Berentrade, de vrouw van

Beste Alexander, via de Digitale Charterbank Nederland, https://charterbank.huygens.knaw.nl, kon ik deze oorkonde uit 1359 traceren bij het Nationaal Archief, toegang 2.21.106, Inventaris van het archief van de familie Van Limburg Stirum, 1266-ca. 1697, inv.nr. LC32, met in de beschrijving als naam van de echtgenote Meine, en dat dacht ik zelf ook al te lezen, "Meinen zines wives weghen", etc.. Het vraagt even wat meer tijd om alle tekst door te lopen en kleine correcties aan te brengen. Dit soort schrift rond 1360 is heel karakteristiek en herkenbaar, maar niet eenvoudig te lezen, tenzij je er echt tijd voor neemt. Bovendien is de tekst in oostelijk geleurd Middelnederlands. De datering luidt voluit: Gegeven int jaer ons heren dusent drehondert neghen ende vijftich / op sunt Petersdach alse men scrivet vanouds Petri spostoli 

Wy Sweder here van Voerst ende van Keppel maken cont allen luden ende bekennen in desen apeneren
breve dat voir ons quam onser beleende man Herman van Steenre in den Weerde ende hevet
gesat mit onser hant Heren Riquyn van Berenrade Ridder van Opeynen, zines wyves weghen
Hermans dochter van rechter medegave in een stucke lants dat geheyten is de Zeghenworp
an den Nederenweert uytgesat de voghlelrie ende de vischerye  van vierhondert pont  paye-
mente alse ghenghe ende gheve is in den lande van Zutphen in der ghevoghe dat Herman
voirscreven of zijn eren dit voirscreven stucke lants alle jare up Petersdach ad Cathedram
weder losen losen moghen met vier hondert ponden payementes alse voirscreven is, ende dit voirscreven
stucke lants sal Herman voirscreven heren Raquijn vorscreven haelden in goder wracht ende daervan sal
hij hebben al holt dat daer up steyt. In orkonde ende vestnisse al dese dinck, want hem dit lants
van ons to lene helt so heb wij van der meerre  vestenisse wille onse segehel an desen
apenen brief gehanghen. Gegeven int jaer ons Heren dusent drehondert neghen ende vijftich,
up Sinte Petersdach, als men screvet Simons Petri Apostoli.

Hartelijk dank Otto,

Ik had deze oorkonde uit 1359 bij het NA opgevraagd en vandaag ontvangen. Naast een slecht scan is het ook lastig leesbaar.

De uitdaging is om te achterhalen wie de vrouw nu is van Ryckwin van BERENTRODE. Hier wordt ze genoemd Meine van Rechteren de dochter van Herman van Voorst van Rechteren.

Meyne:

Die gehuwd was met Riquin van Berentrade: (Archief Graven van Limburg Stirum Dl. III, 2, no. 94):
1 augustus 1359. Sweder, heer van Voorst en Keppel, oorkondt, dat zijn leenman Herman van Steenre in den Weerde aan heer Riquin van Berentrade, ridder, voor de medegave van diens vrouw Meyne, dochter van Herman van Rechteren, in pand gegeven heeft het leengoed Zeghenworp aan de Nederenweert voor 400 pond.

Maar via andere bronnen is dezelfde Riquin van Berentrade, ridder gehuwd met Meyne van Steenre die in 1357 voorkomen als erfgenamen van den laatsten Heer van Middachten, hun oom Hendrik van Middachten. Die leenman in de oorkonde Herman van Steenre in den Weerde, is ofwel haar vader of haar broer. Ik denk dan eerder haar vader.

Dat wordt nog puzzelen.

Groet,

Alexander

Hartelijk dank Geert,

Deze transcriptie maakt het nu een stuk makkelijker om het te begrijpen wat er nu staat.

Die Riquyn van Berenrade Ridder van Opeynen is mijn verre voorvader en daarom leuk het uit te zoeken.

Mijn dank.

Alexander

Indien er staat Opeynen achter de naam Riquyn van Berenrade Ridder van Opeynen, dan zie ik nergens de voornaam van zijn vrouw staan, Meine.

Wordt  Opeynen in de oorkonde gezien als Meine?

Bijgaande een registratie uit de collectie Muschart, CBG.

Hier staat de naam van zijn vrouw (zoals ik het kan lezen) Mechtelt. De achternaam in voor mij onleesbaar. Dan zijn haar kinderen opvallend, die ik niet zie bij eerder genoemde Meyne gezien heb. Meyne heeft (minstens) twee kinderen met Berentrade :Frederik en Isabella.
Mechtelt heeft de kinderen Philips, Margaret ....
De naam van het archief waar de charter zou liggen is ook mij onleesbaar.

Wie ziet wat ik niet zie? ;-)

Nassausch Domein Archief

zie ook https://watstaatdaer.nl/forum/berentrade

Beste Alexander, de cruciale passage luidt: van Meinen zines wyves weghen
Hermans dochter van Rechteren, dit betekent echt dat zijn vrouw de dochter was van Herman van Rechteren. De eerste e in Meine lijkt wel veel op een a, dit woord is duidelijk slordiger geschreven, de hoofletter M staat iets lager in het woord medegave .

