Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Bosch Protocol 1449-1450 - inventarisnummer 1220 folio 143 verso

Graag correctie en aanvulling van mijn transcriptie van bijgevoegde akte; volgens fichiers Smulders: Jan Claess. vanden Scoerwege geeft in erfpacht aan Jan Janss. Duyster 6 vaatzaad en 17 roeden bauwlant in Vroenhoven om 6 malder rog Budelse maat op Lichtmis.
Henrick Claess. vanden Scoerwege doet afstand t.b.v. Jan Janss. die Duyster.

de volledige folio is te vinden op: https://hdl.handle.net/21.12121/1263916785

Johannes filius quondam Nycolaus vanden Scoerwege promisit arabilis sex vasatus ? (NL vatzaad) et XVII virgulis ? (NL roeden)

terre mensure de Buedel super continentem sitis in parrochia de Buedel in loco dictus Vroenhoven

inter hereditatum Henricus filius dictus quondam Nycolaus ex uno et inter hereditatum Gerardus filius quondam Johannes

vanden Schoerwege ex alio vel ab hereditatum nudit Henricus ad communem vidua ut dicebat

dictus ad hereditatum pactionum Johannes Duyster filius quondam Johannes die Duyster ab eius hereditatum

sitis habenda et suppartionem pro hereditatum paccione per sex malderen sigilis mensure

de (doorhaling) Buedel (doorhaling) denario et solvenda sibi ab omnia hereditatum p…….. ? et pro prebuit cum soluturum

a p…….. ?  presentibus s………? ultra annorum et in valuata naturalem et deliberandum de ex

premissa promittens sibi omnia et habenda warandiam pre premissa et altera obligationem et impetionem deponere

cum promisit ultra reportavit ex premissa, testes Boest et Bever (?) datum 2a ……? servare litteris

Henricus filius dictus quondam Nycolaus sibi premissa et iure ad eius dictus Johannes ……? promittens supra omnia ratum servare et

                                                                                                                                                         obligationem et impetionem deponere

dictis (doorhaling) Johannes  peciam pratum sua in parrochia de Buedel in locum dictus Vroen-

hoven inter hereditatum Henricus filius dictis quondam Nycolaus [ex uno et (doorgehaald ?)] aqua dictis die

loep inter communes ex uno et inter [hereditatum (doorgehaald ?)] conditione ex alio tendente ab acquiserat

ad hereditatum Henricus Jacops ut dicebat hereditarie vendidit Yda relicta quondam Corstiani

Sgruyters ab eius quad  ……?  …... ? et post eius decessit a liberorum Yda

et quondam Corstiani predictam hereditatum iure hereditatum promittens super omnia et hereditatum warandiam et

obligationem et impetionem deponere testes datum supra

                                          pre ultra sibi ……?  et  ……… ?

dictus Henricus super premissa et iure ad opus dictus Yda et eius liberorum hereditatum …….?

promittens super omnia et habenda …...? solvit et obligationem et impetionem ex proxime sui deponere

                                                                                                                                              …....?  omnia ?

testes datum septembris (?)

 

dictus Johannes peciam terra arabilis sex et dimidium vasatus ? (NL vatzaad) et VII virgulis ? (NL roeden) terre continentum

sitis parrochia et loco predictis inter hereditatum (doorhaling) quoad Johannes Duyster hodie adest

egri ? dictis Johannes altis ex uno et inter communem litteris ex alio vel ab hereditatum per

Henricus filius quondam Johannes vanden Scoerwege ad tenuit litteris ut dicebat ………?

hereditatem pactione dictis Henricus filius quondam (doorhaling) Johannes vanden Scoerwege ab eius iure

hereditatem humili ? et possidet per hereditatem purificationis septem malderen sigilis mensure

de Buedel denarium et solventis sibi ab alio hereditatem supportavit et pro prebuit ratio solventis et

 

 

Reacties (9)

Otto Vervaart zei op vr, 08/29/2025 - 15:27

Beste Henry, degene die dit schreef gebruikte wel heel veel afkortingen, zo erg heb ik heg nog niet gezien in het Bosch' Protocol! De schepenen heetten Best en Bever, zie https://www.bossche-encyclopedie.nl/bronnen/schepenen%20(1230-1629)/123… . Voor een roede gebruikt men het woord virgata.

De tweede akte op de eerste pagina lijkt me op het eerste gezicht niet aan te sluiten. Net als jij neem ik aan dat de afkortingen voor een deel zullen staan voor bekende zinswendingen, maar ik ben nog wel even bezig om het goed te begrijpen...

Henry Duisters zei op zo, 08/31/2025 - 16:46

Beste Otto,

dank voor je reactie, naar mijn mening sluit de onderste akte wel aan bij de akte erboven; in beide akten wordt Johannes Duyster genoemd; echter de onderste akte gaat nog door op de volgende folio (zie https://hdl.handle.net/21.12121/1263916789). Daar ben ik nog mee bezig. Deze akte heeft mij al enkele weken bezig gehouden. Ik hoop dat er iemand is die mij verder kan / wil helpen.

