In de linker marge van dit contract staat een stukje tekst gekrabbeld, dat ik niet geheel kan ontcijferen en een belangrijke toevoeging lijkt. Onderstaande heb ik er van kunnen maken. Wie kan helpen? Alvast veel dank!
ende voorts daar
en boven nog zijn Comp[aran]ts portie
ofte geregtigheit uit ... van
schuijtevoeren,
't welk hij Comp[aran]t
nu ...
gekogt heeft van
... ...
... ... Jan Gerritsz
Rijsbos [?]
beide schuijtevoer
ders ... dat met
het ...
ende alle ...
...
dependenten [?]
... niets
uijtegesloten.
# ende voorts daar-
enboven nog zijn comp[arant]s portie
offte geregtigheit
uit veem* van
schuytevoeren
't welk hij comp[aran]t
nu cortelinx
gekogt heeft van
s[eigneu]r Bon-
vet en Henr[ick] Gerritsz
Rijsbos,
beide schuytevoer-
ders, ende dat met
het versterfgeld
ende alle verdere
asscendentien en[de]
descendentien
vandien, niets
uytgesondert,
* veem = handelsverbond, vennootschap
ende voorts daar-
enboven nog
zijn comparants portie
ofte geregtigheit
uit veem van
schuijtevoeren,
't welk hij comparant
nu cortelinx
gekogt heeft van
Pieter Bon-
nett en Jan Gerritsz
Rijsbos
beide schuijtevoer-
ders ende dat met
het versterfgeld
ende alle verdere
appendentien ende
dependentien
vandien, niets
uijtgesondert.
Heren, veel dank!
Hallo Jan,
Ik ben het met René eens dat er ascendenten (bloedverwanten in oogaande lijn) en descendenten (kinderen, kleinkinderen) moet staan. Ik zie geen enkele p.
m vr grAn
Volgens mij staat er toch echt appendentien en dependentien. Er wordt namelijk een deel van het veem verkocht. Daar hoort een versterfgeld bij en er hoort ook bij wat daarna vermeld wordt: appendentien en dependentien (dingen, zaken die bij een ander eerder genoemd ding horen). Iets als ascendenten (volgens het Practisijns woorden- boekje: opgaande maagschap) en van descendenten (volgens datzelfde woordenboekje: afkomeling, nedergaande maagschap) hoort daar voglens mij niet bij, want die transactie heeft niets met familierelaties te maken. Verder eindigen beide woorden volgens mij op ‘ien’, Ik zie bij appendenetien ook niet dat op ‘sc’ lijkt.
Bij verkopen komt heel vaak de standaardzin voor: “met alle appendentien ende depentien vandien.” Zo ook hier, meen ik.
Maar goed, ik geef mijn mening voor een betere.
Zelf zou ik ook eerder op appendentien en dependentien uitkomen. Wat ik als "p"-s interpreteer komt sterk overeen met de ander "p"-s in het handschrift, terwijl de "s" hier telkens veel meer lijkt op een moderne "s". Net als Geert heb ik ook de indruk dat het inhoudelijk logischer zou zijn om over appendentie en dependentien te spreken dan over voorouder en nakomelingen.
Maar wat het ook zij, leuk en vooral leerzaam om te zien hoe door dit soort discussies we onzs inzichten kunnen verdiepen.
Dag allen,
Interessante discussie, daarom heb ik hem zelf ook nog eens bekeken. Qua schrift zou een c na de 2e s wel herkenbaar kunnen zijn, vergelijk ook descendentiën er onder. Dat was ook aanvankelijk mijn reden om dit zo te transcriberen, zeker omdat de letter p elders in deze kanttekening anders wordt geschreven (zie comp[aran]t als voorbeeld). De letter is echter ook als een p te herkennen en vanuit de context gelezen ben ik er van overtuigd geraakt dat er inderdaad appendentiën staan, hoewel de eerste p wel heel vlotjes is geschreven.
Dag allen,
Het is inderdaad een lastige. Vooral omdat het natuurlijk maar een klein stukje tekst betreft. Ik sluit mij aan bij hetgeen René hierboven geschreven heeft. In eerste instantie vond ik de sc ook duidelijker dan een p. Maar tekstueel gezien past het beter.
m vr gr
An
Jan
zei op vrijdag 24 december 2021 - 10:14