Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Bosch Protocol 1503 - 1504 - inventarisnummer 1272 folio 165R

Toegang    Bosch Protocol
Inventarisnummer    1272 ( 1503 - 1504 )
Folionummer    165 - Recto [ Scannummer 333 https://hdl.handle.net/21.12121/1264095452 ]
Datum    4/1504
Beschrijving    Udo Wijchens prom. 1 mud rog jl Tephelen, losbaar met 36 peters
Arnolda weduwe vander Dussen diverse pagten

Het gaat over het stuk vander Dussen,. dat is volgens mij het laatste paragraaf, die dan op de volgende scan 1 paragraaf verder gaat.

Herken een paar namen, maar dat is ook alles. Wie zou een transcriptie kunnen maken van de 2 paragrafen ( 165r en 165v ).

Alvast bedankt.

Reacties (18)

Dennis de Waart zei op zo, 10/26/2025 - 02:06

Hallo Jimmy,

Het is wel zo'n beetje het lastigste handschrift van het BP dat je uit kon kiezen: Mr. Nicolaus Kuyst. ( Grappig wat mijn bedoeling betreft hoor. :-)  ). Het handschrift van, de overigens zeer geleerde, Claes Kuyst is vlot en: "met grote halen snel thuis". Meerdere letters worden vaak niet opgeschreven of verworden tot enkel streepjes, kennelijk geen belemmering om hem werkzaam te laten zijn op de Bossche schrijfkamer. Soms moet je een beetje raden uit de context wat voor woord hij opgeschreven heeft. Makers van de globale index uit de 18e eeuw konden ook geen wijs uit zijn handschrift zoals blijkt. Zij schreven: Arnolda weduwe vander Dussen, maar dat staat helemaal niet in de akte. Gelukkig staat er wel: Vander Dussen ;-) en het staat inderdaad op de "laatste paragraaf" die dan op de volgende bladzijde "1 paragraaf verder gaat".

Na uit eten te zijn geweest met vrienden dacht ik laat op de avond "even" naar jouw vraag te kijken, maar naar later bleek schoot in de nachtelijke uren de site van Erfgoed 's-Hertogenbosch in storing waardoor ik alleen fol.: 165 heb kunnen lezen, maar nog niet fol.: 165v. Mocht ik tijd hebben morgen probeer ik als de site weer bereikbaar is er voor je naar te kijken, anders een andere keer. Ik heb de eerste bladzijde wel voor je gelezen. Ik maak geen volledige transcriptie voor je, dan ben ik het hele weekend bezig wil je dit geheel en grammaticaal juist weergeven, maar ik zal de eerste twee regels geheel voor je transcriberen, dan heb je een beetje een beeld van wat hij schrijft, en laat daarna van de eerste bladzijde een verkorte inhoud volgen.

"Notum sit universis quod cumque Merselius de Uden tamquam maritus legitimus Hadewijgen sue uxoris, filie quondam Johannis vander Dussen, annuam et hereditariam pactionem, unam maldratam siliginis mensure de Buscoducis...". 

Het is (aan) allen bekend dat Marcelis van Uden als wettig man van Hadewijgen, zijn huisvrouw, dochter van wijlen Jan vander Dussen, een jaarlijkse erfpacht van 1 maldersaat rogge Bossche maat, welke jaarlijkse erfpacht Mathijs zoon van wijlen Willem van Geffen beloofde te betalen aan Jan van Dordrecht ten behoeve van Heer Claes Steenwech en Vrouwe Hadewijgen, zijn huisvrouw, en in Eindhoven te leveren, van en uit: 1.: Een stuk grond, genoemd: "Die Braeck", gelegen in de parochie van Dinther ter plaatse genoemd: "Pelshovel", en: 2.: Alsnog een erfpacht van van 1 maldersaat rogge Bossche maat, welke erfpacht genoemde Jan van Dordrecht verkocht had van en uit: goederen gelegen in de parochie van Dinther, en erfelijk opgedragen had aan Gerit vander Dussen, natuurlijke zoon van wijlen Jan vander Dussen, welke erfpachten vanwege het recht van successie aanverstorven zijn aan genoemde Gerit vander Dussen en genoemde Marcelis van Uden als zijnde man van zijn echtgenote, zoals Gerit vander Dussen bekend heeft. Dan volgt een stukje over geld in Peters van een bepaald aantal stuivers het stuk. En welke erfpachten Aert, Steven, Ca? en Dirck van Uden, gebroederen, kinderen van genoemde Marcelis van Uden, en dan kom je bij fol.: 165v.

