Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Attestatie te Oost-IJsselmone circa 1757 -1763

Zojuist met cursus paleografie begonnen.

Rechts staat: Compareerde voor ons gS (of ?S) =  (en boven de = een punt; dus afkorting).

 

Wat betekent dit? ; waar staat deze afkorting voor?

Reacties (10)

Otto Vervaart zei op do, 09/18/2025 - 16:52

Beste Rini, mooi dat je een cursus volgt, maar als cursist leer je het meest door zelf aan de slag te gaan. Dit tekstfragment is wel erg kort, vaak helpt de context, in dit geval wat er op volgt. Kun je hier een scan uploaden van de tekst, of aangeven waar dit stuk zich bevindt? Alvast veel plezier en succes gewenst met de cursus!

Rini Baggen zei op vr, 09/19/2025 - 11:57

Beste Otto,

Je hebt helemaal gelijk. Hierbij de ingescande tekst.

Ik denk zelf dat er het volgende staat: Compareerde voor ons gesamenlijke Schout en Schepenen

Otto Vervaart zei op vr, 09/19/2025 - 12:28

Beste Rini, dank je wel voor de scan, ik lees aan het eind van de eerste regel hetzij gS hetzij gF; in het laatste geval zie ik het "puntje" als een soort minikrul aan de f. Volgens mij is er namelijk een dwarsstreepje aan deze letter te zien. Verder kom ik nog niet tot een duiding van de afkorting, ik vind het een merkwaardig element in de zin, het is een afkorting die ik niet eerder heb gezien.

René van Weeren zei op vr, 09/19/2025 - 13:16

Beste Rini en Otto,

Ik heb er ook even naar gekeken. Ik herken de afkorting ook niet direct, maar op basis van de tekst voor en na dit stukje verwacht ik hier of iets in de trant van 'etc(etera)' of 'ondergetekenden' (wellicht staat hier de verkorting S(ubscrip)t). Ik zou Rini aanraden om of een afbeelding van de complete tekst te uploaden (zodat we kunnen vergelijken met letters elders in hetzelfde document) en/of een afbeelding van een volgende tekst in dit dossier te uploaden. Een deel van de paleografische oplossing is namelijk ook vaak te vinden vanuit de context en die blijkt beter te duiden naarmate er meer tekst zichtbaar is. Mocht de bron online vindbaar zijn, dan kun je uiteraard ook de link doorgeven.

Dennis de Waart zei op vr, 09/19/2025 - 17:45

Dit zie je vaker in Brabant. Fijn dat de context erbij is gegeven. "Compareerde voor ons Sr. = Sinjeur / Sieur = Heer". (Verscheen voor mij Heer Schout en Schepenen). Dit "Sinjeur" duidde aan dat de aangeduide persoon van belang / van hogere stand was. Zowel te vinden voor namen van bijvoorbeeld functionarissen, als ook voor namen van vermogende kooplieden. 

Dennis de Waart zei op vr, 09/19/2025 - 17:48

Afkorting is dus: Sr. (hoofdletter S, kleine letter r daarnaast rechtsboven, met 2 streepjes onder de letter r als een: = -teken). 

Otto Vervaart zei op za, 09/20/2025 - 09:00

@Dennis, de afkorting zit wel erg vast aan het woord ons vlak ervoor, jouw interpretatie vind ik overtuigend, ook al is Oost-IJsselmonde in Zuid-Holland. De scan is voor mij vrij vaag, de streepjes zie ik wel, de r niet, en hoe zie je dan het g/9-teken? Enfin, altijd goed om te studeren, eens kijken in welke publicatie oude Nederlandse afkortingen op een rij staan....

Dennis de Waart zei op za, 09/20/2025 - 09:37

Hallo Otto,

Oost-IJsselmonde is hemelsbreed niet zo ver van Brabant af gelegen. Zonder verder te vervallen in topografisch geneuzel, dus kort: delen van het huidige Noord-Brabant als het land van Heusden, delen van de Langstraat, etc., waren voorheen Hollands gebied. 

In Waalwijk, voorheen een Brabants schiereiland in Hollands gebied, ben ik dit: "Sinjeur" in de periode 1720-1780 vaak tegengekomen. Dit "Sinjeur" komt op in de 17e eeuw en beleefde het hoogtepunt in de 18e eeuw, de tijd van dit document, om daarna te verwdijnen. 

Het "g/9-teken" wat men in bovenstaand document leest, is de krul aan de onderzijde van de hoofdletter S, precies zo geschreven als de krul aan de onderzijde van de hoofdletter S van het woord: Schout, daarna. 

Otto Vervaart zei op za, 09/20/2025 - 18:15

Dank voor alle uitleg en toelichting, Brabant en Holland liggen hier dicht bij elkaar! Door de royale C van Compareerden die raakt aan de hoofdletter S had ik de krul domweg niet opgemerkt, bij het woorden schepenen is die krul er dan weer niet. Al met al een prima voorbeeld dat je beter niet kan blijven steken vooraan in een tekst, maar dat je het verste komt door letterlijk verder te kijken, de context erbij te halen, en dan te vergelijken. Dit kun je niet snel genoeg aanleren en volhouden, veel plezier, Rini, met leesavonturen in oud schrift!

Dennis de Waart zei op za, 09/20/2025 - 22:05

Zoals je schrijft is het lezen van oude teksten zeker een boeiende bezigheid Otto. :-)

Veel plezier tijdens de cursus paleografie Rini! 

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.