Wie kan mij helpen om dit te vertalen?
4e capitalen [of: capittel] van inschulden
Den heere Brossart is wegens
desselfs vrouw zaliger aen de
boedelhoudersse schuldich wegens
geleendt geld, verdiensten en verschot
de somme van 120.0.0
De boedelhoudersse komt
wegens een halff jaer trac-
tament als vroedvrouwe 50.0.0
Beste Cora, ik lees het als volgt:
4e Capittel van inschulden
Den heer Schrassart is wegens
deszelfs vrouw zal[iger]r aen de
boedelhoudersse schuldich wegens
geleendt geld verdienst en verschot
de somme van - 120 - -
De boedelhoudersse komt
wegens een half jaer trac-
tament als vroedvrouw - 50 - -
@Geert, ik dacht echtg dat er Schrassert stond, die achternaam ken ik, maar jouw transcriptie is de juiste!
Bedankt voor de snelle reactie!
Graag nogmaals jullie hulp.
Rechts staat het huwelijk van mijn voorouders op 11 mei 1709 te Heusden.
Ik lees de naam van de ritmeester als D'obsinnich Rhoe. Klopt dat? Die kan ik vinden met de voornaam Ernst bij het Nationaal Archief, benoemd als ritmeester in 1707.
Het zal inderdaad dezelfde persoon zijn. In de inschrijving staat hij echter vermeld als D' Obsin(g)h Rhos. De g heb ik even tussen haakjes gezet, omdat onduidelijk is of met de haal voor de laatste h een letter is bedoeld. Namen werden echter gewoon vermeld zoals de klerk ze hoorde, dus spellingsvarianten komen in die tijd vaak voor.
Er valt overigens nog iets op: op 11 mei vindt de ondertrouwinschrijving plaats (en dus niet het huwelijk). Het huwelijk wordt slechts 9 dagen later voltrokken. Normaliter dienden tussen ondertrouw en huwelijksvoltrekking minimaal 15 dagen te zitten, de minimumperiode waarbinnen de 3 achtereenvolgende zondagen konden vallen waarop het huwelijk afgekondigd werd. Daar kon van afgeweken worden in geval van spoed (soldaten, zeelieden, ziekte), maar dan diende dispensatie (vrijstelling) van een of meer afkondigingen te gebeuren en werd dit meestal aangetekend bij de inschrijving. Daar is hier geen sprake van. Er kunnen daarvoor verschillende verklaringen zijn:
- er is simpelweg niet op gelet: dit is zeker bij soldaten en zeevaarders goed voorstelbaar vanwege de onvoorspelbare aard van hun leven
- er is wel opgelet, maar de klerk is vergeten de dispensatie te vermelden
- de 11e mei is in werkelijkheid de IIe (2e) mei. Wat hiervoor pleit is:
1) alle voorgaande en nakomende inschrijvingen vinden met tussenpozen van 6 en 7 dagen plaats, vermoedelijk dus op zaterdagen en zondagen. Qua tussenperiode past 2 mei hier beter in
2) in het geval van 2 mei klopt de tussentijd tussen ondertrouw en huwelijk en was geen dispensatie nodig.
Er is denk ik geen sluitend bewijs voor elk van deze varianten.
Dank voor beide reacties. De korte tussentijd was me niet opgevallen. Ik vermoed dat Merten Kern uit Duitsland afkomstig is. In 1710 wordt hun eerste zoon geboren en dan heet hij Meerten Kern. Bij overlijden te Rhenen in 1723 /boedelinventaris van 1725 wordt hij Martinus Kerens genoemd. Van Jannetje van Son kan ik ouders en grootouders vinden in Heusden. Van Merten Kern kan ik niets vinden, ook niet in de lidmaatregistratie van de kerk. Weten jullie of Duitsers geregistreerd werden in de kerk?
Gelet op de regelmatige verplaatsingen van soldaten en hun families zullen zij niet snel als lidmaten van de plaatselijke kerk geregistreerd zijn. Vaak hadden legeronderdelen ook hun eigen predikant mee. Bovendien is natuurlijk de vraag of zij tot hetzelfde kerkgenootschap behoorden: Luthersen werden door de Nederduits Gereformeerden bijvoorbeeld niet tot de erkende kerkgenootschappen gerekend, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Waals Gereformeerden. Maar aangezien hun kinderen alle Gereformeerd gedoopt worden zonder aantekeningen over het geloof van de vader, is aannemelijk dat hij ook Gereformeerd was.
Jannetje lijkt tweemaal te hertrouwen in Heusden, de derde bruidegom is zeker militair, de tweede mogelijk ook (https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/97655078 voor het derde huwelijk).
In het Nationaal Archief vind je twee treffers op Martinus Kern:
https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/1.01.19/invnr/1949, folio 328
https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/1.01.19/invnr/1937
Die zijn helaas niet online beschikbaar, maar wel als scan aanvraagbaar.
Op basis van de gebruikelijke vernoemingen zou je kunnen vermoeden dat de vader van Martinus Lambertus/Lambartus heette, gezien de naam van de eerstgeboren zoon uit het huwelijk.
Dank. Ik heb alle genoemde sporen al eerder onderzocht maar helaas zonder resultaat. Het Nationaal Archief heeft ook bekeken wat mij verder zou kunnen helpen maar helaas kwam daar niets uit. Momenteel zijn er geen scans meer te bestellen omdat alles online gaat komen. Ik heb in augustus mijn betaling gecrediteerd gekregen met deze mededeling. Dit ter info. Mijn enige hoop is het aanstellingsbesluit van de ritmeester uit de huwelijksakte. Dat is bewaard gebleven en mogelijk staat daar het regiment in vermeld.