Dennis de Waart zei op zo, 08/31/2025 - 17:18

Henry, ik vind dat je al een zeer goede poging hebt gedaan om deze tekst te transcriberen. Ik had er ook al even naar gekeken, maar het ontbreekt mij nu aan tijd om er eens langer goed naar te kijken. (Het zijn niet 4 regels of iets dergelijks).

Het vergroten van je woordenschat in het Latijn (net als het leren van vreemde moderne talen) kan al veel helpen en bepaalde anduidingen in oude akten verlopen via een vaste formulering. 

Als voorbbeelden: "Communem vidua" is: gemeenschappelijke weduwe. Zoiets is niet aannemelijk in dit soort akten. En iets ervoor: "vel ab herediatum" is bij  de omschrijving van belendende percelen altijd een vaste formulering: tendentem ab herditarie/herediatem.

Dit bedoel ik positief om je wat richting te kunnen geven. Ik zal proberen er eens naar te kijken als ik ruimer in tijd zit. Ik kan je dat helaas nog niet beloven. 

Veel plezier met het onderzoek!

Otto Vervaart zei op ma, 09/01/2025 - 10:05

Beste Henry, ik zie heir drie akten, in de tweede valt de naam Duyster niet te bespeuren, de derde lijk iets vlotter leesbaar en daar zie ik nu wel de naam Duyster, maar het blijft zwaar werk ook met kennis van vaste wendingen en begrip van het Latijn, en jouw pogingen, Henry, helpen beslist!

Henry Duisters zei op ma, 09/01/2025 - 12:26

Dennis en Otto, dank voor de bemoedigende woorden. Ik heb de vierde regel vervangen door

"vanden Schoerwege ex alio tendentem ab hereditatum nudit Henricus ad communem vicina ut dicebat"

Ik heb inmiddels een "glossarium" gemaakt van 340 afbeeldingen van de Latijnse woorden en afkortingen waarvan ik zeker ben dat ze juist zijn, zodat ik sneller tot een vergelijk kan komen. Het "Bosch Protocol" van Geertrui van Synghel is weliswaar behulpzaam, maar het handschrift in de akten van deze periode is toch weer net iets anders, evenals die in Cappelli online. 

Ik denk dat de onderste akte op folio 143 verso verder gaat op folio 144 recto. Met die 10-12 regels ben ik ook nog wel even bezig.

Ik hoor graag te zijner tijd weer van jullie als jullie er de tijd voor hebben.

 

 

Henry Duisters zei op di, 09/09/2025 - 14:32

En hier is mijn poging tot transcriptie van het vervolg van de akte op de volgende folio https://hdl.handle.net/21.12121/1263916789).

purificationis presentibus sitis ulterius augusti et de Budel tradendum et deliberandum ex premissa promittens super omnia et habenda

warandiam pro premissa et altera obligationem deponere cum promisit alter reportavit ex premissa ……?

ad maiorem securitatem solutionis dicti purificationis dicti Henricus vendidit vasatus terre

(doorhaling) sitis a parrochia et locum predictis ad sui predicta pecia terre inter

 reliquam dicti Henricus ex uno et inter communem ex alio tendentem ab a pratum terre predicta

ad reliquam hereditatem dicti Henricus ut dicebat dicti Johannes (doorhaling)

(doorhaling) ad pignus iuret et hereditario iure ….. ? obligationem promittens

ad (doorhaling ?) dictorum vasatus terre warandiam supra de contrapignus et altera obligationem et
impetionem a dictorum vasatus terre deponere, testes datum supra.

 

Henricus filius dicti quondam Nycolaus # promisit alter recessit et ratam sibi nudit # supportavit premissa et iure ad opus dicti Henricus vendidit ut supra

testes datum supra.

Otto Vervaart zei op di, 09/09/2025 - 15:41

Beste Henry, het verwachte vervolg in het rappe Bossche handschrift, voor het gemak alvast een uitsnede van deze bladzijde!

Otto Vervaart zei op wo, 09/10/2025 - 17:43

Beste Henry, ik ben bang dat ik gewoon geen tijd heb om dit allemaal te checken. Geweldig dat je voor je zelf zo ver bent met een compleet arsenaal aan formules, ik heb er pas een paar dozijn genoteerd... In de eerste regel staat er volgens mij niet ulterius augusti, de afkortingsstreep boven de a staat voor een -n, ik lees daar ultra annum. Waarschijnlijk zie jij het in veel gevallen behoorlijk goed, maar het Latijn is wat merkwaardig in deze akte, het is echt het summum van het Bosch' Protoco, misschien is Geertrui van Synghel zelf hier aan zet!

Henry Duisters zei op wo, 09/10/2025 - 18:12

Bedankt voor je reactie Otto, ja het is een hele puzzel; ik ben intussen begonnen met de akten uit het boek van Geertui van Synghel te ontleden en daaruit een geschreven woorden database te maken zodat ik deze kan vergelijken met de woorden en afkortingen uit mijn akten. Misschien kom ik zo een oplossing tegen voor een aantal van die rare afkortingen en tekens, die ik niet uit het boek kan "destilleren".

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.