En tesmoing de ce nous avons faict mettre
nostre seel à ces presentes. Donné en nostre ville
de Namur le XXVIIe jour december l’an
de grace 1540, de nostre empire le XXI

[NL-MdbZA_67_22_002 rechts]

et de nos regnes de Castille et autres le XXV.
Sur le plicque estoit escript: Par l’emp[er]eur,
signé Verreijcken, et seelé avec le gran seau
de l’empereur en cire vermeil pendant en
double queue. Sur le dos estoit escript:
Aujourd’huij un de juing 1541 le seigneur de Bevres
denommé au blanc de cestes a faict le serment
pertinent de l’estat d’admiral de la mer,
dont au dit blancq est faict mention, es mains
de la roijne regente etc. à ce commise. Faict
à Bruxelles les jour et an sus dits, moij present.
Signé Verreijcken

Ou: in de bron staat en

""Volgens mij is het hoog tijd om de complete tekst te ontcijferen, dan weten wewaarover het gaat!"" 

Mee eens. Vanwege mijn gebrek aan kennis Frans haak ik af. Maar blijf dit item wel volgen, want ik ben natuurlijk wel benieuwd naar wat er staat.

Beste Archimboldo, dank je wel voor je preciseringen, de afbeeldingen en de complete transcriptie! De seigneur de Bevres wordt meteen bovenaan in het Nederlands genoemd, dat had weer een vergissing aan mijn kant gescheeld. Het is dus een 17e-eeuws afschrift van de commissiebrief voor de heer van Beveren, Maximiliaan II van Bourgondië, als admiraal uit 1540, bewaard in het Zeeuws Archief, toegang 67, Familie De Huybert 1512-1732, inv.nr. 22, Stukken betreffende de admiraliteit van Zeeland, 1666-1686, f. 1-2r. Met dudit, ledit en escript zit je volgens mij goed.

Ik heb thuis het Album palaeographicum XVII provinciarum van C. Dekker, R. Baetens en S. Maarschalkerweerd-Dechamps (Turnhiut-Utrecht 1992) erbij gepakt: bij de Franse teksten daarin uit de 17e eeuw is de moeilijkheidsgraad vaak speciaal aangegeven. Fijn dat dit werk ook voorbeelden uit Franstalige bronnen bevat.

Ik denk dat vanuit de context de juiste interpretatie van de afkorting ‘dit’ is. Er staat echter m.i. heel duidelijk ‘ch’. Het kan zijn dat een minder goed geoefend lezer van afkortingen en minder vertrouwd met de Franse taal, de afkorting ‘d met afkortingshaal’ als‘ch’ heeft geïnterpreteerd en aldus in kopie heeft geschreven, zie ook bijgaande voorbeelden.

Chris, dat vind ik een prachtige creatieve gedachte! Het is inderdaad een kopie en ik weet niet wat er precies in het origineel staat. Case closed.