De Digitale Charterbank Nederland geeft de complete tekst van de oorkonde van 15 oktober 1357 (Gelders Archief, toegang 522, Huis Middachten, inv.nr. 8). Henric erft Middachten en Riquijn wordt tot ambtman van de Veluwe benoemd. Er wordt geen echtgenote vermeld. De maker van deze inventaris, P.N. van Doorninck, wisselde in 1897 tamelijk willekeurig beschrijvingen af met korte volledige teksten van oorkonden...

In een "quitancie" uit 1363 (Nationaal Archief,  toegang 1.08.11, Nassause Domeinraad, inv.nr. 3246, wordt Rquijn Ricout genoemd. In het online Corpus Gysseling,  https://corpusgysseling.ivdnt.org/corpus-frontend/Gysseling/search , is het mogelijk om in een aantal 13e-eeuwse Middelnederlandse bronnen te zoeken naar voornamen, op zijn minst werpt het licht op spellingsvarianten in namen, alleen al bijvoorbeeld Meyne. 

Een oorkonde bij het Gelders Archief, toegang 306, Commanderij van Sint-Jan te Arnhem, inv.nr. 234-1 (zie ook regest 169 met meerdere charters), d.d. 1367 december 28, vermeldt Meyne als naam van de echtgenote van rider Riquijn van Berentrade (r. 4 in het midden)..

Hartelijk dank voor jullie bijdragen. Er zit goed materiaal tussen waar ik wel wat mee kan.

Ik heb toch wel een uitdaging om te achterhalen waar Riqwijn van Berentrade mee gehuwd was. Met Meine van Rechteren óf Meijne van Steenre.

In de volgende twee uitgaven heet ze Meijne van Steenre.

Geschiedenis en genealogie van het geslacht Van Middachten 1190—1901, Bronnenstudie door W. Wijnaendts van Resandt. ’s-Gravenhage W. P. Van Stockum & zoon 1913

Zie bijlage Tabel I

en

Nederlandsche kasteelen en hun historie, door Jhr. Mr. W. A. Beelaerts van Blokland, secretaris van den Hoogen Raad van Adel, dr. H. E. Van gelder, Archivaris der gemeente ’s-Gravenhage, W. Wynaendts van Resandt en K. Sluyterman Hoogleeraar aan de technische hoogeschool te delft

Tweede deel

Uit pagina 3 blijkt de familierelatie:

“Hendrik van Middachten, ridder, richter, en ambtman van Veluwe, niet zal ontzetten, zoolang Hendrik of zijn erfgenamen niet voldaan zijn van de voorgeschoten gelden. Lang heeft Hendrik deze gewichtige ambten niet bekleed, want, nadat eerst gedurende zijne ziekte zijn NEEF Riquin van Berentrade, ridder, die betrekkingen had waargenomen, komt zijne echtgenoote in een oorkonde van 12 Nov. 1357 reeds als zijne weduwe voor.”

Geldersche Kasteelen, Historie. — oudheidkunde. — genealogie. Door H. M. Werner Deel II.

Hier wordt geen Meine genoemd, maar ook hier is de band tussen de Van Middachten, Van Steenre en Riqwijn van Berentrade te lezen. Zoals pagina 357:

“Hendrik van Middachten's erfgenamen waren dus Riqwijn van Berentrade of Barentrade en Evert en Herman van Steenre. Mogelijk waren hunne moeders, zusters van hem. Elsebe hield evenwel de tucht of het vruchtgebruik van Middachten tot aan haar dood en treedt dan ook tot 1379 voortdurend als vrouwe van Middachten op.”

Op deze site kwam ik Meyne tegen die gehuwd was met Riquin van Berentrade:

https://www.vanvoorsttotvoorst.nl/04_03_herman_van_voorst.html

Ik ga er een diep over nadenken. 😉 Nu eerst een migraine wegwerken.

Fijn weekend
MVG
Alexander

Het lijkt erop dat Tabel I niet meegekomen is.
Nieuwe poging.

Beste Alexander, ja, het is ingewikkeld, maar de primaire bronnen lijken me voorrang te hebben op de latere reconstructies. In de oorkonde van december 1357 wordt Meyne vemeld als "vrouwe Meyne sine witlijke wijf mit als haren gekoren mombaer als heren / Riquijn haren witliken man", zonder haar familienaam. Oorkonden vermeldden allereerst een rechtshandeling, uiteraard kunnen familierelaties daarbij van belang zijn, maar ze worden niet altijd uitgespeld, omdat men wel eens iets als bekend veronderstelde.

Het lijkt me zak heel precies vermeldingen na te lopen, en pas enige zekerheid te zien als iets in twee bronnen wordt genoemd. Ook in tabel I zie ik een vraagteken bij Herman van Steenre. In de charterbank zie ik een Herman van Steenre Engelbertszoen, Engelbert ontbreekt in de tabel. Er zullen waarschijnlijk vraagtekens blijven...

Na nog een kijken denk ik dat Geert het goed zag in de oorkonde van 1359: van rechter medegave klopt, het is een bijvoeglijk naamwoord. De verwarring komt door de hoofdletter R en de net iets grote krul aan de slot-r van rechter, vergelijk de krul in dochter; zo'n krul kan vaak duiden op afkortingen als her/heren.

Beste Otto,
Het vergt veel wijsheid. Ik moet inderdaad e.e.a. op een rij zetten om het helder te krijgen.
Wellicht nog meer bronnen opzoeken. Misschien bevindt zich in kasteel Middachten nog een archief?

Het wordt in ieder geval een zware bevalling :-)