Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Echtscheiding Gorcum 1596

In het civiel trouwboek van Gorinchem staat tussen de trouwinschrijvingen deze mededeling. Volgens de later in potlood toegevoegde tekst handelt het hier om een echtscheiding. Wie kan mij helpen bij de transcriptie? De link naar deze blz. in het trouwboek is https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-8994-6YM2?i=24&cc=2037….

Dit is wat ik al heb (maar ik steek mijn hand er zeker niet voor in het vuur):

 

1. Naerdijen voorn. Henrick Pijnsz van den kerckenraet der

2. duijtschen kercken binnen Londen in Engelant opentlijck bekent ende

3. verclaert heeft hem zelven grotelijckx vergrepen te hebben in de

4. belofte bij hem alhier tot Gorinchem gedaen aen een jonghe

5. dochter genaempt Catherina Mat…, daer aen hij bekende

6. … gedaen te hebben overmidts hij te voren

7. verlooft ende verbonden was aen een vroupersoon in Engelandt

8. totte welcke hij nae zijne … hem meest  

9. kende, ende zou hij de voorsz. Catherina van de beloften

10. tusschen ...

11. ontslagen heeft als blijct bij … kerckenraet

12. tot Londen voorsz. als van den zelven

13. opten xven ende xvien junij anno xcvi,

14.

15. … bij dezelve magistraet belast … zoo tot

16. ontlastinge van den voorsz. Catherina als om te voorcomen de …

17. die daer af zouden mogen comen, act[um] den xiiiien julij 1596

 

Reacties (3)

René van Weeren zei op do, 05/20/2021 - 00:17

Het gaat hier feitelijk niet om een echtscheiding, maar om een dubbele trouwbelofte. Henrick Pijnssz blijkt de Gorinchemse Catherina Marysals (vermoedelijk een verbasting van het patroniem Marcelis) beloofd te hebben met haar te trouwen, terwijl hij dat eerder al gedaan had aan een vrouw in Engeland. Volgens kerkelijke en wettelijke opvattingen destijds was bij het uitspreken van wederzijdse trouwbeloften al sprake van een verbintenis die niet zonder juridische gevolgen eenzijdig kon worden verbroken; dit zou feitelijk tot de 30-er jaren van de 20e eeuw nog het geval zijn, al werd dit niet tot nauwelijks meer als juridisch argument gebruikt. Hendrick voelt zich het meest verplicht zijn belofte aan zijn Engelse verloofde na te komen. Door Catherina te ontslaan van hun wederzijdse trouwbelofte zorgt Hendrick dat zij geen verplichtingen daaromtrent tegenover hem heeft en er ook niemand is die op grond daarvan bezwaar kan maken tegen eventuele nieuwe trouwplannen van Catherina met een andere partner. Ik ben overigens niet helemaal zeker over het patroniem/de achternaam van de predikant die genoemd wordt.

 

Naerdyen vo[or]n[oemde] Henrick {Pijnssz} voor den kerckenraet der
Duytsche kercken binnen Londen in Engelant opentl[ijck] bekent en[de]
verclaert heeft hemzelven grootelijcx vergrepen te hebben in de
beloifte bij hem alhier tot Gorinche[m] gedaen aen een jonghe-
dochter genaempt Catherina Marysals, daer aen hij bekende
qualicken en[de] nyet eerlijcken gedaen te hebben, overmidts hij tevoern
verloift en[de] verbon[den] was aen een vroupersoon in Engelandt,
totte welcke hij naer zijne conscientie hem meest verobligeert
kende, ende zoo hij die voors[zeyde] Catharina van [den] beloiften
tusschen hen beyden geschiet
ontslagen heeft, als blijckt bij de brieven zoe van [den] kerckenraet
tot Lond[en] voors[eyt] als van de zelven Henrick zelfs geschreven
opten XVen enden XIIen junii anno 96, bij Henricus Rolandus,
dienaer des Godlicken Woirts den magistraet alhier geexhibeert.
Soe is bij dezelve magistraet belast zulcx te registren zoo tot
ontlastinge van [den] voors[zeyde] Catherina als om te voorcomen de zwaringhen
die daeraf zouden mogen comen. Act[um] d[en] IIIen julii 1596.

Aart van Beuzekom zei op do, 05/20/2021 - 09:48

Beste René,

 

Fantastisch, hartelijk dank!

Twee dingetjes nog:

Volgens mij staat er aan het einde van regel 16 "zwaricheden" (wat als voordeel heeft dat dat een bestaand (zij het wat merkwaardig gespeld) woord is.

Verder is de datering echt 14 juli. Er staat den xiiii^en^ julii. Het trouwboek bevat talloze van zulke dateringen, en dit is zeker een x gevolgd door vier i's met tenslotte een haal voor "en".

 

Maar dat zijn allemaal details, dus nogmaals: zeer hartelijk dank!

René van Weeren zei op do, 05/20/2021 - 10:10

Aart,

 

Eens met jouw opmerkingen :)!

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.