En wat blijkt Jimmy? Dit zijn precies dezelfde personen uit een andere akte in het BP waarvan ik een samenvatting voor je heb gemaakt waarnaar je eerder op zoek was. :-) Ik vertelde je al dat er een bepaalde familierelatie tussen Hadewijgen vander Dussen en Gerit vander Dussen moet zijn. Alleen moet je nog zeker weten te bewijzen hoe die relatie tot elkaar nu precies zit. Ik denk dat je hier blijer mee bent dan met een "Arnolda weduwe vander Dussen". Toch?

Veel plezier met je ondezoek!

Dennis de Waart zei op zo, 10/26/2025 - 03:21

Hallo Jimmy,

De site van Erfgoed 's-Hertogenbosch was weer in de lucht, dus de akte maar even voor je afgemaakt. Met excuses aan de makers van de index uit de 18e eeuw. Aertken (Arnolda) staat wel in de akte, maar pas op fol.: 165v. en dan achteraan in de akte. ;-)

En welke erfpachten door Aert, Steven, Ca? en Dirck van Uden, gebroederen, kinderen van genoemde Marcelis van Uden, waren opgedragen aan genoemde Gerit vander Dussen, zoals in de schepenbrieven van 's-Hertogenbosch vermeld staat. Waarna (op heden) verschenen zijn voor de ondergeschreven schepenen van 's-Hertogenbosch: Aertken weduwe van genoemde wijlen Gerit, natuurlijke zoon van wijlen Jan vander Dussen, gemachtigd tot hetgeen hierna volgt krachtens de macht haar gegeven door genoemde wijlen Gerit vander Dussen in zijn testament en uiterste wilsbeschikking, en met haar Henrick zoon van wijlen Daniël de Heelt als testamentaire door genoemde Gerit aangestelde voogd over Aertken en Jan, zoon van Aertken en wijlen Gerit voornoemd, die deze voorschreven jaarlijkse erfpachten van 2 maldersaat rogge hebben opgedragen aan: Goessen van Brecht als wettig man van en voogd over Vrouwe Jenneken,(Johanne), zijn huisvrouw, dochter van genoemde wijlen Marcelis van Uden, samen met alle schepenbrieven en rechten. Belovende de genoemde Aertken en Jan, met hun voogd, de wederpartij (Goessen) te vrijwaren van alle lasten daarop staande, vanwege henzelf, en vanwege genoemde wijlen Gerit, natuurlijke zoon van wijlen Jan vander Dussen. Getuigen hierover waren Busco en Monix, schepenen, op 26 april 1504.

Zo zie je dat de feitelijke rechtshandeling tussen Aertken met haar zoon Jan, en Goessen, niet zo lang is en achteraan in de akte staat, en daarvoor de hele voorgeschiedenis van de 2 jaarlijkse erfpachten uit de doeken gedaan is. (aankomsttitels). Er staat naar verhouding heel veel informatie in deze akte over de familie Vander Dussen. Daar heb je geluk mee! Meestal vind je in het BP een overdracht of verkoop met alleen de naam van de verkoper en de koper. 

Opnieuw: Veel plezier met je onderzoek!

Jimmy Schulten zei op zo, 10/26/2025 - 03:41

Bedankt Dennis,

Ja, ik had net ook "storing", waarschijnlijk onderhoud/backup.

Volgens mij komt Arnolda de weduwe op de volgende scan ter sprake,
op de 4e regel als ik me niet vergis.

En wat betreft Aert, Steven, Ca moet waarschijnlijk "Aert Stamelaert" zijn.
Samen met Dirck zijn dat de 2 zonen van Marcelis van Uden.

In de laatste paragraaf op de volgende pagina 165v komt vander Dussen ook voor.
Zou je die ook kunnen lezen, als een omschrijving makkelijker is is dat prima.
Want wat je nu hebt opgeschreven komt me inderdaad goed van pas.
Vond het handschrift ook erg lastig, want sommige handschriften die ouder zijn,
zijn soms veel beter te lezen. De afkortingen moet ik nog een keer gaan leren.

Weet dat het een hoop tijd kost, dus ben erg dankbaar dat iemand dit wil doen.

P.S. Wat betreft de relatie, op sommige fichiers wordt van Jan Arnst vander Dussen gesproken.
Zowel voor Hadewijch als voor Gerit. Bij een enkele Jan heb je meerdere mogelijkheden.
Maar voor Jan Arnst vander Dussen zijn er niet veel mogelijkheden.

Jimmy Schulten zei op zo, 10/26/2025 - 03:50

Had de pagina nog niet ververst, zie dat je al een antwoord hebt gegeven.