Graag nogmaals jullie hulp. Het gaat mij om de tekst over de obligatie van 100 gulden ten laste van juffr. de wed van .......
@Geert: ik ben geweldig geholpen met de naam Brossart.
@ René: via de Bossche-encyclopedie heb ik gevonden dat het regiment op 13 mei in Den Bosch is aangekomen. Daar zijn ze 4 maanden gebleven. Dat zal de verklaring zijn voor de 9 dagen.
Graag ook jullie hulp bij blz. 8, 9 en 10. Het gaat mij met name om namen. De namen van de 4 kinderen weet ik. Roelof Righolt is haar nieuwe man. Staan er nog andere namen in de tekst?
Blz. 9
Blz. 10.
Alvast bedankt.
1e capitael van obligatien etc.
Een obligatie van hondert gulden
ten laste van juffr. de weduwe van
Scriebe, rentende tegens 5 percent,
verschijnenden den 12e Aprill in yder jaer 100.0.0
De renten vandien zijn tot
den lesten verschijndagh betaelt.
Item een graffstede van de
kerck gecoft voor twaelff
gulden, gemerkt met no. dus 12.0.0
2e capitael van contante
penningen
De gereede penningen bedragen
volgens opgevinge van de boedelhoudersse 6.0.0
3e capitael van goud en
zilverwerk etc.
't Selve behoord ten lijve van de
boedelhoudersse, alsmede hare
klederen, dus memorie
De klederen van de overledenen
zijn voor de kinderen gebruykt,
uytgesondert dat een rok, broek en camisool
van denselven bij Abraham Abrahamssen
is gebragt en daerop ontfangen ses gulden
[in de marge:] den tafelheer alhier binnen Rhenen
/
Welcken voorenstaenden inventaris de boedel-
houdersse verclaerdt te hebben doen opstellen
nae haer beste kennisse en wetenschap die
zij van den staet des boedels was heb-
bende, zonder hares wetens iets agter ge-
houden off verswegen te hebben, nogh ook
op denselven iets te hebben doen stellen,
't geen niet behoord, belovende
daeromme, indien namaels bevonden mogt
worden dat desen inventaris met eenige
stucken van goederen behoorden vermeerdert
off vermindert te worden, dat deselve
daernae sall worden gedresseert tot gemeen
voordeel off schade, zonder daerinne te
willen sijn behaelt, presenteerde ook
denselven als wel en deugdelijk gemaekt
des noot met den gewoonlijken boedeleed
te bevestigen. T'oirconde beteeckendt
binnen Rhenen op den 17e Aprill 1725.
Yannetie Keepens
Naedat de boedelhoudersse op huyden
dato ondergeschreven den vorenstaenden inventaris
met den gewoonlijken boedeleedt hadde
bevestigt en denselven nae behooren was
geëxamineerd, zoo is tusschen deselve boedelhoudersse,
in desen geassiteert met Roeloff Richoldt,
tot eenre ende den heer raed van Ommeren
in qualite als weesmeester, vermits d'absentie
van den heer secretaris van Deventer, ter
andere zijde, opgerecht een acte van uytcoop /
in voegen naevolgende, te weten, dat
de boedelhoudersse in volcomen eygendom
sall hebben en behouden alle de goederen en
effecten des boedels, hiervoren bij yder
capittell van den inventaris gemeld, uytgesonderdt
't geene nabeschreven, en daertegens
lasten en voldoen d'uytschulden en lasten
van denselven boedell, meede hiervoren
bij den inventaris gemelt, alsmede d'oncosten
over't formeeren van desen inventaris en
acte van uytcoop metten aencleven vandien, en hare vier
onmundige kinderen bij gemelten haren overleden
man in eght verwekt, genaemt Lambertus,
Anna, Geertruyd, Maria, Sybilla en Jacobus
Wilhelmus Keerrens, daervan kost en
schadeloos houden, soo 't behoord. Dat
de boedelhoudersse aen haere voorsz. vier
onmunidge kinderen in voldoeninge van
haerluyder vaderlijke versterff en erffenisse in
volkomen eygendom sal overgeven een
obligatie van honderdt gulden int
eerste capitael van desen inventaris gemeldt,
mits dat deselve boedehoudersse de jaer-
lijcxe renten vandien sall profeteeren
soo lange deselve onmundigen tot haren
laste blijven en sall de boedelhoudersse
geobligeerdt blijven hare voorsz. kinderen
nae haer vermogen en staet des boedels
t'onderhouden in cost en drank, kledingh en
redingh, soowel in ziekte als gezondheydt
en deselve te laten leeren lezen en schrijven,
mitsgaders een goed handwerk en op te voeden
in de waere Christelijke Gereformeerde religie, en
sulcx ter tijdt toe deselve tot haere mundige
dagen gekomen sullen sijn, off anders sigh
buyten s'boedels laste sullen komen t'erneren,
mits d'onmundigen verpligt blijven haren
moeder te gehoorsamen en 's boedels pro-
fijt nae haer vermogen te helpen bevorderen.
Tot nacominge en voldoeninge van't
geene voorsz., verbindt de boedelhoudersse
hare persoon en goederen onder verbandt /
en submissie als nae regten, zijnde de
voorz. obligatie in dato den 12e Aprill 1724 voor
d'onderteeckeninge deses aen gemelten heere Dirk van
Ommeren ter handen gesteld omme die ter secretarye
alhier off in de weeskist te werden bewaerd
ter tijdt toe bij de heeren van den vroedschap
deser stadt anders sal zijn gedisponeerdt
en geresolveerdt. Actum den 21e Aprill
1725.
Yanette Kerrens
Roulof Righoldt
D. v. Ommeren, 1725
Mij present G. Vonk, 1725
Cora
zei op donderdag 2 november 2023 - 14:20