Testament Jacob Hendrik van Welij 22/01/1858

No. 1835 van het rep(ertoir)e. Het repertoire is het register waarin de notaris aantekende welke akten hij (in chronologische volgorde) opgesteld had.

Er is geen eerder document. De tekst geeft aan dat de testateur eerder aan de notaris zijn wil heeft kenbaar gemaakt buiten de aanwezigheid van getuigen; de notaris vermeldt dat de testateur zijn wil hierbij nogmaals herhaalt, maar nu in de aanwezigheid van de vereiste getuigen.

Helder!

Dank voor de reactie.

Met vriendelijke groet,

Allard van Wely

Geachte lezer, geachte heer Van Weeren,

Wat ik niet snap van dit testament is dat het totaal niet over geld gaat. De testateur verdeelt: een Statenbijbel, nog een andere bijbel en kerkelijke werken, een gouden horloge, zilveren theelepels, een cachet met familiewapen, een ziveren tabaksdoos, maar het gaat nergers over geld. Dat vind ik vreemd. Het gaat om een oude heer die bij familie inwoont. Maar hij had een goed pensioen. Wat is er met zijn geld gebeurd...?

Beste Allard,

Helaas zie ik in de post alleen de eerste afbeelding, dus ik kan niet alles over de inhoud beoordelen. De reden dat er niet over geld gesproken wordt lijkt er op te duiden dat de primaire rol van dit testament was om bezittingen specifiek aan bepaalde erfgenamen toe te wijzen (te legateren). Het doel van legaten was (en is) om, voordat de gehele erfenis volgens het geldende erfrecht onder de wettige erfgenamen wordt verdeeld, specifieke erfstukken aan specifieke erfgenamen toe te wijzen. Soms werd ook een som geld aan een specifieke erfegnaam gelegateerd. De gelegateerde bedragen en erfstukken werden dan eerst uit de gehele erfenis gehaald, waarna de overblijvende erfenis (geld en goederen) onder de erfgenamen werd verdeeld. Die verdeling kon ook nog via een testament geregeld worden, maar een testateur kon er ook voor kiezen om dat niet in detail te regelen; in dat laatste geval werd de erfenis verdeeld volgens het geldende erfrecht en vond de vererving 'ab intestato' = 'zonder testament' plaats.

Aha! Dit is heel leerzaam. Dank!

Voor de volledigheid hierbij het 2e gedeelte van het testament. Opmerkelijk hierbij is de benoeming van zijn neef Rollandet als mede-executeur van het testament. Rollandet is namelijk commissionair van effecten in Leiden. Wellicht heeft Van Welij daar zijn geld bewaard...?

Dank! Het bevestigt inderdaad mijn eerdere theorie: het gaat duidelijk om gelegateerde zeer specifieke erfstukken aan specifieke personen. Voor de rest benoemt hij zijn kinderen en  zijn kleinkinderen (kinderen van al overleden kinderen van hem) tot 'enige en universele' erfgenamen. Of hij bij zijn neef geld gestald heeft, valt niet uit dit testament op te maken: een testateur benoemde doorgaans personen tot executeur in wie hij vertrouwen had dat zij dit goed zouden doen en dan is iemand met financiële expertise uiteraard een logische keuze.

Veel dank!

Met groet,