Bedankt.

Ja, de voorgeschiedenis gaat inderdaad lang terug, want er wordt over Jan van Dordrecht gesproken. Dat is de Opa van Jan Arnst vander Dussen. En Vrouwe Hadewijgen ( van Claes Steenwech) is zijn moeder,  want zij is later hertrouwd met deze Claes.

 

 

Jimmy Schulten zei op zo, 10/26/2025 - 04:10

Als ik de naam van Brecht zie, moet ik gelijk aan het kasteel van Dussen denken. Daar zijn Jan en later Jacob bewoners/eigenaar van.

Zou deze Goessen van Brecht dan resp. de vader en opa zijn ? Zoals dat altijd gaat, komen we altijd weer nieuwe vragen bij. Maar dat maakt het zo uitdagend. ;-)

https://www.bossche-encyclopedie.nl/personen/Brecht,%20Goessen%20van.di…

Dennis de Waart zei op zo, 10/26/2025 - 10:33

Hallo Jimmy,

Leuk om te lezen dat de gegeven informatie goed van pas komt. Het is altijd graag voor je gedaan. Je hoopt altijd dat een akte die je nodig hebt niet door Claes Kuyst is geschreven, maar het maakt je dan weer meer vastberaden om het geschrevene te doorgronden wat ook weer energie geeft. 

De familienamen in de akte zijn niet van de minste Brabanders waardoor je ook meerdere akten waarin zij genoemd zijn zult vinden. Voor zover ik mij kan herinneren zijn sommige mannelijke leden van de familie Van Brecht wereldlijke heren geweest (Dominus) in de zin van: Ridder. Je zou hopen dat er dan bij Dominus iets bij staat als: Miles. Geestelijke heren kan ik mij niet herinneren (Dominus ..... Presbyter) maar dat lijkt mij in deze kringen zeker niet uitgesloten. 

Fijne zondag!

Jimmy Schulten zei op ma, 10/27/2025 - 03:01

Ja, er zijn genoeg fichiers te vinden over de fam. vander Dussen.

En probeer zelf een beetje te achterhalen welke echt relevant zijn. Meestal ga ik dan sowieo voor de langere teksten, meer kans op extra informatie.

Zou je de laatste paragraaf op bovenstaande 165v ook eens willen lezen. 

Dat gaat volgens mij ook over Gerardi vander Dussen. En volgens mij komen daar nog een paar andere namen in voor dan die in jouw samenvatting.

Helaas heb je dan nog steeds het handschrift van Claes Kuyst. ;-)

 

Dennis de Waart zei op ma, 10/27/2025 - 14:51

Hallo Jimmy,

Nou, vooruit dan maar weer, omdat jij het bent. ;-) ;-)

Je hebt de familienaam Vander Dussen weer goed gespot tussen de woorden. Dit keer hebben de makers van de index in de 18e eeuw de naam niet goed gelezen: er staat niet Adriaan Jansse maar: Adriaen Jegers. Deze akte is een kwijtschelding. 

Het is algemeen aan allen bekend dat Gerit natuurlijke zoon van wijlen Jan vander Dussen beloofd had te betalen aan Adriaen Jegers soen, zoals in een/het huwelijkscontract is overeengekomen/vermeld staat, en Jenneken, zijn huisvrouw, natuurlijke dochter van genoemde wijlen Gerit vander Dussen: Een jaarlijkse erfpacht van 1 mud rogge van en uit: al zijn goederen die hij bezit tot een waarde van 26 Peters en 18 Stuivers. Daarom is (op heden) verschenen voor de ondergeschreven schepenen van 's-Hertogenbosch: Genoemde Adriaen als man van en voogd over  genoemde Jenneken, zijn huisvrouw, die bekend heeft dat Adriaentken, weduwe van genoemde wijlen Gerit vander Dussen en Jan, zoon van Adriaentken en wijlen Gerit, voor het bedrag van 26 Peters met de achterstallige betalingen van genoemde jaarlijkse erfpacht geheel en al voldaan is. Verlende kwijting aan hen bij deze. Getuigen en datum als boven. (Boert en Brugman, 26 april 1504).

Weer erg veel informatie voor een akte uit het BP Jimmy. Je weet nu o.a. ook dat de weduwe van Gerit Adriaentken heette en dat een dochter Jenneken ook natuurlijk (buitenwettig) was. 

