Brief Maastricht 1817 Wurstijsen

deel 2

deel 3

Eerst de Franse tekst.

Maestricht le 3 Juillet 1817.
Mon cher cousin!
Je reçois aujourd'hui votre lettre du 30 juin dernier, et
quoiqu'elle m'arrive dans un moment où je suis surchargé d'occupa-
tions, je me hâte toutefois d'y répondre pour calmer un peu vos
inquiétudes et pour vous assurer du bon état de tous les vôtres, même
avant de leur avoir parlé. Nos relations de famille et d'amitié
ayant été interrompues depuis très longtemps par des causes qui ne
vous sont que trop bien connues, je suis naturellement un peu surpris
de recevoir de vos nouvelles; et comme je dois vous parler avec
franchise, je ne vous dissimule pas qu'elles ont réveillé en moi le
sentiment pénible des cuisants chagrins que n'avaient fait éprouver
dans le temps les raisons de votre éloignement. Cependant, malgré les
justes motifs de mécontentement que je puis avoir eus contre vous,
j'ai été ému à la vue du tableau affligeant que vous me tracez de
votre situation actuelle, parce que j'aime à te croire conforme à la
vérité et que je ne suis pas dans l'habitude de m'étourdir sur les
malheurs de mes semblables, moins encore sur ceux des membres de ma
famille, quelles que soient d'ailleurs les causes qui y ont ou peuvent y
avoir donné lieu. Voilà, mon cousin, en très peu de mots, je pense,
ma profession de foi sur cet article. Il vous sera facile, sans doute, d'en
saisir le vrai sens, de vous en faire vous-même l'application, et de
juger d'après cela de la mesure de mes sentimens à votre égard.
Des fautes nombreuses, répétées et infiniment graves (peut-être même
---
sous divers rapports inexcusables aux yeux d'un censeur plus sévère que moi)
ont été commises. Il n'est pas habituel dans le commerce de la vie
d'avoir moins d'indulgence envers soi-même que pour les fautes d'autrui.
Des épreuves difficiles et une étude réfléchie du coeur humain m'ont fait
acquérir ce rare avantage: J'en ai usé plus d'une fois et avec de telles
dispositions quels torts ne pourrait-on pas pardonner? A ces dispositions
naturelles viennent se joindre encore d'autres considérations non moins puissan-
tes, tels que les devoirs du Chrétien, l'amour de nos proches et l'ascendance
de l'amitié; et ne fut-ce qu'une douce illusion ajoutée à toutes celles qui
doivent aider à nous faire supporter le poids des réalités, le devoir d'oublier
et de pardonner nous fait éprouver un charme intérieur capable de
guérir lentement les plaies profondes causées par le poison du
ressentiment. Quelle ne serait donc pas ma joie, mon cousin, si après
tant d'écarts, ces réflexions si vraies, si simples et si naturelles pouvaient
contribuer à vous faire sortir enfin du labyrinthe presqu'inextricable,
où vous vous êtes jeté volontairement, à vous ramener sur la bonne
voie, et à vous faire contracter encore une fois cette élévation de sentimens
si digne d'un être de raison et si propres à répondre aux soins paternels
qui ont été consacrés à votre éducation. Mon âme est émue, en
pensant à ce vertueux père que des veilles studieuses ont fait fléchir
prématurément sous le joug de la faiblesse et de la décrépitude!!
N'en soiez-vous pas touché? Craignons d'achever ce sombre
tableau! Votre cher père, quoique d'une santé débile et souvent
incommode, se porte encore assez bien, de même que tous ceux qui
lui appartiennent. Votre frère Chrétien a passé quelques jours ici.
-----
Il se porte à merveille et est reparti pour sa garnison de Mons.
Votre soeur Keetje est depuis longtemps attendue. Elle paraît avoir
l'intention de se fixer ici. Je ne sais jusqu'à quel point ce plan
pourra réussir. Emélie est en condition du côté de Montjoie et
paraît avoir tout lieu d'être contente. Ma mère et mes soeurs,
à qui j'ai fait vos complimens, me chargent de vous les réciproquer,
et elles font des voeux sincères pour votre bien-être et pour
votre amendement, ainsi que je te fais moi-même bien sincèrement,
en vous assurant qu'il me sera toujours agréable de pouvoir y
contribuer de quelque façon que ce soit, surtout si je parviens
à apprendre par quelque voie non suspecte que vous faites
réellement des efforts pour reprendre le bon chemin. A
mon cousin: portez-vous bien; apprenez-moi bientôt votre
parfait rétablissement, et croyez-moi toujours.
Votre affectionné cousin
F. Leignes

Nu de vertaling. Het grootste deel is zware kost. Ik vermoed dat de briefschrijver een geestelijke is.

