Overslaan en naar de inhoud gaan

Forum

Latijnse verstekeling tussen Veerse rekesten

Deze tekst duikt op in een verzameling met rekesten aan de magistraat van Veere die verder allemaal niet in het Latijn zijn geschreven. We (de Werkgroep Paleografie in Zeeland) denken al een eind te zijn gevorderd met de ontcijfering maar er blijven wat losse eindjes over. Zijn er nog Latinisten die zich hierover kunnen en willen buigen?

Bij voorbaat heel veel dank!

[linker marge] Requeste van Gabriël Kincaid

Gesien

Cum dictus Bartholmeus acceptaverit literas nec contradiquerit tant[um]
consentit et omnia ibi contenta acceptavit salva* ubi pene ecast et
ceteris de st admucent tradit venerent in tiact sine cartel in erint 9 facit
quod recipiens literas cambii et non contradicens dicitur acceptans ut per potas  
in cons nu 206 vel 4 ?ot 233 nu 2.
Acceptans literas efficitur debitor eius cui est solvendum cambium de *
laters rot * ditus 168 nu 2.
Acceptrans literas dicitur acceptasse mandatum in tas arg L se filastare ad stent
vons marid cleve de 740 rale L qen an alaetu et 161 bart dacy herdol
vale in L se literas le niand Bart cl non solum ose mandato stec sol *
ditus no racor
Quia in illorum literam receptione minime contradiqerint nec aliquod in
contrarium fuerint protestati videbantur allos uti dicta et acceptasse omnia in sis
correntro L filustum et ibi lang et ali tradunt st ad nescit late pars quem non * cons-
tors 91 nu 44 71 vel rotu eltis 18 nu 6.
Acceptatio literarum inducit consensum et obligat acceptant dum
ut per et 70 scripta nu  15 de fidustr macls sagelar 334 
et iubric e probat nui 221 paras cons 47 vel 1 quando *
literis continetur tale qad quod obligari habeat aysan acceptantem
ad concerta literis ut loqatur taht dl filustum rot decas 2 nu 29.

 

Reacties (5)

Otto Vervaart zei op ma, 11/11/2024 - 15:54

Beste Arcimboldo, deze tekst is meer een juridisch antwoord op een rekest. Naast alle problemen met de ontcijfering zelf - sommige letters zijn heel verrassend! -  staan hier vooral veel verwijzingen naar bronnen van en auteurs over het Romeinse en canonieke recht, en daarnaast ook nog verwijzingen naar consilia (juridische adviezen) en vonnissenverzamelingen, met name de Decisiones Rotae Romanae. Het gaat even duren eer ik alle allegaten correct kan thuisbrengen. Een voorbeeld: waar st lijkt te staan staat er ff., de afkorting voor Digesten.

Een van de online hulmiddelen om de bronverwijzingen voor het Romeinse en canonieke recht in moderne notatie te brengen is het Repertorium utriusque iuris van Denis Muzerelle, https://www.gazlimed.org/utriusque/repertorium.htm .

Otto Vervaart zei op wo, 11/13/2024 - 14:48

Na twee dagen gestage arbeid heb ik het min of meer correct getranscribeerd en de verwijjzingen bijna allemaal gedetermineerd. De werkgroep had een aantal keer toch terecht st. gelezen, verder vooral hulde voor de moed, moeite en geduld, dit is echt ingewikkeld! Een paar auteursnamen zijn me (nog) niet duidelijk, sommige cijfers zijn ook net zo rap genoteerd door de schrijver als de rest van zijn juridisch betoog. Met name de letters p en P zijn opmerkelijk vormgegeven:

Cum dictus Bartholomeus acceptaverit literas nec contradixerit tant[um] /
consentit et omnia ibi contenta acceptavit l. Filius familias ubi Paulus de Castro et /
ceteris de st. <= senatusconsulto> Macedoniano> [D. 14.6.17] tradit Veroneus? in tractatu super cautelis in c...t 9 facit /
quod recipiens literas cambii et non contradicens dicitur acceptare ut per Paulum <de Castro> /
in cons[ilio] nu[mero] 206 vol. 4 Rot[ae]? 233 nu[mero] 2. /
Acceptans literas efficitur debitor eius, cui est solvendum cambium de quo? <parte?> /
latere Rote vide decis. 168 nu[mero] 2. /
Acceptans literas dicitur acceptasse mandatum in ta..s arg. l. Si filius familias ad senat[um] /
cons[ultum] Macedonianuum [D. 14.6.16] Clem.i. de pro[bationibus] [Clem. 2.7.1] … et l. Qui in aliena et ibi Bart[olus] de acquir. hered. [D. 29.2.6] /
Baldus in l. Si literas et nota...?  Bartolus l. Non solum par. si mandato st. et Rot[ae] decisiones /
decis. 180 nu[mero] 3  /
Quia in illarum literam receptione minime contradixerint nec aliquot in /
contrarium fuerint protestati videbantur illis uti <ei> necesse? et acceptasse omnia in ? /
contenta? l. Filius familias et ibi Cinus?! <de Pistoia> et alii tradunt st. ad Maced. <senatusconsultum Macedonianum> [D. 14.6] late Pars.? ,auteursnaam> quem nu[mero] 15 cons- /
cons. 91 nu[mero] 44, et 1 vol. Rotae Decis. 18 nu[mero] 6. /
Acceptatio literarum inducit consensum et obligat acceptantem /
ut per et, c. Scripta nu.[mero]15 de fide instr[umentorum] [X. 2.22.2] Matth[esilanus], Singularia 339 /
et rubrica de probat[ionibus] no. 228 Paul. cons. 47 vol. 1 quando ..... /
literis continetur tale quam quod obligari habeat partes? acceptantem /
ad contenta, literis ut loquatum est et [l.] Filius familias Rota decis 2 nu[mero] /

Kees zei op do, 11/14/2024 - 09:26

Dat is met recht een prestatie van formaat te noemen dat u dit zover heeft kunnen ontcijferen! Het is ook mooi dat er nu een naam naar voren komt, Paulus de Castro. Deze 15e eeuwse Italiaanse rechtsgeleerde wordt ook genoemd op deze webpagina https://amesfoundation.law.harvard.edu/BioBibCanonists/Report_Biobib2.p… over een zekere Bartholomeus Caepolla die volgense deze website vooral bekend is geworden door zijn cautelae. In de Latijnse tekst wordt over een Tractatus de cautelis gesproken, dus het zou me niet verbazen als de Bartholomeus uit de Latijnse tekst dezelfde is als Caepolla. Het ziet er allemaal tamelijk ingewikkeld uit en het zal nog heel wat puzzelwerk vragen, maar hopelijk kunnen we dan meer zicht krijgen op een eventueel verband met het Veerse rekest (dat gaat over een groot bedrag van 600 pond dat een koopman in Veere in 1630 tegoed had van de gemeente, maar waarvan de uitbetaling lange tijd op zich liet wachten).

Kees zei op do, 11/14/2024 - 09:27
Dat is met recht een prestatie van formaat te noemen dat u dit zover heeft kunnen ontcijferen! Het is ook mooi dat er nu een naam naar voren komt, Paulus de Castro. Deze 15e eeuwse Italiaanse rechtsgeleerde wordt ook genoemd op deze webpagina https://amesfoundation.law.harvard.edu/BioBibCanonists/Report_Biobib2.p… over een zekere Bartholomeus Caepolla die volgense deze website vooral bekend is geworden door zijn cautelae. In de Latijnse tekst wordt over een Tractatus de cautelis gesproken, dus het zou me niet verbazen als de Bartholomeus uit de Latijnse tekst dezelfde is als Caepolla. Het ziet er allemaal tamelijk ingewikkeld uit en het zal nog heel wat puzzelwerk vragen, maar hopelijk kunnen we dan meer zicht krijgen op een eventueel verband met het Veerse rekest (dat gaat over een groot bedrag van 600 pond dat een koopman in Veere in 1630 tegoed had van de gemeente, maar waarvan de uitbetaling lange tijd op zich liet wachten).
Otto Vervaart zei op do, 11/14/2024 - 09:49

Graag gedaan! Ik zie overigens tot nu toe niet echt een verband met het rekest, de naam van Gabriel Kincaid wordt nergens genoemd in het juridisch advies. Het blijkt dat Bartolommeo Cipolla (1420-1475) uit Verona afkomstig is, dan kan het kloppen dat hij hier als Veroneus, "de Veronees", wordt aangeduid. In het advies gaat het wellicht om een wisselbrief, gelet op het woord cambium, die zie ik niet in het rekest. De website van de Ames Foundation heb ik trouwens wel bezocht voor hun index op de grote juridische traktatenverzamelingen uit de 16e eeuw om te bekijken van welke auteurs traktaten over cautelae erin zijn opgenomen.

Reageer op dit bericht

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
Slechts één bestand.
10 MB limiet.
Toegestane types: png gif jpg jpeg.