In de Bossche Encyclopedie staat Claes Kuyst ook vermeld onder: Personen, onder: Nicolaes Kuyst. Geeft toch weer wat meer achtergrondinformatie. Hij was secretaris van 1497 tot zijn overlijden in 1534. Deze akten zijn dus uit het begin van zijn secreatrisschap. 

Veel plezier weer ermee!

Dennis de Waart zei op ma, 10/27/2025 - 17:07

Jimmy, kleine correctie op het bovenstaande bedrag: 26 Peters VAN 18 Stuivers het stuk. 

Jimmy Schulten zei op ma, 10/27/2025 - 21:29

Nogmaals bedankt Dennis. Inderdaad, weer een paar waardevolle aktes.

De familie lijn is hierdoor weer wat completer, dus naast hun zoon Jan, en Gerarda ( die ik al ergens anders had gevonden) ook nog een natuurlijke/onwettige dochter Jenneken getrouwd met Adriaen Jegers.

Die laatste 2 namen had ik nog niet... Eens kijk wat ik kan vinden over deze Jegers.

De zoektocht gaat verder.

 

Pauwel zei op di, 11/11/2025 - 23:22

Ik heb me toch maar aan een transcriptie gewaagd.

OVERDRACHT VAN TWEE PACHTEN

Notum sit universis quod, cum Marselius de Uden tamquam maritus legittimus Hadewijgis sue uxoris
filie quondam Johannis van der Dussen annuam et hereditariam pactionem trium modiorum siliginis mensure
de Buscoducis, Quam pactionem Matheus filius quondam Wilhelmi de Geffen promiserat se datu-
rum et soluturum Johanni de Dordrecht ad eius vitam et post eius decessum Nicolao
Steenwijch et domicelle Hadewijgi eius uxori legittime anno quolibet hereditarie Purificationis et
in Dynther traditurum et deliberaturum de et ex pecia terre dicta “Die Braeck”
sita in parrochia de Dynther iuxta locum “Pelshovel”, insuper hereditariam pactionem unius
modii siliginis mensure de Buscoducis, Quam pactionem dictus Johannes de Dor-
drecht solvendam habebat hereditarie Purificationis ex hereditatibus sitis in parrochia de
Dynther, hereditarie supportasset Gerardo van der Dussen filio naturali quondam
Johannis van der Dussen, Cumque vero in dicta supportatione conditionatum?
fui?sset quod duo modii siliginis hereditarie pactionis de dictis pactionibus trium
et unius modiorum siliginis statim post obitum dicti Gerardi van der Dussen
succederent ad dictum Marselium de Uden si protunc in humanis vixerit alioquin
ad suos veros heredes protunc viventes, Et cum deinde idem Gerardus van der
Dussen palam recognovisset et super omnia et habenda dicto Marselio
promississet, quod idem Marselius et post eum sui heredes reliquos duos modios
siliginis de dictis pactionibus trium et unius modiorum siliginis perpetue
redimere et acquitare poterit cum et mediantibus quinquaginta aureis
peters XIX stuvers vel valorem pro quolibet huiusmodi peters, Cumque vero
postremo Arnoldus Stamelaert et Theodericus de Uden fratres liberi dicti Marse-
lii de Uden dictas pactiones tertium et unius modiorum siliginis, Necnon
omnimodam auctoritatem et potestatem redimendi et acquitandi dictos duos

Bosch’ Protocol 1503 - 1504 - inventarisnummer 1272 folio 165R
https://hdl.handle.net/21.12121/1264095452

Pauwel zei op di, 11/11/2025 - 23:24

modios siliginis de dictis tribus ac uno modiis siliginis hereditarie pactionis hereditarie
supportassent dicto Gerardo van der Dussen prout hec omnia in diversis
litteris scabinorum de Buscoducis plenius continent, Constituta igitur coram scabinis infrascriptis
Arnolda relicta dicti quondam Gerardi filii naturalis quondam Johannis van der Dussen
potens ad infrascripta, ut dicebat, vigore testamenti ac ultime et extreme voluntatis
dicti quondam Gerardi van der Dussen in presentia et cum expressis consensu et voluntate
Henrici filii quondam Danielis de Heelt tamquam momburni liberorum Arnolde et
quondam Gerardi van der Dussen ad hoc per dictum Gerardum in dicto suo testamento
electi et ordinati necnon Johannes filius Arnolde et quondam Gerardi predictorum
cum tutore dictas pactiones trium et unius modiorum siliginis hereditarie supportaverunt
Goesswino de Brecht marito et tutore legittimo domicelle Johanne sue uxoris
filie dicti quondam Marselii de Uden cum dictis litteris, aliis et iure, promittentes
dicti Arnolda et Johannes super omnia et habenda cum tutore ratum servare, obligationem et im-
petitionem ex parte eorum dicti quondam Gerardi filii naturalis quondam Johannis van der
Dussen ac quorumcumque eius heredum et successorum deponere, promiserunt insuper sub
obligatione premissa cum tutore predicto quod, si contingat certas antiquas litteras scabinales de
dictis pactionibus mensionem facientes, que pronunc perdite sunt et invenieri?
non potera?nt, imposterum reperieri? vel invenieri?, quod easdem deliberabunt
et deliberare tenebuntur ad manus dicti Goesswini, omnibus dolo et
fraude secluysis. Testes Busco et Monix, datum XXVI aprilis feria sexta post Misericordiam.