Maastricht, 3 juli 1817.
Mijn lieve neef!
Ik heb vandaag uw brief van 30 juni laatstleden ontvangen. Hoewel hij komt in een tijd waarin ik overladen ben met bezigheden, haast ik mij toch hem te beantwoorden, teneinde uw ongerustheid wat weg te nemen en u te verzekeren dat alles goed gaat met uw dierbaren, ook al heb ik hen nog niet gesproken.
Omdat onze familie- en vriendschapsrelaties al heel lang onderbroken zijn door oorzaken u maar al te goed bekend, ben ik natuurlijk een beetje verrast nieuws van u te ontvangen. Aangezien ik openhartig tot u moet spreken, zal ik niet voor u verbergen dat dit nieuws in mij het pijnlijke gevoel van bittere smart terug heeft opgewekt dat ik in het verleden reeds heb gevoeld door de redenen van uw afwezigheid.
Ondanks de rechtvaardige redenen voor ontevredenheid die ik mogelijk over u heb gehad, werd ik echter geraakt door de aanblik van het schrijnende beeld dat u voor mij schetst van uw huidige situatie, waarvan ik geloof dat het de waarheid is. Het ligt niet in mijn aard verdoofd te raken door de tegenslagen van mijn gelijken, en zeker niet door die van familieleden, ongeacht de oorzaken die daartoe aanleiding hebben gegeven of kunnen hebben gegeven.
Dit, mijn neef, is, denk ik, in heel weinig woorden mijn geloofsbelijdenis over deze zaak. Het zal ongetwijfeld gemakkelijk voor u zijn om de ware betekenis ervan te begrijpen, deze op uzelf toe te passen en hieruit de grootte van mijn gevoelens voor u te beoordelen.
Talrijke, herhaalde en oneindig ernstige fouten (misschien zelfs onvergeeflijke, in de ogen van een strengere beoordelaar dan ik) werden begaan.
Het is niet gebruikelijk om in de zaken des levens minder toegeeflijkheid jegens zichzelf te zijn dan jegens de fouten van anderen.
Moeilijke beproevingen en een doordachte studie van het menselijk hart hebben ervoor gezorgd dat ik dit zeldzame voordeel heb verworven: ik heb er meer dan eens gebruik van gemaakt, en welke fouten kunnen met zo'n aanleg niet worden vergeven?
Deze natuurlijke gave wordt vergezeld door andere, niet minder krachtige overwegingen, zoals de plichten van de christen, de liefde voor onze naasten en de uitdieping der vriendschap. En ook al zou het maar een zoete illusie zijn, toegevoegd aan al die illusies die ons zouden moeten helpen het gewicht van de realiteit te dragen, de plicht om te vergeten en te vergeven laat ons een innerlijke charme ervaren die in staat is om langzaam de diepe wonden te helen die worden veroorzaakt door het gif van de wrok.
Wat zou mijn vreugde niet zijn, mijn neef, als deze overpeinzingen, zo waar, zo eenvoudig en zo natuurlijk, ertoe zouden kunnen bijdragen dat u eindelijk uit het bijna onontwarbare labyrint raakt waarin u uzelf vrijwillig hebt geworpen, en u terug op het goede spoor te brengen, en om u opnieuw die verhevenheid van gevoelens te laten aannemen die zo waardig is voor een wezen van de rede en zo geschikt is als antwoord op de vaderlijke zorg die aan uw opvoeding werd besteed.
Mijn ziel is ontroerd denkende aan deze deugdzame vader, en hoe die leergierige wakes voortijdig bezweken onder het juk van zwakte en verval!! Word u hierdoor niet geraakt? Laten we bang zijn om dit sombere beeld te beëindigen!
Uw lieve vader houdt zich, ondanks zijn zwakke gezondheid en ongemakken, nog redelijk goed overeind, net als al zijn naasten. Uw broeder Chrétien heeft hier een paar dagen doorgebracht. Het gaat uitstekend met hem en hij is opnieuw vertrokken naar zijn garnizoen in Mons (Bergen).
Er wordt reeds lang gewacht op uw zuster Keetje. Het lijkt erop dat ze van plan is zich hier te vestigen. Ik weet niet in hoeverre dit plan zal slagen. Emélie is in goede conditie in de buurt van Montjoie en lijkt alle reden te hebben om gelukkig te zijn.
Mijn moeder en mijn zussen, aan wie ik uw complimenten heb overgemaakt, dragen mij op deze te beantwoorden. Zij doen oprechte wensen voor uw welzijn en voor uw verbetering, zoals ik u ook heel oprecht doe, door u te verzekeren dat het voor mij altijd prettig zal zijn om op welke manier dan ook een bijdrage te kunnen leveren, vooral als het mij lukt om op onverdachte wijze te vernemen dat u echt uw best doet om terug op het goede pad te raken.
Aan mijn neef: Het gaat u goed! Laat me snel iets weten over uw volledige herstel, en geloof altijd in mij.
Uw liefhebbende neef
F. Leignes