Hallo,
In een doopakte uit Oosterhout kom ik de volgende datum tegen; hac octava.
Welke datum is dit?
Ik heb deze akte gevonden bij het Regionaal Archief Tilburg; inv. nr 08 - Oosterhout - Akten van doop, 1741-1761 Akten van trouw 1752-1762 1741-1762
dat lijkt me "op de achtste dezer" (maand)
Bedankt Arcimboldo, google translate gaf al "achste octaaf" als vertaling.
We kunner er dus vanuit gaan dat de doopdatum 08-01-1759 is.
Mogelijk toch niet 8-1 ? maar 1-1-1759?
1 januari geldt als het ‘octaaf’ van Kerst:
Dat is de achtste dag na Jezus’ geboorte en wordt Hij naar de Joodse wet besneden en daarmee officieel opgenomen als kind in het Verbond van God en Israël (Genesis, hoofdstuk 17)
Bedankt Herman Geurts, ook dit zou een mogelijkheid kunnen zijn.
Maar het komt uit een Rooms Katholiek doopboek en ik denk niet dat ze daarin joodse wetten aan houden.
En hielden ze dit het hele jaar vol. Ook in April hebben ze het over hac vigésima octava (door google vertaalt als hac achtentwintigste)
Henri : het vieren van een octaaf is (ook) een katholiek gebruik
De octaaf van Kerst is 1 januari ook bij de katholieken. Om de juiste datum te bepalen zou ik ook kijken naar de inschrijvingen voor en na deze datum . Mischien levert dit extra info op om te kunnen bepalen of het 1 of 8 januari is. Is de volgende doopakte bv 2,3,4,5 januari? dan is 1 januari logisch. Is de voorgaande acte echter een van die data , dan is 8 januari logischer. Tenminste zo zie ik het ( als de akten tenminste door de pastoor consequent chronologisch werden genoteerd)
uit wikipedia:
Een octaaf op de kalender is een periode van acht dagen waarmee de viering van een hoogfeest kan worden verlengd. De achtste dag is de octaafdag. In het Westen nam gedurende de Middeleeuwen het vieren van een octaaf bij veel feesten toe. Bij sommige feesten van heiligen werd alleen de achtste dag gevierd.
Na de vernieuwing van de Romeinse liturgie in 1969/1970 behielden alleen de hoogfeesten van Pasen en Kerstmis nog een octaaf. Op de eerste zondag na Pasen, de octaafdag van Pasen, werd de Paastijd afgesloten. Op de octaafdag van Kerstmis (1 januari) vestigt de Kerk sinds het begin van de zevende eeuw in de Romeinse liturgie de aandacht op de Maagd Maria.[1] In het Missaal van 1970 wordt deze dag genoemd: octaafdag van Kerstmis - Maria Moeder van God.
Beste Herman,
De octaaf heeft e blijkbaar enorm op het verkeerde been gezet. Meneer pastoor leidt alle dopelingen in met "hac + dagnummer"
Dat van de pastoor kan ik niet weten. Als het zo simpel is had de vraag dus niet gesteld hoeven te worden. Maar geeft niet. Ik heb zelf weer iets geleerd over octaven ☺
Sorry Herman dat ik zo"n simpele vraag heb durven stellen maar zelfs deze simpele vraag was voor mij te moeilijk. Misschien ook simpel maar wat betekend dan hac voor het dagnummer?
Dat is een goede vraag, te meer omdat die verkeerd beantwoord is. “hac octava (die)” betekent “op deze achtste (dag)”. In het Nederlands wordt de nadruk van “hac” in de regel niet meegenomen en wordt het vertaald met “op de achtste”.
De vertaling “op de achtste dezer maand” hoort eerder bij “octava (die) huius (mensis)”.
Henri van Rijzewijk
zei op dinsdag 16 april 2019 - 15:13