duiding niet veel voorkomende afkortingen

Afgaand op de context vermoed ik hier een afkorting van het woord 'genieten'

Dat lijkt niet te passen. Hier heb ik nog een andere vindplaats van deze afkorting.

Hier nog een:

Dat geloeft Lijsbet 9ten de voirS jan

Met deze aanvullingen zou het dan een afkorting van 'etcetera' zijn ter vervanging van de gebruikelijke vaste tekst.

Dat lijkt dan weer niet overeen te komen met het duidelijk leesbare -ten-gedeelte van de eerste afbeelding. Vandaar ook mijn moeilijkheden met de duiding.

De twee extra voorbeelden helpen wel, maar tot nu toe zit ook te twijfelen: is het een werkwoord dat met ge- begint, of is de 9-achtige vorm hier te lezen als con..., maar contra past ook niet in het zinsverband. Staat het wellicht voor quijten, kwijten in de zin van (af-)lossen?!

Een lezing als con- vond ik aanvankelijk ook het meest aantrekkelijk (het is duidelijk niet de vorm van een g), maar ik kon geen goede optie hier bedenken. Quiten wordt verder in de rest van het protocol niet op deze manier afgekort.

Ik heb de scan nog eens bekeken, maar voel toch voor mijn eerste optie: genieten. Dit gezien de context: zowel de Goodsen (Godspenningen) als de lijfkoop zijn kleine bedragen die gebruikt worden voor het bezegelen van een transactie. In mijn optiek is het wel een g die weliswaar qua vorm wat afwijkt van de andere, maar wel een doorhaal naar boven heeft, een q lijkt me daardoor minder waarschijnlijk. Maar ik houd me aanbevolen voor andere oplossingen :)

Ik denk ook dat er in het eerste geval q[ui]ten staat, zoals Otto suggereert, en zoals ook in de derde scan op de voorlaatste regel geschreven staat: ... scaloos d[aer]aff te quiten[e] ... En dat er in de tweede en derde scan q[ui]t[inge] staat: ... d[aer]aff geloeft Lijsbet q[ui]t[inge] den voors. Jan ...

d[aer]af met één f natuurlijk

Hartelijk dank voor het meedenken iedereen!

De analyse dat 9[]t[] een zelfstandig naamwoord zou zijn met 9[]ten als corresponderend werkwoord vind ik aantrekkelijk.

quiten zou inderdaad kunnen maar ik heb dat woord nergens anders in het protocol zo afgekort gezien, dus ik blijf enigzins aarzelen.

Ik hoopte eigenlijk dat iemand van u die ook weleens laat-middeleeuwse schepenbrieven leest deze afkorting al een keer tegen was gekomen! :-)

Staan deze stukken online? 

Ja, ik heb het schepenprotocol laten digitaliseren. Ten behoeve van verder naamkundig onderzoek naar de nederzettingsgeschiedenis van deze heerlijkheid ben ik een editie aan het verzorgen.

https://westbrabantsarchief.nl/collectie/archieven/scans/NL-BozWBA-roo%…

Dank je

Op pagina 29 staat rechtsonder 

... lijfcoop en[de] Goodsd. 9tent

en links twee maal

... den Goodsd. en[de] lijfcoop content

Dat lijkt mij ook een goede oplossing, Bas!

Prachtig! Hartelijk dank! 

Beste Bas en René

Hebben jullie misschien ook een voorstel voor dit omkaderde woord waarvoor ik nog geen duiding heb? Nogmaals dank voor de vriendelijke hulp.

(pagina 11, links verso, eerste aantekening, ongeveer middenin ter hoogte van de eerste marginale opmerking)

Ik heb de indruk dat dat woord hetzelfde woord is als het laatste woord op de regel daarvoor, maar anders verkort. Ik lees het nu als tonnenmate en tonnengelde, maar ik ben benieuwd wat anderen er van maken

Het antwoord staat in de Fakkel der Nederduitsche Taale van 1722 van Carolus Tuinman geschreven om de weetgierige vaderlanderen hunne moedertaal te leeren verstaan door opheldering van den oorsprong en de waare betekening van zeer veele woorden en spreekwijzen die nu in dagelijks gebruik, maar onbekent of duister zijn.