Bosch’ Protocol 1503 - 1504 - inventarisnummer 1272 folio 165V
https://hdl.handle.net/21.12121/1264095456

Jimmy Schulten zei op wo, 11/12/2025 - 00:57

Whoah Pauwel,

Dat je de moeite hebt genomen om een complete transcriptie te maken van beide aktes. Bedankt daarvoor.

Nu heb ik nog een iets completer beeld.

En kan ik het ook als voorbeeld gebruiken om meer te leren, alhoewel het handschrift van de schrijver op zich al moeilijk is te lezen.

Wat ik me af vraag, komen deze transcripties uiteindelijk ook bij de Erfgoed site terecht ?

Met behulp van de titel van deze forum draad kan het al gevonden worden als de juiste termen worden gebruikt, maar uiteindelijk rechtstreeks bij de Bosche Protocollen zou ideaal zijn. en voorkomt misschien dubbel werk.

 

Pauwel zei op wo, 11/12/2025 - 21:59

Notum sit universis quod, cum Gerardus filius naturalis quondam Johannis van der Dussen
promisisset Adriano Jegers Henrixssoen de [...] in subsidium sui
matrimonii contracti cum Johanna sua uxore filia naturali dicti quondam Gerardi
van der Dussen annuam et hereditariam pactionem unius modii siliginis solvendam hereditarie
ex omnibus suis bonis redimibilem cum et mediantibus triginta sex
peters XVIII stuvers pro quolibet, ut dicebat, Constitutus igitur coram scabinis infrascriptis
dictus Adrianus maritus et tutor dicte Johanne sue uxoris palam recognovit
ab Adriana relicta dicti quondam Gerardi van der Dussen et Johanne filio
Adriane et quondam Gerardi predictorum recepisse dictos triginta sex peters
in acquitationem et redemptionem dicte pactionis unius modii siliginis,
Clamans eosdem et quoscumque alios de premissis quitanciam indigentes
quy?tos et ab ulteriori solutione eiusdem pactionis penitus exoneratos,
omnibus dolo et fraude secluysis. Testes, datum supra [= XXVI aprilis feria sexta post Misericordiam].

Bosch’ Protocol 1503 - 1504 - inventarisnummer 1272 folio 165V
https://hdl.handle.net/21.12121/1264095456

Jimmy Schulten zei op do, 11/13/2025 - 16:07

Ook nog bedankt voor de laatste transcriptie.

Ben nu op zoek gegaan naar deze Adrianus Hendriksz. Jegers. Lijkt er op dat die niet uit Brabant komt, dus in Holland eens zoeken.

 

Pauwel zei op do, 11/13/2025 - 17:51

Ik kom ook de spelling Yegers tegen, en Jeghers...

Pauwel zei op do, 11/13/2025 - 18:12

Of in Duitsland, ik dacht even aan San(d)stedt (en Jägers...).

Pauwel zei op do, 11/13/2025 - 18:49

dictus Adrianus maritus et tutor dicte Johanne sue uxoris palam recognovit
ab Adriana relicta dicti quondam Gerardi van der Dussen et Johanne filio
Adriane et quondam Gerardi predictorum recepisse dictos triginta sex peters

Klopt het dat deze Adriana (uit de laatste akte) in de eerste akte (zie boven) Arnolda heet?

Arnolda relicta dicti quondam Gerardi filii naturalis quondam Johannis van der Dussen
potens ad infrascripta, ut dicebat, vigore testamenti ac ultime et extreme voluntatis
dicti quondam Gerardi van der Dussen in presentia et cum expressis consensu et voluntate
Henrici filii quondam Danielis de Heelt tamquam momburni liberorum Arnolde et
quondam Gerardi van der Dussen ad hoc per dictum Gerardum in dicto suo testamento
electi et ordinati necnon Johannes filius Arnolde et quondam Gerardi predictorum

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.