Op bladzijde 372: Tennen maat, tennen geld

e-tjes in plaats van o-tjes René :)

Tuinman schrijft: "'t Wil zeggen, dat de betaling zal eindigen, daar de werkmaate eindigt"

https://books.google.ch/books?id=aIJYAAAAcAAJ&pg=PA372&lpg=PA372&dq=ten…

De schepenen van Wouw zullen nog eens hebben willen benadrukken wat er al stond, namelijk dat het land betaald werd per oppervlak, per gemet.

Op pagina 11

(...) gecocht bij den gemete ^de huijsinghe binnen^ elc gemet om VI lb Br[abants], te[n]nen

mate tenne[n] gelde (...)

Op scan pagina 48 rechts 10e regel van onderen staat het voluit zonder afkortingen geschreven:

(...) gecocht bij de gemete[n]

tgemet teghens III lb XV s. Br[abants] gerekent, tennen

mate tennen gelde, te betalen tSinte Mertensmisse nu

naestcomen[de] (...)

Nog een voorbeeld

Scan pagina 40 links 10e regel van boven

(...) gecocht bij den gemete, elc gemet om

V lb g[roten] Br[abants] tenne[n] mate tennen gelde, en[de] van tgeent dat bove[n]

de voirs. re[n]te oevert als tlandt gemeten is, d[aer]af sal

Anthonis tdordendeel van desen daghe over een jaer betalen

Ontzettend bedankt. Ik ben erg onder de indruk van hoe snel u in latere delen van de tekst parallele passages kunt vinden. Ik ken deze uitdrukking niet uit andere schepenbrieven uit deze periode. U wel?

 

Bas,

Knap gevonden! Ik twijfelde al tussen de e's en de o's en had al gezocht op deze versie, maar kon die niet traceren. Weer wat geleerd!

@Peter Alexander

Is er zicht op een publicatiedatum? Ben heel benieuwd naar wie er in Wouw woonden in deze periode. Mijn familie lijkt daar vandaan te komen en heeft er in elk geval lang gewoond.

Beste Paul Disco,

Drie toponymische artikelen die betrekking hebben op de middeleeuwse nederzettingsgeschiedenis rond Wouw en Roosendaal komen deze december uit. Één in de Handelingen van de koninklijke commissie voor toponymie en dialectologie, één in het Noord-Brabants Historisch Jaarboek en één in het jaarboek de Ghulden Roos. Daarnaast heb ik enkele kleinere heemkundige artikeltjes over Wouw geschreven die in de lokale heemkundeblaadjes verschenen. Deze stukjes heb ik ook op mijn website https://treasuresofdutch.com/ gepubliceerd.

Tot slot: aangezien mijn onderzoek zich richtte op plaats- en veldnamen heb ik niet aandachtig naar de familienamen gekeken, maar ik kan u desalniettemin wel vertellen dat er vóór 1609 geen Disco's in Wouw woonden. Omstreeks 1650 wel, ik vermoed migranten uit Zeeland of Vlaanderen, maar meer onderzoek is nodig. Ik hoop dat dit helpt.

Hartelijke groet,

P A Kerkhof

Dat helpt enigszins, dus ik ben heel benieuwd naar de publicaties.

Maar wat u op uw website hebt staan is al enorm intrigerend, interessant én leuk om te lezen. 

Dag allen. Ook ik stam af van de Disco's uit Wouw. Peter zegt dat voor 1609 niemand in Wouw de naam Disco had, maar bij de doop in 1588 wordt gemeld dat Franciscus Disco van Wouwe is. Ik las een theorie dat Disco de verspaansing van Schijf is. Wellicht woonde er een Jacobus Schijf in Wouw? Of Jacobus van Schijf als hij van het plaatsje Schijf afkomstig is? Hopenlijk komen we er nog eens achter.